فرارو- با اعلام نتیجه بررسی صلاحیت داوطلبان نمایندگی یازدهمین دوره مجلس از سوی شورای نگهبان، ردصلاحیت ۹۰ نماینده مجلس دهم خبرساز شد. از این تعداد حدود یک سوم نمایندگان کنونی تهران که اغلب با فهرست امید به مجلس دهم راه یافته بودند جزو ردصلاحیت‌شدگان قرار گرفتند.
به گزارش فرارو و به نقل از عباسعلی کدخدایی عمده دلایل برای رد‌صلاحیت‌ها دلایل اقتصادی و سوء‌استفاده از موقعیت شغلی و دخالت در اموری است که مربوط به آن‌ها نیست؛ عنوان شده است.
به گزارش ایسنا، علی مطهری در یادداشتی با عنوان «رویه باطل در بررسی صلاحیت‌ها»، که در اختیار ایسنا قرار داد، نوشت: «شنیدم به استناد بند ۲ ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس، برای دوره یازدهم رد صلاحیت شده‌ام.»
در حالی‌که چهره‌های دیگری، چون قاسم میرزایی‌نکو، غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی، طیبه سیاوشی و محمود صادقی به دلیل آنچه عدم التزام به اسلام یا نظام جمهوری اسلامی خوانده می‌شود؛ از سوی شورای نگهبان ردصلاحیت شدند دلایل اقتصادی و سوء‌استفاده از موقعیت شغلی نیز یکی از دلایل رد صلاحیت برخی چهره‌های دیگر مجلس دهم است.
بررسی تجربیات انتخابات مجلس و رویه شورای نگهبان در رد صلاحیت نمایندگان مجلس این پرسش را پیش می‌کشد که اعمال صلاحیت نمایندگی می‌تواند مبنایی برای ردصلاحیت نماینده در انتخابات مجلس بعدی باشد و توجیه قانونی دارد؟
پرسشی که برخی چهره‌های رد صلاحیت شده مجلس دهم در گفتگو با فرارو به آن پاسخ گفتند.
البته تلاش برای تماس با اغلب چهره‌های ردصلاحیت شده مجلس دهم میسر نشد. برخی از آن‌ها با تأکید بر رد صلاحیت خود به دلیل عدم الزام عملی به اسلام و اعتقاد به نظام ورهبری گفتند در این شرایط تمایلی به صحبت ندارد، چون ممکن است به بدتر شدن شرایط آنان منجر شود و گفتگو را به بعد موکول کردند.
رویه فعلی شورای نگهبان باید اصلاح شود
علی مطهری نماینده مجلس دهم که یکی از چهره‌های ردصلاحیت شده مجلس است؛ در گفتگو با فرارو در این باره گفت: «ردصلاحیت نمایندگان مجلس اگر به دلیل فساد مالی یا اخلاقی قابل توجه، صورت گیرد موجه است، اما وقتی ردصلاحیت به خاطر اظهار نظرات یک نماینده است، کار درستی نیست.»
وی افزود: «اگر نمایندهای اظهار نظری خلاف نظر رسمی کشور کرد، رد صلاحیت او کار درستی نیست.»
این نماینده مجلس اذعان داشت: «اگر کسی قانون اساسی را قبول دارد و فساد مالی و اخلاقی قابل توجهی ندارد، باید تأیید صلاحیت شود.»
او ادامه داد: «ولی متأسفانه برخی نمایندگان را به خاطر اظهار نظرات‌شان رد می‌کنند که کار درستی نیست. چون اظهار نظر باید آزاد باشد تا نماینده حریت و آزادگی خود را حفظ کند و نگران بیان نظر و عقاید خود نباشد.»
مطهری افزود: «وقتی نمایندهای نگران از اظهار نظر خود باشد، نمی‌تواند به وظایف نمایندگی‌اش عمل کند و این باعث تضعیف مجلس می‌شود و احیاناً موجب رواج تملق و چاپلوسی می‌شود که این به ضرر کشور است.»
نماینده مجلس دهم گفت: «نماینده باید در اظهار نظر خود آزاد باشد حتی گاهی ممکن است نظری مخالف نظر مقام رهبری داشته باشد. در این صورت هم باید بتواند نظر خود را بیان کند.»
وی افزود: «همانگونه که رهبری هم گفتند اگر کسی نظری مخالف نظر من دارد باید در اظهار نظرش آزاد باشد. ولی گاهی افراط می‌شود و به خاطر برخی اظهارنظرات، افراد ردصلاحیت می‌شوند که باید این روش اصلاح شود.»
مطهری اظهار کرد: «ردصلاحیت نمایندگان مجلس بر مبنای اعمال صلاحیت نمایندگی‌شان، توجیه قانونی ندارد. چون نظارت استصوابی شامل اظهار نظرات نمی‌شود مگر آن‌که حاکی از قبول نداشتن قانون اساسی باشد.»
او توضیح داد: «یعنی به گونه‌ای باشد که فرد بگوید من قانون اساسی را قبول ندارم. در این صورت شورای نگهبان می‌تواند او را رد کند، اما غیر از آن امکان ندارد. ولی در عمل آن را شامل اظهارنظراتی غیر از این کردند.»
این نماینده افزود: «درباره تعداد نمایندگانی که همچون من به دلیل عدم التزام به نظام رد صلاحیت شده باشند، آماری ندارم و باید بررسی شود، اما برخی از نمایندگان بر این مبنا، ردصلاحیت شدند.»
انتقاد کردن جرم نیست
قاسم میرزایی‌نکو یکی دیگر از نمایندگان مجلس دهم نیز با اعتراض به رویه موجود در بررسی صلاحیت نمایندگان مجلس دهم، در گفتگو با فرارو گفت: «شورای نگهبان باید عدم اعتقاد به نظام را که موجب رد صلاحیت می‌شود، ثابت کند. چگونه من که ۴۰ سال تمام زندگی و عمرم را در طول جنگ در سپاه و در بخش‌های مختلف در زمینه عمرانی یا راه و ترابری فعالیت کردم نظام را قبول ندارم.»
وی افزود: «این یعنی اعتقاد فکری من با اعتقاد فکری نظام نمی‌خواند. آن‌ها باید این را ثابت کنند. شاید بگویند مجموعه‌ای از نطق‌های شما تند بوده است، اما انتقاد کردن از دیگران جرم نیست.»
میرزایی‌نکو تصریح کرد: «انتقاد از افراد به معنای مخالفت با نظام یا جمهوری اسلامی نیست. اتفاقاً ما تمام جان‌مان را بر سر ایران و نظام سیاسی می‌گذاریم و امکان ندارد از آن ذره‌ای عدول کنیم و کوتاه بیاییم.»
وی افزود: «این گونه رد صلاحیت توجیه‌ای ندارد. اگر شورای نگهبان ما را رد صلاحیت می‌کند باید جواب بدهد که به خاطر دنیا و سیاست، آخرت خود را می‌فروشند.»
میرزایی‌نکو ادامه داد: «این عمل شورای نگهبان یک تناقض است. صد نفر نمایندهای که رد صلاحیت کردند یک سوم مجلس هستند، این افراد پس در مجلس چه می‌کنند. وقتی مردم به آن‌ها رأی دادند این چه کاری است.»
این نماینده اظهار کرد: «فساد مالی و اخلاقی یا برخی مسایل مختلف می‌تواند معیاری برای رد صلاحیت باشد، اما کسانی را که به خاطر مسایل سیاسی رد صلاحیت کردند چه پاسخی برای آن دارند. این توجیهی ندارد.»