bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۱۸۸۳۴۸

(تصاویر) شهر زیر زمینی در همدان

تاریخ انتشار: ۱۱:۳۲ - ۱۰ ارديبهشت ۱۳۹۳
مردم استان همدان سایت تاریخی ارزانفود را به نام شهرزیرزمینی می شناسند شهری که هنوز معلوم نیست چه کاربری داشته با این حال بررسی کشفیات این دوره، باستان شناسان را ترغیب کرده تا معماهای این محوطه زیرزمینی را حل و پرونده آن را به یونسکو ارسال کنند معماهایی که همه جواب ها را تاکنون رد کرده است.

به گزارش مهر، محوطه تاریخی و زیررزمینی ارزانفود یکی از مجموعه معماری های دستکند استان همدان است که در سال 89 به صورت اتفاقی در اثر فعالیتهای عمرانی معدن کاران منطقه شناسایی شد. از همان سال پیگیری های لازم برای کاوش و بررسیهای باستان شناسی از سوی پژوهشگاه میراث فرهنگی شروع شد و در پی آن فعالیت غیرمجاز معدن کاران متوقف ماند.


سه تا پنج متر پایین تر از سطح زمین و سنگ های بزرگ، اتاقهای متعدد و راهروهای تو در تویی وجود دارد که باستان شناسان استان همدان و ارزانفود توانسته اند با همکاری یکدیگر تا کنون در سه فصل کار پژوهشی، بیش از70 اتاق آن را در پنج کارگاه پیدا کنند و به این نتیجه برسند که از نظر ساختار معماری شباهتهای زیادی با شهرهای زیرزمینی دیگر دارد اما ساختار و کاربری این مجموعه با شهرهای زیرزمینی دیگر متفاوت است.


به عنوان مثال در میمند بیشتر واحدهای منفرد معماری کاربری مسکونی داشته اند اما در شهرزیرزمینی ارزانفود، مجموعه های دستکند کاملا به هم مرتبط است. در این محوطه تاریخی راهروها به اتاقکها اراه دارد و حریمی نیست تا بتوان احتمال داد هر یک از فضاها نقش اتاق مسکونی را داشته اند با این وجود برخی از سالنها به حدی بزرگ و باشکوه هستند که هر بازدیدکننده ای احتمال می‌دهد از آن برای سالن تجمع استفاده می شده است.


علی خاکسار، سرپرست کاوش در محوطه‌ تاریخی ارزانفود در بازدیدی که خبرنگار مهر از این مجموعه تاریخی داشت گفت: این مجموعه به احتمال زیاد در دوره اشکانی ایجاد شده ولی شاید در دوره های متاخر به خصوص دوره اسلامی به عنوان پناهگاه استفاده می شد با این حال کاربری اولیه آن هنوز مشخص نیست. چون کاوشها تکمیل نشده با این حال می توان گفت که احتمالا در دوره های متاخر اینجا کاملا تخلیه شده است.


آنچه که خاکسار و همکارانش در این شهر زیرزمینی به دست آورده اند، قطعات سفالی و اشیایی مربوط به دوره صفویه و قاجار مانند، سکه های ایلخانی، ساسانی، سفال اشکانی، پیه سوز و اشیای فلری است که قابل بررسی و مطالعه هستند. با این حال خاکسار معتقد است که چون هنوز اتاق بکری در این فضاها پیدا نشده نمی توان به کاربری آن صحه گذاشت. ولی خاکسار احتمال داده که ساخت این محوطه به دلیل سختی هایی که داشته باید از پشتوانه حکومتی بزرگی برخوردار بوده باشد. به همین علت نام این مکان را نه شهر می گذارد و نه پناهگاه مسکونی.


خاکسار به خبرنگار مهر گفت که هر احتمالی برای کاربری این اتاقک ها و کاربری کل مجموعه بعد از مطالعات بیشتر رد می شود به همین علت هنوز به جواب قطعی نرسیده اند تا بتوان  پرونده جهانی شدن آن را به یونسکو ارسال کنند.


در میان تمامی اتاقهای تو در تو سنگی این محوطه باستانی، جداره هایی روی دیوار وجود دارد که به حلقه های تراشیده از سنگ بستر مشابه هستند و فرسایش داشته اند و نشان می دهند کاربردی بوده اند. به همین علت هر کسی که برای اولین بار آنها را می بیند احتمال می دهد برای نگهداری احشام استفاده می شده ولی در کاوشهایی که باستان شناسان انجام داده اند، در کف و خاک این محوطه شواهدی از وجود دام پیدا نکرده اند بنابراین احتمال دیگر این است که قلاب ها برای کارگاههای صنایع دستی استفاده شده باشد چون در همه اتاقکها این قلابهای دیواری وجود دارد.


خاکسار گفت: در فصل سوم ، یک کانال آب زیر فضاها شناسایی شد که مثل قنات در زیر زمین و اکثر فضا می چرخیده است حتی حوضچه هایی وجود دارد که میان آنها شیارهای تراشیده ای از سنگ قرار گرفته و آب را به داخل حوضچه ها می کشاندند. شاید به نوعی نقش تصفیه گر آب را داشته اند.


همچنین در بیشتر جاها، روی دیوارها حفره های کوچکی کنده شده که در آن پیه سوز می گذاشتند و دیوار مجاورش دود زده است. در این محوطه زیرزمینی منافذی وجود ندارد که نورگیر بوده باشند و نور فضاها فقط از طریق همین پیه سوزها تامین می شده است.


وسعت این محوطه حدود 5 هکتار است ولی چون این محوطه زیر زمین قرار دارد معلوم نیست ابتدا و انتهایش کجاست. حتی اسکن و کارهای نقشه برداری سه بعدی نیز به گفته خاکسار تا کنون آزمایش نشده تا وسعت دقیق آن را پیدا کرد چون باید اول کارهای پژوهشی و مطالعاتی آن تمام شود.


تمامی این احتمالات درحالی است که تا کنون سه فصل کاوش انجام شده و قرار است اگر بودجه لازم تامین شود برای سال 93 کارهای پژوهشی در این محوطه ادامه پیدا کند.

عکاس: بهزاد علیپور
bato-adv
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۱:۲۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۱
كاش اين جاها در اين دوره تاريخي پيدا نمي شد ، چون جز از بين بردن تاريخ كاري بلد نيستند آقايان
ناشناس
CANADA
۱۰:۱۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۱
شايد از تيمهاى ديگر باستانشناسى در تحقيقات بشه كمك گرفت
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۰۹:۵۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۱
در وصف تهران:تهران قریه ایست از قرای ری ؛مشتمل بر باغات و بساتین و دهقانان و دامداران.این قریه همواره عاصی و از دستورات حکومت مرکزی پیروی نمیکنند.گاها به سواران حکومتی حمله میکنن و سپس در سورخهای که در دل زمین فرو میرود تا مدتها پنهان میمانند...........به نقل از کتاب تاریخ تهران.
حسین
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۰۸:۵۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۱
زنده باد سرزمین ایران چه همدان باشد وچه شمال،چه جنوب باشد چه ......
سمی
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۲۱:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
پناهگاه بوده
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۲۹
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۱:۴۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
مترو بوده ؟
یک نظر
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۲:۴۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
زندان نبوده؟
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۵:۴۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
باحال گفتی!خخخخخخخخخخخخخخخخ
امیر
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۶:۰۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
11.45...دمت گرم خندیدم
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۶:۲۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
تاسیسات تلفن بی سیم بوده
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۱:۴۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
احتمالا همدانی ها در اونجا پول مخفی می کردند.
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۲:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
باز حداقل مث شما تو بالش دلار مخفی نمیکردن,فرهنگ و اخلاقتون روز به روز به سمت زواله, خسته نمیشین از تمسخر ??!
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۳:۰۱ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
همدان حداقل هفتاد برابر تهران قدمت و اصالت داره!
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۳:۴۱ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
ما ها کی یاد میگیریم به قومیت ها کاری نداشته باشیم ما ها کی یاد می گیریم که هممون ایرانی هستیم ما ها کی یاد می گیریم که هممون انسانیم ما ها کی یاد میگیریم ......
ماها هیچ وقت یاد نمیگیریم
ماها فقط ادعا داریم همین
ای همدانی عزیز ، ای تهرانی مهربان ای ایرانیان با تمدن n هزار ساله ما هممون آدمیم و مهم نیست کجا به دنیا اومدیم
امیدوار
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۴:۴۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
اگر پولی هم مخفی می کردند از راه حلال به دست آورده بودند نه مثل بعضی نا شناس ها از راه رانت و چپاول اموال عمومی.
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۴:۵۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
همدان قدیمی ترین پاتخت ایران و پایتخت 7 دودمان و سلسله در تاریخ ایرانه, 3000 سال تمدن شهرنشینی,موطن دیاکو و زادگاه باباطاهر,خواجه رشید,عراقی,عین القصات,و.... احترام به تاریخ وطنت انتظار زیادیست?
کارگر ایرانی
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۵:۰۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
در برابر همدان، تهران قدمتی نداره، اصالت که دیگر بماند...
ناشناس
FRANCE
۲۲:۳۷ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
ایشون کی گفتن که تهرانین که گیر دادین به تهران؟احتمالا دوستان فکر میکنن ایران دو تا استانه.1-همدان 2- تهران!!!
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۲:۰۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۱
این که توهین نیست . خوب هر کسی پولهاشو یه جایی قایم می کنه. اصلا این ذات طبیعی همه موجودات زنده هست که اموال با ارزششون رو از دید دیگران پنهان میکنن .
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۴:۴۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
محلی برای مخفی شدن بوده در طول تاریخ همدان بارها مورد تاخت وتاز وغارت قرار گرفته
saied
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۴:۵۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
زنده باد اولین پایتخت ایران زمین
مهدی
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۵:۳۷ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
شهر زیرزمینی نوش آباد هم فوق العاده است
علی پژمان
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۵:۴۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
همدان بزرگ ودلاور خیز با مردمانی دوست داشتنی از نژادپاک مادها ,شناسنامه تاریخ وتمدن ایران زمین است.
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۵:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
این شهر زیر زمینی در شهر ملایر واقع شده نه در همدان
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۶:۴۷ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
موسیقی زیر زمینی می ساختن!!
saied
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۸:۲۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
زنده باد همدان زیبا .زنده باد ایران
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۸:۵۱ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
نمونه همين شهر زيرزميني در شهر سامن از توابع ملاير(استان همدان) وجود داره كه طي چند سال اخير كشف شده و بازديد از آن براي عموم آزاده.
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۲۰:۵۸ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
به نظرتون اون موقع فیلترینگ هم بوده ؟؟؟!!!
توفیق
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۲۱:۲۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۰
احتمال داره نیایشگاه آیین مهر باشد که دوره اشکانی رواج زیادی داشته .یک نمونه دیگرش هم را در شهر نیاسر دیده ام.
مجله فرارو