نزديك به يك هفته است كه دسترسي حدود 34 ميليون كاربر ايراني اينترنت به پست الكترونيك جي‌ميل مسدود شده است و با وجود اينكه مسوولان ابتدا دليل اين قطعي را محكوم كردن سوءاستفاده از فضاي مجازي براي توهين به مقدسات و نيز به دنبال تقاضاي مردم عنوان كردند، اما حالا گفته‌هاي ضد و نقيض درباره علت مسدود شدن گوگل و جي‌ميل شنيده مي‌شود.
به گزارش اعتماد، در حالي كه وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، عنوان مي‌كند اعمال فيلتر‌هاي جديد بر گوگل و جي‌ميل را بايد از كميته مصاديق فيلترينگ در كشور دنبال كرد، در همين حال معاون وزير در نشست خبري عنوان مي‌كند كه قطع اين دو سرويس ربطي به وزارت ارتباطات ندارد. اين اظهار نظرها در حالي منتشر مي‌شود كه محمدرضا آقاميري، عضو كارگروه تعيين مصاديق فيلترينگ كشور، در تشريح دلايل عدم دسترسي كاربران ايراني به سرويس‌هاي گوگل از جمله جي‌ميل گفت ارتباط چنداني ميان محدوديت دسترسي به جي‌ميل و اتفاقات اخير در زمينه محكوميت فيلم موهن وجود ندارد.
وي نسبت دادن قطعي جي‌ميل در ايران به محكوم كردن حوادث اخير در فضاي مجازي را فرافكني عنوان كرد و گفت: «قطع جي‌ميل در ايران تنها به دليل برخي مشكلات فني رخ داده است و ما هيچ‌وقت نخواسته و نمي‌خواهيم جي‌ميل و سرويس‌هاي گوگل را فيلتر كنيم.» به اين ترتيب مسوولان وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات در سه اظهارنظر متناقض ديدگاه‌هاي خود را درباره اين قطعي توضيح دادند.
قطعي‌ها در دست وزارتخانه نيست
در همين حال معاون وزير ارتباطات در واكنش به قطع دسترسي سرويس جي‌ميل كاربران ايراني و اظهاراتي كه از وجود مشكل فني در ارائه اين سرويس حكايت دارد، گفت: «وزارت ارتباطات هيچ‌گونه مشكل فني در سرويس دادن به كاربران ندارد.» علي حكيم‌جوادي در نشست خبري، در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبني بر دلايل قطع سرويس‌هاي گوگل تاكيد كرد: « قطع بودن گوگل ربطي به وزارت ارتباطات ندارد.»
رييس سازمان فناوري اطلاعات گفت: «فناوري اطلاعات حوزه‌يي است كه با مباحث بسياري دركشور درگير بوده و موضوعات فرهنگي و سياسي كشور نيز آن را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد. بر اين اساس وظيفه وزارت ارتباطات ايجاد زيرساخت‌هاي لازم و ارائه سرويس‌هاي مناسب به كاربران است اما بايد توجه داشت بخشي از مسائل به سياستگذاري‌هاي لايه‌هاي ديگر و مستندات قانوني مرتبط مي‌شود كه اين باعث مي‌شود گاهي مواردي اتفاق بيفتد كه همه آن را از چشم وزارت ارتباطات ببينند.»
حكيم‌جوادي در پاسخ به چرايي عدم اطلاع‌رساني در زمينه قطع سرويس گوگل و زمينه‌سازي براي ارائه سرويس‌هاي مشابه به كاربران تاكيد كرد: «از منظر كاربر حق با شماست اما بايد توجه داشت كه بسياري از كشورها حتي در حوزه دولت الكترونيك دسترسي كاربران خود را به پست‌هاي الكترونيك خارجي مسدود مي‌كنند و به نوعي به دليل دغدغه‌هاي حاكميتي اجازه استفاده از سرويس‌هاي ايميل خارجي را نمي‌دهند اگرچه ممكن است جي‌ميل تمام قابليت‌هاي يك سرويس‌دهنده را داشته باشد اما امروز ما بايد بتوانيم تمهيدات لازم را بينديشيم كه نيازهاي كاربران در داخل كشور از طريق ايميل داخلي برآورده شود.»
معاون وزير ارتباطات با تاكيد بر اينكه در هيچ جاي دنيا اجازه نمي‌دهند اطلاعات از طريق ايميلي مانند جي‌ميل منتقل شود، گفت: «بررسي‌ها نشان مي‌دهد اكثر كشورها اجازه ورود به پست الكترونيك را به كاربران بدون احراز هويت نمي‌دهند و اين موضوع خاص كشور ما نيست.» رييس سازمان فناوري اطلاعات با بيان اينكه به لحاظ امنيتي و فني بايد به دنبال جايگزين‌هاي مناسب براي جي‌ميل و ياهو دركشور باشيم، گفت: «به زودي ايميل‌هاي جديدتري خواهيم داشت و پروانه‌هايي را براي ارائه‌دهندگان و فراهم‌كنندگان خدمات پست الكترونيك و موتور جست‌وجو صادر خواهيم كرد كه در اين راستا از حداكثر ظرفيت‌ها و توان توليدات داخلي و بخش خصوصي استفاده خواهيم كرد.» حكيم‌جوادي از ارائه سرويس ايميل بومي به دانشگاه‌ها و مدارس خبر داد و گفت: «ايميل‌هاي داخلي در اختيار دانش‌آموزان، معلمان و دانشگاهيان قرار خواهد گرفت.»
گوگل بايد وارد مذاكره با ايران شود
معاون وزير ارتباطات با تاكيد بر اينكه گوگل بايد وارد مذاكره با ايران شود و بسياري از مسائل را رعايت كند، تصريح كرد: «ما بارها براي مذاكره با گوگل اقدام كرده‌ايم تا اين شركت بتواند دغدغه‌هاي موجود را در اين زمينه حل كند اما نوع برخورد گوگل با ايران بسيار متفاوت است.» وي در پاسخ به سوالي درباره مشكلات فني موجود كه باعث قطع سرويس جي‌ميل شده است، تاكيد كرد: «مشكلي در وزارت ارتباطات براي سرويس دادن در اين زمينه وجود ندارد و مذاكراتي صورت گرفته كه به زودي اطلاع‌رساني خواهد شد.»
موضوع جي‌ميل را بزرگ نكنيد
وي اضافه كرد: «توصيه مي‌كنيم كه موضوع را بيش از اندازه بزرگ نكنيد و با ارائه اين سوال كه اگر مسدود شدن جي‌ميل از طرف شركت گوگل و مانند مابقي تحريم‌ها اتفاق مي‌افتاد آن وقت كاربران ايراني همين عكس‌العمل را نشان مي‌دادند، نبايد زماني كه يك اتفاق در يك مورد خاص مي‌افتد همه‌چيز را تحت الاشعاع قرار دهيم.»
يوتيوب فيلتر بود، جي‌ميل ناخواسته فيلتر شد!
محمدرضا آقاميري، عضو كارگروه تعيين مصاديق فيلترينگ كشور، به تشريح دلايل عدم دسترسي كاربران ايراني به سرويس‌هاي گوگل از جمله جي‌ميل پرداخت و تاكيد كرد ارتباط چنداني ميان محدوديت دسترسي به جي‌ميل با اتفاقات اخير در زمينه محكوميت فيلم موهن وجود ندارد. وي نسبت دادن قطعي جي‌ميل در ايران به محكوم كردن حوادث اخير در فضاي مجازي را فرافكني عنوان كرد و گفت: «قطع جي‌ميل در ايران تنها به دليل برخي مشكلات فني رخ داده است و ما هيچ‌وقت نخواسته و نمي‌خواهيم جي‌ميل و سرويس‌هاي گوگل را فيلتر كنيم.» عضو كارگروه تعيين مصاديق فيلترينگ كشور گفت: «اخيرا موتور جست‌وجوي گوگل براي دور زدن سيستم فيلترينگ ايران از پروتكل جديد https استفاده كرده است كه يوتيوب و جي‌ميل از طريق اين پروتكل قابل رويت هستند..»آقاميري با تاكيد بر اينكه سرويس يوتيوب از ابتدا در ايران مسدود بوده است، گفت: «كارگروه تعيين مصاديق فيلترينگ از وزارت ارتباطات خواسته است راهكاري براي فيلتر كردن جداگانه يوتيوب ارائه دهد.»
وي با بيان اينكه ما فقط خواسته‌ايم كه يوتيوب باز نباشد و اسمي از گوگل و جي‌ميل نبرديم، افزود: «متاسفانه دانش فني تفكيك اين دو سرويس هنوز محقق نشده است؛ يعني ما مي‌خواستيم يوتيوب را مسدود كنيم، جي‌ميل هم قطع شد و اين ناخواسته بوده و از طرفي چاره‌يي هم براي اين موضوع وجود ندارد چراكه نمي‌خواهيم به هيچ‌وجه يوتيوب باز باشد.» عضو كارگروه تعيين مصاديق فيلترينگ كشور درباره وجود برخي شائبه‌ها از ارتباط راه‌اندازي اينترنت ملي در هفته اخير و مسدوديت دسترسي به جي‌ميل در كشور به مهر گفت: «اينها هيچ ارتباطي به هم ندارند و ما حتي اگر شبكه ملي اطلاعات را راه‌اندازي كنيم يا نكنيم، موتورجست‌وجوي گوگل از جمله سايت‌هايي است كه ما درصدد مسدود كردن آن و خدماتش نيستيم.» وي گفت: « اگرچه گوگل واقعا برخوردي را كه در ساير كشورها با دولت و حاكميت دارد با ايران نداشته و خصمانه با ما برخورد مي‌كند اما برنامه‌يي براي فيلترينگ اين سايت در ايران وجود ندارد.»