در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۷۱۸ مطلب
در سال ۱۹۹۷ تلاش موساد برای ترور خالد مشعل در اَمان به رسوایی و آزادی شیخ احمد یاسین انجامید؛ رخدادی که حماس را تقویت کرد. اکنون نیز حمله هوایی اسرائیل به دوحه با هدف حذف هیئت مذاکرهکننده حماس ناکام ماند و روند صلح را فروپاشاند. این عملیات، قطر و ترکیه را هدف تهدید قرار داد و مشروعیت اسرائیل را بیش از پیش زیر سؤال برد. در مقابل، حماس اعتبار تازهای یافت و بار دیگر نتانیاهو در باتلاق خون، شکست و انزوای سیاسی فرو رفت.
در میانه حمله اسرائیل به رهبران حماس در دوحه، توافقی مهم میان ایران و آژانس در قاهره امضا شد؛ توافقی که بازگشت بازرسان به تأسیسات هستهای و شروط سهگانه اروپا را دربر دارد و میتواند مسیر گفتوگوهای تهران–واشنگتن را باز کند. همزمان، حمله اسرائیل به قطر مشروعیت چتر امنیتی آمریکا را زیر سؤال برد و موجی از همبستگی عربی ایجاد کرد. نزدیکی تهران و قاهره و تغییر موازنهها، نویدگر خاورمیانهای جدید است که در آن اسرائیل بیش از ایران بهعنوان تهدید امنیتی دیده میشود.
جنگ ۱۲ روزه ژوئن ۲۰۲۵ در دستیابی به اهداف استراتژیک تلآویو ناکام ماند و ضعف بازدارندگی اسرائیل آشکار شد. اکنون نتانیاهو در آستانه انتخابات ۲۰۲۶ با چهار پرونده امنیتی اصلی یعنی ایران، کرانه باختری، غزه و حزبالله برای بازسازی جایگاه خود میجنگد، در حالیکه منطقه به سمت تشدید تنش پیش میرود.
جنگ اسرائیل علیه غزه پس از ۲۳ ماه، با بیش از ۶۳ هزار شهید و میلیونها آواره، به فاجعهای انسانی و رسوایی جامعه جهانی تبدیل شده است. در این میان، دونالد ترامپ، نتانیاهو و تونی بلر طرحی برای تبدیل غزه به «ریویرا خاورمیانه» پیشنهاد دادهاند؛ پروژهای ۱۰۰ میلیارد دلاری با هدف تخلیه کامل غزه، کوچ اجباری ۲.۲ میلیون فلسطینی و بازگشت شهرکسازی. این طرح که از سوی نهادهای حقوق بشری «نکبت دوم» خوانده شده، تهدیدی جدی برای ثبات منطقه و امنیت جهانی به شمار میرود.
نشریه وال استریت ژورنال در مطلبی از مکالمه تند ترامپ با نتانیاهو در پی حمله به سران حماس خبر داد.
دوحه این حمله را نقض آشکار قوانین بینالمللی خواند و کشورهای عربی خلیج فارس و سازمان ملل نیز آن را محکوم کردند. همزمان، تحلیلگران میگویند این رویداد پروژه عادیسازی اسرائیل با اعراب و اعتبار آمریکا بهعنوان ضامن امنیت منطقه را تضعیف کرده است.
انجمن بینالمللی پژوهشگران نسلکشی اعلام کرده اسرائیل در غزه مرتکب جنایت نسلکشی شده است. حملات بیامان، نابودی زیرساختها و سیاست «گرسنگی سازمانیافته» مشروعیت اخلاقی اسرائیل را فرو ریخته و حمایت غربی را متزلزل کرده است. تلفات انسانی، فشار اقتصادی و مخالفت افکار عمومی داخلی و جهانی، ارتش و جامعه اسرائیل را به پایان جنگ سوق داده است. همزمان، پروژه توسعهطلبانه «اسرائیل بزرگ» با اتکا به آمریکا پیش میرود، اما فرسایش داخلی و مقاومت منطقهای آینده آن را مبهم ساخته است.
در پی شدت گرفتن جنگ اسرائیل علیه غزه، کشورهای اروپایی بیشتری اسرائیل را تحت فشار قرار میدهند.
اسرائیل پس از نزدیک به ۷۰۰ روز جنگ فرسایشی در غزه و همزمان با حملات به کشورهای منطقه، با نشانههای جدی از فرسایش توان نظامی روبهروست. گزارشهای معاریو و نیویورکتایمز از بحران نیروی انسانی، فرسودگی تجهیزات و تردید در استمرار عملیاتها حکایت دارند. در برابر این برتری شکننده، مقاومت با راهبردهایی چون جنگ نامتقارن، موشکباران انبوه، سامانههای پدافندی، جنگ الکترونیک و نوآوری فناورانه توانسته است هزینهها را بر اسرائیل تحمیل و افسانه برتری هوایی آن را به چالش بکشد.
نشریه فارنافرز گزارش میدهد که حملات آمریکا و اسرائیل هرچند خسارتهایی به برنامه هستهای ایران وارد کرده، اما عزم تهران برای حفظ غنیسازی را تغییر نداده است. واشنگتن میان دو راهی قرار دارد: اتکای پرریسک به گزینه نظامی یا مذاکره بر سر توافقی تازه که غنیسازی محدود و تحت نظارت سختگیرانه را بپذیرد. ایدههایی مانند توافق موقت یا کنسرسیوم چندجانبه سوخت مطرح شده، اما مخالفت ایران، دشمنی اسرائیل و موانع سیاسی در آمریکا دستیابی به توافق پایدار را دشوار کرده است.
