با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست جمهوری در مصر، شب گذشته مناظره ای میان دو تن از نامزدهای سرشناس این انتخابات برگزار شد. نقش اسلام در آینده مصر، نوع رابطه مصر با رژیم اسرائیل و همچنین رابطه مصر با ایران، از جمله محورهای مهم این مناظره بود.
به گزارش «تابناک»، در مناظره دیشب که اولین مناظره تلویزیونی در تاریخ مصر بود، «عمرو موسی» سیاستمدار کهنه کار مصری و دبیر سابق اتحادیه عرب و «عبدالمنعم ابوالفتوح»، از اسلام گرایان معتدل این کشور رو در روی یکدیگر قرار گرفتند.
روزنامه «واشنگتن پست» که گزارشی از این مناظره را منتشر کرده، می نویسد در مناظره دیشب، موسی که در دهه 90 به عنوان وزیر خارجه «حسنی مبارک» خدمت کرده بود، در تلاش بود تا خود را به عنوان بازگرداننده ثبات و رشد اقتصادی به مصر معرفی کند؛ در حالی که هدف ابوالفتوح، جلب حمایت اسلام گرایان، لیبرال ها و انقلابیون مصری بود.
یکی از مهمترین نکات این مناظره، موضع گیری دو کاندیدا در مورد رژیم صهیونیستی بود. در این رابطه، ابوالفتوح این رژیم را به عنوان دشمن مصر خطاب کرد و وعده داد در معاهده صلح با این رژیم بازنگری کند.
وی در این باره گفت: «اسرائیل یک دشمن است که بر پایه اشغالگری بنا شده است. این [رژیم] 200 کلاهک هسته ای در اختیار دارد و برای تصمیمات بین المللی احترامی قائل نیست... معاهده با اسرائیل باید مورد بازنگری قرار گیرد و آنچه علیه منافع مصر است باید به سرعت از میان برداشته شود و هرچه به نفع ماست، تثبیت گردد».
اما سخنان موسی حاکی از موضع گیری مبهم وی در این باره بود. وی از بازنگری تدریجی در معاهده صلح دفاع کرد، اما از دشمن خطاب کردن رژیم اسرائیل پرهیز نمود: «ما عدم توافقات فراوانی داریم. بیشتر مردم ما اسرائیل را دشمن می دانند، اما مسئولیت رئیس جمهور، تعامل مسئولانه با این امور و پیروی نکردن از شعارهای تند و آتشین است».
در ادامه مناظره، ابوالفتوح به ارتباط موسی با دولت مبارک اشاره کرد و پرسید: «چگونه کسی به عنوان عضوی از رژیم سابق که مردم علیه آن انقلاب کرده اند، می تواند بخشی از راه حل به شمار آید؟». موسی ضمن رد این مطلب گفت که او عضوی از رژیم مبارک نبوده و 10 سال از زمان وزارت وی می گذرد.
در مورد نقش اسلام در سیاست، موسی خود را فردی دانست که به قوانین اسلامی احترام می گذارد؛ اما اجازه تبعیض علیه اقلیت ها و یا گسترش عرصه حقوقی اسلام را نمی دهد.
در مقابل، ابوالفتوح با اشاره به نقش تصریح شده اسلام در قانون اساسی مصر، اظهار داشت که وی قوانین اسلامی را به شکل منصفانه اعمال خواهد کرد؛ اما نقش اسلام به آنچه از سال ها پیش در قانون اساسی ذکر شده – یعنی منبع اصلی قانونگذاری – منحصر خواهد بود.
در این رابطه، موسی رقیب خود را با اخوان المسلمین مرتبط دانست و وی را وابسته به گروه های افراط گرایی معرفی کرد که در دهه 1990، حملاتی را در مصر ترتیب دادند. ابوالفتوح تصدیق کرد وی یکی از بنیانگذاران گروه «جماعت اسلامیه» به عنوان یک گروه اسلام گرای صلح طلب بوده، اما تأکید نمود که او مسئول کسانی که انشعاب کرده و مرتکب خشونت شدند، نیست.
موضع گیری دو کاندیدا در مورد ایران هم در نوع خود جالب توجه بود. ابوالفتوح در این باره گفت سیاست خارجی مصر باید مستقل از سیاست های قدرت های خارجی باشد و این کشور باید ضمن حفط استقلال، روابط خوبی با کشورهای عربی و اسلامی، از جمله ایران داشته باشد؛ ضمن اینکه جلوی گسترش تیلیغ تشیع از سوی ایران را بگیرد.
عمرو موسی نیز در این باره گفت در صورت حمله احتمالی رژیم صهیونیستی به ایران، علیه این حمله موضع گیری خواهد کرد. البته وی تصریح کرد با ایران اختلافات زیادی دارد و در بیان این اختلافات، ادعاهایی از قبیل دخالت ایران در امور کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، اختلاف بر سر مالکیت جزایر سه گانه و سیاست های ایران در مورد سوریه و فلسطین را مطرح نمود.
اما به گزارش «بی. بی. سی»، موسی که به دلیل ناتوانی از پاسخ مناسب به انتقادات رقیب خود، آشفته و سردرگم شده بود، در اواخر این مناظره چندین بار ایران را کشوری عربی خطاب کرد! این اظهارات به سرعت در اینترنت منتشر شده و دستمایه تمسخر وی توسط مصریان را فراهم کرده است.