فتاوای متفاوت فقهی آیت الله صانعی
صفائيه را تقريبا همه "قمنشينان" ميشناسند؛ بيشتر هم با كوچه پس كوچههايي كه در هر كدام دستكم "بيت" يكي از آيات عظام را ميتوان سراغ گرفت. كوچهاي كه ما به دنبالش ميگرديم؛ شلوغ و پررفتوآمد است و از همان سر كوچه پيداست كه خانهاي كه درهايش باز است و پردهاي در آستانهاش آويخته شده، بيت آيتالله العظمي يوسف صانعي است. كفشها را درميآوريم و در كفشدان ديواري ميگذاريم.
زمين، موكتپوش است و عطر گلاب همه چيز را در احاطه دارد. به استقبالمان ميآيند و تاكيد ميكنند كه وقت آيتالله محدود است. خود آيتالله اما چنان با طمأنينه و روي گشاده ما را در سالن گفتوگوي بيت ميپذيرد كه ماجراي محدوديت زمان را فراموش ميكنيم. براي اين پرسش و پاسخ دو سالي در ليست انتظار بودهايم و آيتالله ميگويد: "اينكه چيزي نيست. گفتهاند صبر خداوند صد سال است و شما تنها دوصدم آن را گذراندهايد."
آيتالله العظمي صانعي در طول بيش از نيم قرن مطالعه و تدقيق در فقه اسلامي، با فتاواي نوگرايانهو قرائتهاي نوينش از فقه اسلامي، جايگاه ويژهاي را در ميان مراجع عظام به خود اختصاص داده و همواره مرجع پرسشهاي منتقدانه در حوزه دين و فقاهت بوده است.
ايشان همچنين در باب حقوق زنان نيز يكي از نوانديشترين علماي عظام به شمار ميرود. خود نيز تاكيد ميكند: "كساني به ما حمله ميكنند كه شما هر روز يك راي داريد و راست هم ميگويند چون ما امسال يك رساله چاپ ميكنيم و سال ديگر چيزهاي تازهاي به آن اضافه ميكنيم و اين نشانه تحقيق بيشتر است و نه نعوذبالله، نشانه سهونگري."
سالن گفتوگو گرم است و ما درست در روزهايي كه مناطق گستردهاي از كشور با قطع گاز درگيرند ميهمان بيت آيتالله هستيم كه ميخندد و ميگويد: "گفتهاند خانهها را براي جلوگيري از سرما دوگانهسوز كنيد و حالا هم ما دنبال چند بخاري نفتي هستيم. البته گاز اينجا را كه نميتوانند قطع كنند. مگر ميشود؟ نه در اينجا گاز قطع ميشود و نه در شمال شهر پايتخت. بهرحال اينجا در قم، شبه رشوه اي به ما مي دهند ديگر. قطع گاز مال جنوب شهر است. به قول يكي از ائمه كه گفتهاند گناه نكنيد تا اوضاع خوب شود، به جاي فشارآوردن به مسوولين بايد گناه نكرد تا كارها انشاءالله خودش درست شود!"
آيتالله العظمي صانعي با چهره گشاده و مطايبه بحث را پيش ميبرد و پرسشهاي ما را كه عمدتا در حوزه مسائل زنان طراحي شدهاند جواب ميدهد اما در رويارويي با بعضي پرسشهاي اساسي صراحتا اعلام ميكند كه از پاسخ دادن معذور است. در برابر فلاشهاي پي در پي دوربين عكاسي صبور است و در قبال حساسيتهاي عكاس ميگويد: "اگر دشمني داشتيد همانطور عكس ميگرفتيد؛ پيامبر هم نمونه واقعي نظم و آراستگي بودند و ميفرمودند وقتي نزد برادران مسلمانتان ميرويد نبايد اشمئزاز ايجاد كنيد؛ برخلاف بعضي مسلمانان ناآگاه كه ميگويند بايد نامرتب بنماييد تا يك مسلمان واقعي باشيد.> !! با وجود شكيبايي و همراهي آيت الله اما متن گفت و گوي دوساعته ما از تيغ تغييرات اساسيِ مشاوران ايشان در امان نمي ماند و بسياري از اظهار نظرها و حتي مطايبات آيت الله صانعي بنا به از نسخه نهايي خارج مي شود."
حضرت آيتالله در جريان هستيد كه اخيرا مباحثي درباره تغيير بعضي قوانين مربوط به زنان مطرح شد و حتي موضوع به مجلس هم رسيد. با توجه به نظرات متفاوت جنابعالي به عنوان مرجع تقليد عده كثيري از شيعيان، در باب حقوق زنان، خدمتتان رسيدهايم تا مروري بر نظريات شما در اين باب داشته باشيم و بحث را با نگاهي اجمالي به مساله نابرابري ديه زنان و مردان آغاز كنيم.
اعوذبالله من الشيطان الرجيم. بسمالله الرحمن الرحيم. البته بحث تفصيلي ديه زن و برابري آن با ديه مرد در جزوههاي فقه و زندگي آمده است. اما به طور اجمال از اين قرار است.
اولا تفاوت ميان ديه زن و مرد بر خلاف اصول و قواعد اسلامي است كه بر برابري همه انسانها اعم از زن و مرد و سياه و سفيد، عرب و عجم در تمامي حقوق و امتيازات دلالت دارد چرا كه در منشأ خلقت و آفرينش يكساناند و همه انسان آفريده شده اند «ياايها الناس انا خلقناكم من ذكر وأنثي> و به عنوان
