در میان انواع سرطان کدامیک خطرناکتر است؟ آیا شاخص امید به زندگی بیمار سرطانی در آلمان به نسبت ژاپن کمتر است؟ اضافه وزن چه نقشی در ابتلا به سرطان دارد؟ دو پژوهش بینالمللی جدید به این قبیل پرسشها پاسخ میدهند.
به گزارش دویچه وله، 25 میلیون و هفتصد هزار مورد سرطان در میان افراد بالغ و ۷۵ هزار مورد سرطان خون نزد خردسالان، شواهد پژوهشی بودهاند که ۱۴ سال طول کشیده است. پژوهشگران جوانب انواع سرطان، جنیسیت و ملیت مبتلایان و چشمانداز و شانس ادامه زندگی بیماران در ۶۷ کشور را طی سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۹ بررسی کردهاند. نتایج این تحفیق به تازگی منتشر شده است.
پژوهشگران اعلام کردهاند که شاخص امید به زندگی بیماران سرطانی، در آفریقا، آسیا، آمریکای مرکزی و جنوبی به مراتب کمتر از اروپا، آمریکای شمالی و اقیانوسیه است. در آلمان، نروژ، کانادا و برخی کشورهای صنعتی دیگر، بیش از ۹۰ درصد بیماران جوان شانس این را مییابند که پنج سال پس از تشخیص ابتلا، زنده بمانند. در مغولستان این میزان به ۳۴ درصد و در تونس به ۱۶ درصد کاهش مییابد.
کلودیا آلهمانی، مدیر پروژه تحقیقاتی یاد شده میگوید: «نتایج حاصله نشان میدهد که سرطان در برخی کشورها به مراتب خطرناکتر از جاهای دیگر است.»
به عبارت دیگر، خطر سرطان نسبی است و بستگی به آن دارد که فرد مبتلا در کجای دنیا زندگی میکند.
خانم آلهمانی عنوان کرده که شکافی چنین عمیق بین کشورهای مختلف، آن هم در قرن بیست و یکم پذیرفتنی نیست.
شانس بیشتر بیماران در ژاپن و کرهجنوبی بیشترین شانس ادامه زندگی را بیماران سرطانی در ژاپن و کره جنوبی دارند. پژوهشهای تیم تحت ریاست خانم آلهمانی بر ده سرطان شایع از جمله سرطان روده، ریه، سینه و پروستات متمرکز بوده است. این سرطانها روی هم رفته، دو سوم کلیه موارد ابتلا به سرطان را تشکیل میدهند.
به طور نمونه، مطالعه روی بیماران ژاپنی و کره جنوبی مبتلا به سرطان معده در فاصله سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ نشان داد که شاخص ادامه زندگی نزد آنها برای ۵ سال دیگر پس از تشخیص سرطان، بین ۵۴ تا ۵۸ درصد است.
در بیشتر کشورهای جهان اما این نرخ بین ۲۵ تا ۳۰ درصد و در آلمان ۳۲ درصد است. محققان گفتهاند که سیستم تشخیص سریع غدههای سرطانی و عمل آنها، نقش به سزایی در نرخ یاد شده دارد.
بدترین نمونهها به سرطان کبد و ریه باز میگردند. هم در کشورهای رو به توسعه و هم در کشورهای صنعتی، میزان بیمارانی که پنج سال پس از تشخیص به زندگی ادامه داده باشند، به کمتر از ۲۰ درصد میرسد.
به طور کلی اما میزان مرگ و میر ناشی از سرطان در ۱۹ سال مورد تحقیق، کمتر شدهاست. مثلا میانگین ۵ ساله ادامه زندگی نزد مبتلایان به سرطان کبد در فاصله ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۹بالغ بر ۵/ ۶ درصد بوده اما این میزان در فاصله ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ به۶/ ۱۴ درصد افزایش یافته است.
این نرخ نزد بیماران مبتلا به سرطان ریه در همین بازه زمانی از ۶/ ۱۱ درصد به ۲/ ۱۶ درصد رسیده است. اما در مورد سرطان تخمدان، شیب تغییر این نرخ از جمله در آلمان برعکس بوده است.
پیوند اضافه وزن و سرطان در پژوهش مربوطه روشن شده که بین ابتلا به سرطان و اضافه وزن ارتباط وجود دارد. نشریه تخصصی "لنست" مینویسد این ارتباط بر اطلاعات بررسی شده ۱۸۴ کشور در مرکز تحقیقات بینالمللی سرطان استوار است.
این نشریه علمی به نقل از مسئولان مرکز نامبرده مینویسد که در سال ۲۰۱۲ حدود ۵۰۰ هزار مورد ابتلای جدید به سرطان، ناشی از چاقی و اضافه وزن بوده و این معادل ۶/ ۳ درصد کل موارد ابتلا به سرطان در سطح جهان است. کمتر از سه چهارم بیماران نیز در آمریکایی شمالی یا اروپا زندگی میکردهاند.
سرطانهایی که در پیوند با اضافه وزن بودهاند، نزد زنان بیشتر از مردان دیده شدهاند. پژوهشگران میگویند سرطان سینه و تومورهای رحمی بدخیم نزد زنان چاق بیشترند. اضافه وزن نزد مردان، امکان ابتلای آنها به سرطان روده یا کلیه را بالا میبرد.
در پژوهش تیم کلودیا آلهمانی تاکید شده که ۱۱ درصد موارد ابتلا به سرطان در کشورهای صنعتی ناشی از اضافهوزن هستند، اما در کشورهای رو به توسعه این میزان کمتر از ۲ درصد است.
بیشتر نمونههای مردان سرطانی چاق، نزد شهروندان جمهوری چک (۵/۵ درصد) و مردان اردنی و آرژانتینی (۵/ ۴ درصد) دیده شده است. در میان زنان، این رده بندی متعلق به زنان باربادوس (۷/ ۱۲ درصد)، زنان جمهوری چک (۱۲ درصد) و زنان پورتوریکو با ۶/ ۱۱ درصد است.
پژوهشهای مرکز تحقیقات بینالمللی سرطان نشان میدهد که مشکل اضافهوزن شهروندان از دهه هشتاد میلادی به این سو، دو برابر شده است. تاکنون عنوان میشد که عوارض چاقی و اضافهوزن، دیابت، فشار خون، بیماریهای قلبی یا سکتههای مغزی هستد اما ملینا آرنولد، از مقامات این انستیتو میگوید اگر این روند ادامه یابد، شیوع سرطان هم بیشترمیشود.
پیش از همه مردم آمریکای جنوبی و آفریقای شمالی در معرض چنین خطری هستند زیرا طی ۳۰ سال گذشته، بیشترین میزان چاقی نزد شهروندان این منطقه مشاهده شده است.