علي اکبر ولايتي در ادامه مباحث تاريخي و فرهنگي خود در برنامه پرمخاطب «دو قدم مانده به صبح» به همراه دکتر پورحسين و صالح اعلا مجري برنامه دو قدم مانده به صبح، بار ديگر خبرساز شدند و دكتر ولايتي از دريچه تاريخ که يکي از مباحث مهم تاريخ معاصر ايران يعني چگوني ورود انگليس به ميدان سياسي ايران و توطئههاي آنان بود اشاره کرد.
دکتر ولايتي در بخشي از برنامه شب گذشته خود، گفت: انگليس از زمان صفويه به ورود به ايران علاقه نشان ميداد.
وي با اشاره به شکست استعمار پرتغال در جنوب ايران در زمان شاه عباس صفوي و به دست امامقلي خان، سردار بزرگ ايراني که با همراهي مردم غيور فارس و بنادر همراه بود، گفت: انگليسيها در زمان صفوي يک بار براي ورود به ايران و ارتباط با کشورمان از دولت صفوي اجازه خواستند که مقامات دولت صفوي با درخواست آنان مخالفت کردند و سپس با ميانجيگري ديوان مخوف، تزار روس، مقامات ايراني حاضر شدند نماينده انگليس را به حضور بپذيرند.
وي در ادامه اظهار داشت: هنگام ورود نماينده انگليس به دربار شاه طهماسب صفوي در قزوين، هر کجا که نماينده انگليس گام برميداشت، يک نفر پشت سر او مشتي خاک بر جاي پاي فرستاده انگليسي ميريخت تا به وي اطلاق شود ما براي روابط با انگليس ارزشي قايل نيستيم و به اين وسيله، انگليسيها تحقير شدند.
دکتر ولايتي در اوج مطالب خود با اشاره به آغاز نفوذ انگليسيها در ايران گفت: حاج ابراهيم کلانتر با اشاره انگليسيها، دروازههاي شيراز را بر روي لطفعلي خان زند، از جانشينان کريم خان زند بست تا زمينه به قدرت رسيدن قاجار را در ايران فراهم آورد و با اشاره انگليسيها بود که ابراهيم کلانتر که ارتباط با انگليسيها داشت، به اردوگاه آقامحمدخان قاجار پيوست.
دکتر ولايتي گفت: انگليسيها پس از اين که فتحعليشاه نسبت به خاندان کلانتر بدگمان شد و بسياري از آنان را کشت، به برادرزاده او ميرزا ابوالحسن خان ايلچي در هندوستان پناه داده و سپس با نفوذ در دولت قاجار در سالهاي بعد، او را به سمت وزير خارجه منصوب کردند.
وي در اين برنامه همچنين به تأثير و نقش مردم و علماي فارس و مردم جنوب ايران در ايستادگي در برابر تجاوزهاي انگليسيهاي در آغاز قرن بيستم اشاره داشت و گفت: رئيسعلي دلواري نيز با توطئه انگليسيها در بوشهر ترور داخلي شد که اين مطلب نيز از مطالب جديدي بود که در تاريخ معاصر ايران به آن پرداخته ميشود.
وي که پيش از اين درباره نقش مثبت پادشاهان هخامنشي و آثار و تأثيرات آنان در تاريخ ايران سخن گفته بود و همچنين از پرداخت نادرست به شعر و ادبيات فارسي در سيستم آموزشي کشور انتقاد کرده بود، شب گذشته، فصل تازهي ديگري را در زواياي تاريخ معاصر ايران گشود و اعلام کرد، قاجاريه با بسترسازي انگليس به قدرت رسيدهاند؛ هرچند آقامحمد خان قاجار که در جواني به دست عوامل کريمخان زند مقطوعالنسل شده بود، کارنامه بهتري را در حفظ مرزهاي ايران نسبت به ديگر پادشاهان قاجار از خود نشان داده بود.
بنا بر اين گزارش، موج ضد انگليسي برخاسته در کشور که پس از انتخابات دهم رياست جمهوري شدت گرفته است، در حالي با اين گفتههاي دکتر ولايتي ابعاد تازهاي پيدا ميکند که در برنامه تاريخي پلي به گذشته که توسط خسرو معتضد هر شب از شبکه دوم سيما پخش ميشود نيز به نقش مخرب و ويرانگر انگليس در چپاول منابع و ثروتهاي ملي ايران، بيش از پيش اشاره ميشود.
گذشته از اين برنامهها و اظهار نظرات، هماکنون کميسيون سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي، پرونده قطع روابط سياسي با بريتانيا را در دستور کار خود دارد.