سال‌ها بازار کتاب ایران در قبضه رمان به‌ویژه رمان‌های عامه‌پسند بود تا اینکه با شروع موج ترجمه در دهه اخیر، آثار پرمخاطب خارجی بین مخاطبان جا باز کرد و سلیقه عموم مردم نیز به این سمت گرایش یافت.
اما در یکی دو سال اخیر جستار‌ها و زندگی‌نامه‌های فراوانی ترجمه شد و توانست مخاطبان فراوانی جذب کند. توسعه این ژانر بر نویسندگان ایرانی نیز تاثیر گذاشت و حالا اهالی قلم بیشتر درباره زندگی خصوصی خود می‌نویسند.
تا پیش از ترجمه چنین آثاری خیلی کم پیش می‌آمد نویسنده‌ای صریح و بی‌پرده درباره زندگی‌اش با مخاطب حرف بزند. حالا این اتفاق افتاده و نمونه تازه‌ای که اخیرا منتشر شده و بسیار مورد توجه قرار گرفته کتاب «از قیطریه تا اورنج‌کانتی» نوشته زنده‌یاد حمیدرضا صدر است.
این جستارنویس بی‌واهمه درباره بیماری‌اش یعنی سرطان و روبه‌رو شدن با مرگ نوشته است. اگرچه این کتاب بسیار دردناک است، اما طرفداران زیادی پیدا کرده و یکی از پرفروش‌های بازار کتاب در این روزهاست.
زنده‌یاد صدر در بخشی از کتابش نوشته است: «همه‌چیز با سرفه‌ای حین خواب شروع شد. مگر نه اینکه بسیاری از چیز‌های مهم حین خواب شروع شده‌اند؟ مگر نه اینکه رخداد‌های بزرگ معمولا از دل کوچک‌ترین وقایع برآمده‌اند؟ مگر نه اینکه پیشامد‌های بد بی‌خبر در خانه را کوبیده‌اند؟»
کتاب «در فاصله دو نقطه» اتوبیوگرافی زنده‌یاد ایران درودی و همچنین «برخورد‌ها در زمانه برخورد» مقالات و جستار‌های ابراهیم گلستان هم دیگر آثاری هستند که اتفاقا اتوبیوگرافی‌اند و این روز‌ها مخاطبان فراوانی دارند.
«در فاصله دو نقطه» اتوبیوگرافی ایران درودی که آبان امسال در ۸۵ سالگی درگذشت نیز دربرگیرنده ماجرای زندگی این نقاش صاحب سبک است که از هنگام تولد شروع می‌شود و نکته به نکته تمام آنچه را که شخصیت او را ساخته است، به زبانی ساده بازگو می‌کند.
در «فاصله دو نقطه» در این ماه در دو کتاب‌فروشی شهر کتاب مرکزی و شهر کتاب ساعی جزو پرفروش‌ها بود. اما کتاب نویسنده و فیلم‌ساز برجسته ایرانی همان‌طور که انتظار می‌رفت توانسته همانند ماه‌های گذشته نظر مخاطبان جدی کتاب را به خود جلب کند.
«برخورد‌ها در زمانه برخورد» کتابی است از ابراهیم گلستان منتشرشده توسط نشر بازتاب‌نگار که در معرفی آن چنین می‌خوانیم: «این کتاب خاطرات ابراهیم گلستان از دوران ملی‌شدن یا به قول خودش ملی‌کردن صنعت نفت است. او در این دوران کارمند شرکت نفت در آبادان بوده و مطالب این کتاب هم در همین شهر می‌گذرد.»
گلستان در مقدمه تازه‌ای که مرداد ۱۴۰۰ بر این کتاب نوشته توضیح داده است که «این کتاب از باهم‌آوردن دو گزارش درمی‌آید که من سال‌ها پیش نوشته بودم درباره آغاز پیشامد برجسته‌ای که زمانی کوتاه پیش‌تر از آن نوشتن‌ها روی داده بود.»
سال‌ها قبل، گلستان بخشی از این کتاب را منتشر کرد که گزارش برخورد او با دیلن تامس، شاعر اهل ولز در آبادان بود؛ اما باقی کتاب تاکنون منتشر نشده بود. این کتاب همان‌طور که در مهرماه جزو پرفروش‌ها بود، در آبان نیز در ۴ کتاب‌فروشی نشر چشمه، بیدگل، شهر کتاب مرکزی و انتشارات هاشمی در تهران پرفروش است.
علاوه بر کتاب‌های یادشده کتاب‌هایی که تحت عنوان خودسازی و خودشناسی، موفقیت، راه‌های کسب آرامش و... می‌شناسیم، از جمله «تکه‌هایی از یک کل منسجم» نوشته پونه مقیمی، «باشگاه پنج صبحی‌ها» نوشته رابین شارما با ترجمه رضا اسکندری‌آذر، «ایکیگای» (راز ژاپنی‌ها برای زندگی طولانی و شاد) نوشته هکتور گارسیا و فرانسیس میرالس با ترجمه امیرحسین تقی‌لو و میثم کلانتری و... همچنان پرفروش و پیشتاز هستند.
کتاب‌هایی که خوانندگان پرشمارشان می‌خواهند در آخرین ساعت هر روز، چند دقیقه‌ای برای خواندن عبارات تاکیدی‌شان وقت بگذارند شاید در مدتی کوتاه بر زندگی خود تاثیری ژرف بگذارند.
صدام از ظهور تا سقوطش اثر کان کا‌گلین، شیرین نشاط (در گفت‌وگویی بلند با محمد عبدی) و روزی روزگاری رشت (خاطرات مهکامه رحیم‌زاده)، خودم با دیگران (اتوبیوگرافی کارلوس فوئنتس) از دیگر آثار پرفروش بازار کتاب در آبان ماه بوده که با محوریت شخصیت‌های تاریخی یا زندگی افراد معروف به چاپ رسیده است.