ویروس کرونا از طریق تنفس و تماس منتقل میشود و همین امر کنترل آن را دشوار کرده است. یکی از راههایی که برای کنترل این ویروس در محیطهای شهری و به ویژه در مکانهای شلوغ مانند ادارات و مراکز خرید استفاده میشود، تونلهای ضدعفونی است. این تونلها به شکلی طراحی شدهاند که به محض نزدیک شدن فرد به آنها، با توجه به سنسورهای نصب شده از زوایای مختلف، شروع به پاشیدن مواد ضدعفونی کننده روی تمامی بدن فرد میکنند. سوالی که مطرح است اینکه آیا تونلهای ضدعفونی کننده برای از بین بردن کامل ویروس مناسب هستند؟ محققان موسسه ملی تحقیقات سلامت و دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران به این پرسش پاسخ دادهاند.
به گزارش ایسنا، در این مطلب آمده است: بر اساس شواهد موجود، برخی متخصصین به کارایی این تونلها سخت انتقاد میکنند. نگرانی اصلی آنها اثر مواد شیمیایی مورد استفاده در این تونلها برای ضدعفونی است چرا که آنها اعتقاد دارند مایع سفید کننده یا آب اکسیژنه رقیق شده ممکن است پس از یک دوره زمانی اثرات نامطلوبی روی افراد ایجاد کند.
چالش دیگر این است که مواد ضدعفونی مورد استفاده در این تونلها باید با نسبت صحیح و ایمن رقیق شوند. خطای انسانی در این خصوص میتواند منجر به مشکلات سلامتی مانند خارش، تحریک چشم و مشکلات تنفسی یا تنگی نفس شود.
ایراد بعدی متخصصین، نحوه دفع فاضلابی است که حجم زیاد مواد ضدعفونی کننده ایجاد میکنند.
همچنین محققین عقیده دارند این تونلها ممکن است حس کاذبی از ایمنی به مردم داده و باعث شوند افراد فاصلهگیری فیزیکی و شستن دستها را مورد غفلت قرار دهند. از طرف دیگر این تونلها نمیتوانند محافظتی برای افراد مبتلا به کووید- ۱۹ (علامت دار یا بدون علامت) ایجاد کنند و آنها پس از عبور از تونل همچنان ناقل بیماری خواهند بود. برخی از محققین، این تونلها را فاقد اساس علمی دانسته و نسبت به کارایی آنها انتقاد دارند.
جنبههای ایمنی و اثربخشی تونلهای ضدعفونی نیز باید به دقت مورد سنجش قرار گیرد. جنبه ایمنی باید مورد تاکید قرار گیرد، زیرا چشم، دهان و پوست بدن افراد داخل این تونلها حدود ۱۰ تا ۲۰ ثانیه در معرض مواد شیمیایی قرار میگیرد. جنبه اثربخشی نیز از این نظر اهمیت دارد که باید مطمئن شد ویروس کاملا از بین میرود. در این تونلها اغلب از الکل و آب ژاول (سفید کننده) برای ضدعفونی استفاده میشود.
سازمان جهانی بهداشت در یک بیانیه رسمی در فوریه ۲۰۲۰ اعلام کرده است که مواد ضدعفونی کننده با پایه الکل و کلر نباید روی بدن افراد اسپری شوند، زیرا میتوانند به غشای مخاطی چشمها و دهان آسیب وارد کنند؛ بنابراین استفاده از این مواد در تونلها خطراتی برای سلامتی داشته و تخلف از قوانین سازمان جهانی بهداشت به شمار میآید. اثربخشی این تونلها نیز هنوز مورد بحث است، زیرا برای از بین رفتن کامل ویروسها، دو فاکتور غلظت ماده ضدعفونی کننده و زمان تماس با این ماده مهم است. طبق تحقیقات موجود، برای از بین بردن کامل ویروس کرونا حدود ۱۰ دقیقه زمان لازم است و با توجه به این موضوع، اثربخشی تونلها مورد تردید بوده و ممکن است تنها حس کاذبی از ایمنی را ایجاد کنند.
تونلهای ضدعفونی کننده نه تنها کمکی به پیشگیری از کووید- ۱۹ نمیکنند بلکه ممکن است باعث ایجاد آسیبهایی در افراد شوند. راههای مؤثر برای پیشگیری از انتشار کووید -۱۹ شامل فاصلهگیری فیزیکی، پوشیدن ماسک (به ویژه برای افراد مبتلای علامت دار یا بدون علامت)، شستن مرتب دستها و ضدعفونی کردن سطوح در مناطق عمومی است. اسپری کردن ماده ضدعفونی کننده روی فرد مبتلا، نمیتواند سرفه و عطسه او را متوقف کرده و از فرستاده شدن ویروس به هوا جلوگیری کند. همچنین اسپری کردن روی فرد سالم نمیتواند لایهای نامرئی فراهم کرده و فرد را از ویروس محافظت کند.