طی روزهای اخیر و در شرایطی که به واسطه مشغول بودن اکثر ایرانیان به برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم، توجه چندانی به اخبار داخلی و خارجی صورت نمی گرفت، سخنان عجیبی از سوی سفیر ایران در اردن بیان شد که در نوع خود بی نظیر بوده و جای بحث و بررسی فراوانی دارد. در این میان به نظر می رسد لازم است یک نفر معنای واقعی این سخنان را برای مردم ایران بیان کند.
به گزارش «تابناک»، خبری که دو روز پیش در تعدادی از مطبوعات و رسانه های عربی منتشر شد، حاکی از آن بود که مصطفی مصلح زاده، سفیر جمهوری اسلامی ایران در اردن گفته ایران آماده است در برابر صدور مجوز تبادل تجاری و گردشگری دینی میان دو کشور، تا 30 سال نفت مجانی در اختیار اردن قرار دهد.
بر اساس این اخبار، مصلح زاده که در مصاحبه ای با یک شبکه تلویزیونی محلی سخن می گفته، خاطرنشان کرده که دستیابی به این توافق نیازمند مذاکراتی میان هیئت های اردنی و ایرانی است تا درباره مراحل اجرایی آن به توافق برسند.
وی همچنین با اشاره به تلاش ایران برای ارتقای روابط دیپلماتیک و تجاری با اردن، گفته بود: «دشمن ما یکی است و همه این را می دانند. این دشمن همچنان سعی می کند میان مسلمانان تفرقه ایجاد کند تا بر منطقه چیره شود».
اما جالب تر از سخنان مصلح زاده، واکنش های مقامات اردنی به این سخنان بود. در اولین مورد از این واکنش ها، «سمیح معطایه»، سخنگوی دولت اردن در مصاحبه ای با شبکه تلویزیونی «سی. ان. ان» گفت: «دولت موظف است تمام طرح هایی را که به پایان دادن بحران سوخت کشور کمک می کند، بررسی کند».
از سوی دیگر، برخی چهره های مخالف دولت اردن نیز به سخنان مصلح زاده واکنش نشان داده و این پیشنهاد را دارای اهدافی سیاسی و با هدف مداخله و نفوذ در اردن ارزیابی کردند. این افراد که عمدتاً در داشتن دیدگاهی منفی نسبت به نقش و نفوذ ایران در منطقه، با دولت اردن همسو هستند، اظهار داشتند که «باید به این سخاوتمندی ایران با دیده شک و تردید نگریست».
این واکنش ها ادامه داشت تا اینکه امروز برخی مطبوعات منطقه از رد رسمی پیشنهاد مصلح زاده توسط دولت اردن خبر دادند. بر اساس این خبر، سخنگوی دولت اردن گفته با وجود تأخیرهای کشورهای عرب خلیج فارس در کمک به اردن، این کشور مایل است روابط خود را با این دولت ها تحکیم کند؛ نه با ایران.
بر اساس گفته های این مقام اردنی، هرچند این کشور در پی یافتن راه هایی برای حل بحران انرژی خود است، اما ترجیح می دهد این کار را از طریق کشورهای عرب خلیج فارس انجام دهد.
اما در این میان، آنچه به طور دقیق نیاز به موشکافی و آشکار شدن برای افکار عمومی دارد، این است که جناب سفیر، این پیشنهاد عجیب و غیرمنطقی را بر چه اساس و مبنا، مطابق کدام رویکرد و با هماهنگی کدام نهاد مسئول مطرح کرده است؟!
آنچه واضح است، کلیت این ماجرا از دو حال خارج نیست: یا وی این سخنان را بر اساس ارزیابی و اجتهاد شخصی خود و بدون هماهنگی با دستگاه دیپلماسی کشور بیان کرده و یا پیشنهاد مذکور، بخشی از یک راهبرد و یا تاکتیک جدید دولت در قبال کشور اردن است.
واضح است که در حالت اول، یعنی در صورتی که این اظهارات بدون هماهنگی بیان شده باشد، مسئولین وزارت امور خارجه باید ضمن بازخواست جدی از این سفیر، مشخص نمایند که وی بر چه اساسی سخنانی را بر زبان رانده که ضمن پایین آوردن شأن بین المللی جمهوری اسلامی ایران، زمینه القای ضعف و بلکه تحقیر ایران را توسط رقبای منطقه ای فراهم کرده است؟
در حالت دوم نیز بدون شک وزارت امور خارجه باید به طور جدی نسبت به این امر پاسخگو باشد که رویکرد جدید سیاست خارجی ما نسبت به منطقه – یا حداقل این کشور خاص – چسیت که چنین پیشنهاد سخاوتمندانه ای در چارچوب آن جای توجیه پیدا می کند؟
بی تردید افکار عمومی کشور خواستار روشن شدن سریع این ماجراست که در شرایطی که کشور به سبب مجموعه ای از عوامل داخلی و خارجی در شرایطی خاص از نظر اقتصادی قرار دارد، طرح پیشنهاد صدور رایگان نفت، آن هم به کشوری که نه دولت و نه اپوزیسیون آن نظر مساعدی نسبت به ایران ندارند، بر پایه کدام منطق و استدلال صورت گرفته است!
«پیشنهاد می کنیم هیئت های مسئول ایرانی و اردنی در مورد گسترش روابط تجاری، سیاسی و فرهنگی با هم مذاکره کنند و از جمله در مورد نفت؛ در این مذاکرات مشخص خواهد شد که اردن در قبال نفت چه کالایی ارائه می دهد.»
در بخش دیگری از نامه بخش مطبوعاتی سفارت کشورمان در اردن درباره پاسخ سفیر ایران به این سوال آمده است: مطالب فوق در راستای راهبرد کلان جمهوری اسلامی ایران مبنی بر وحدت جهان اسلام و رفع نیازهای یکدیگر در جهت خودکفایی مسلمانان می باشد.