لایحه حراج اشیای تاریخی ایران در موزه های آمریکا درحالی چند قدم با تصویب نهایی فاصله دارد که سازمان میراث فرهنگی هنوز در مقابل اقدام غیرقانونی دولت این کشور سکوت اختیار کرده است.
یکی از کمیتههای سنای آمریکا به تازگی لایحه پیشنهادی را به رأی گذاشت که بر اساس آن موزهها و دانشگاههای آمریکا که دارای اشیای قدیمی و تاریخی ایران از جمله کتیبههای تخت جمشید هستند راحتتر بتوانند آثارشان را به مزایده و حراج بگذارند. اگر این لایحه به تصویب نهایی برسد آثار مرتبط با تخت جمشید تقریبا به راحتی به بالاترین پیشنهاد دهندگان فروخته می شود. اما در همین رابطه شورای ملی ایرانیان آمریکا با انتقاد از این اقدام سنا اعلام کرده است که این آثار جزو میراث بشریت هستند و تلاش میکند از آثار تاریخی ایران در آمریکا محافظت کند به طوریکه در این زمینه باید در مقابل دادگاه، کنگره و حتی کاخ سفید ایستادگی کند. در این میان سازمان میراث فرهنگی در مقابل این اقدام آمریکا سکوت اختیار کرده است.
آمریکا با حراج اشیای تاریخی تیشه به ریشه خود می زند
سلیمان محمودی، باستان شناس و کارشناس میراث فرهنگی در این باره گفت: سازمان متولی حفاظت از میراث فرهنگی ایران نباید در مقابل لایحه حراج اشیای تاریخی ایرانی در موزه های آمریکا سکوت کند اما متاسفانه این خبر را در حالی شنیدیم که مدیران میراث فرهنگی هنوز واکنشی نسبت به آن نشان نداده اند.
وی گفت: اگر این لایحه به تصویب برسد، آمریکا بار دیگر وجهه خود را در برابر جهان خدشه دار کرده است چرا که اشیای قاچاق شده در موزه های آمریکا تنها از آن ایران نیست و کشورهای دیگر نیز اشیای تاریخی قاچاق شده زیادی در موزه های این کشور دارند. بنابراین با تصویب لایحه، این ترس برای کشورهای دیگر بوجود می آید که اشیای تاریخی آنها نیز به حراج گذاشته شود.
محمودی ادامه داد: اشیای تاریخی ایران برای موزه های آمریکا نوعی سرمایه است و حراج این اشیا به معنای از دست دادن این سرمایه خواهد بود با این حال مطمئن نیستم که آیا آمریکا حاضر است چنین سرمایه ای را از دست بدهد یا خیر!
سرنوشت نامعلوم برای اشیای تاریخی ایران در آمریکا
از سوی دیگر، محمد یوسف روح افزایی، که مدتی در بحث استرداد کتیبه های هخامنشی به امانت گرفته شده در امور بین الملل فعالیت می کرد گفت: در سازمان یونسکو، کنوانسیون هایی راجع به اشیای تاریخی وجود دارد که این اموال را از توقیف و حراج در محاکم قضایی و کشورها مصون می داشت بنابراین باید ایران با اتکا بر آن کنوانسیون ها از تصویب این لایحه جلوگیری کند.
وی ادامه داد: اگر این لایحه در دادگاههای آمریکا به تصویب برسد مشخص نیست که چه اتفاقی برای اشیای تاریخی موجود در موزه های آمریکا می افتد.
پیشنهاد لایحه حراج اشیای تاریخی ایران درحالی در آمریکا مطرح شده است که چندی پیش روسای سابق سازمان میراث فرهنگی ادعا می کردند در حوزه استرداد اشیای تاریخی به خصوص استرداد کتیبه های هخامنشی خبرهای خوشی دارند!