
برای سالها، قربانیان زنان آسایشدهنده از صحبت دربارهی تجربیات خود هراس داشتند، زیرا جامعه آنها را سرزنش میکرد. بسیاری از این زنان، پس از جنگ مجبور شدند در سکوت و شرم زندگی کنند و حتی نزدیکانشان از این ماجرا بیاطلاع بودند. اما در سال ۱۹۹۱، کیم هاک سون تصمیم گرفت که سکوت خود را بشکند و دربارهی آنچه در دوران جنگ جهانی دوم بر او گذشته بود، علناً شهادت دهد.
کیم هاک سون یکی از تأثیرگذارترین چهرههای تاریخ معاصر کره است که با شجاعت خود، پرده از یکی از بزرگترین جنایات جنگی برداشت. در طول جنگ جهانی دوم، هزاران زن کرهای، چینی، فیلیپینی و دیگر ملیتها توسط ارتش امپراتوری ژاپن به اجبار به اردوگاههای بردگی جنسی برده شدند.
به گزارش یک پزشک، این زنان که بعدها به نام به اصطلاح «زنان آسایشدهنده» (Comfort Women) شناخته شدند، برای سالها سکوت کردند. اما در سال ۱۹۹۱، کیم هاک سون با شهادت تاریخی خود، این موضوع را جهانی کرد.
او اولین زنی بود که آشکارا دربارهی این جنایات سخن گفت و راه را برای دیگر قربانیان باز کرد. شهادت او باعث شد که دولتهای مختلف و سازمانهای بینالمللی فشار بیشتری به ژاپن وارد کنند تا مسئولیت این جنایات را بپذیرد. کیم هاک سون، بدون هیچ قدرت سیاسی، تنها با حقیقتگویی خود، تاریخ را تغییر داد. اکنون، نام او به عنوان یکی از زنان شجاعی که برای عدالت مبارزه کرد، در تاریخ ثبت شده است.
ماجرای زنان آسایشدهنده یکی از بحثبرانگیزترین و تلخترین بخشهای تاریخ جنگ جهانی دوم است که تا دههها مخفی نگه داشته شد. بسیاری از قربانیان این جنایت، پس از جنگ در سکوت و شرمساری زندگی کردند، زیرا جامعه آنها را نادیده گرفت یا حتی سرزنش کرد. اما کیم هاک سون با شهادت خود، این دیوار سکوت را شکست.
پس از او، صدها زن دیگر نیز داستانهای خود را بازگو کردند و این موضوع به یک مسئله بینالمللی تبدیل شد. ژاپن تحت فشارهای بینالمللی، بارها مجبور به عذرخواهی و پرداخت غرامت شد، اما بحث دربارهی مسئولیت این جنایات همچنان ادامه دارد. امروز، یادبودهایی برای زنان آسایشدهنده در کره جنوبی و کشورهای دیگر ساخته شده است. این یادبودها نمادی از مبارزه برای حقیقت و عدالت هستند. در ادامه، ۵ فکت جالب دربارهی کیم هاک سون و تأثیر شهادت او آورده شده است.
۱- کیم هاک سون اولین زنی بود که شهادتش را علنی کرد
برای سالها، قربانیان زنان آسایشدهنده از صحبت دربارهی تجربیات خود هراس داشتند، زیرا جامعه آنها را سرزنش میکرد. بسیاری از این زنان، پس از جنگ مجبور شدند در سکوت و شرم زندگی کنند و حتی نزدیکانشان از این ماجرا بیاطلاع بودند. اما در سال ۱۹۹۱، کیم هاک سون تصمیم گرفت که سکوت خود را بشکند و دربارهی آنچه در دوران جنگ جهانی دوم بر او گذشته بود، علناً شهادت دهد.
این شهادت در یک کنفرانس خبری بینالمللی مطرح شد و موجی از واکنشهای جهانی را به دنبال داشت. پس از او، صدها زن دیگر نیز تصمیم گرفتند که داستان خود را بازگو کنند و حقیقت را برای جهانیان آشکار سازند.
این اقدام باعث شد که مسئلهی زنان آسایشدهنده از یک موضوع محلی به یک بحران بینالمللی تبدیل شود. در پی این شهادت، گروههای حقوق بشری و سازمانهای بینالمللی شروع به فشار بر ژاپن کردند تا مسئولیت این جنایت را بپذیرد. بسیاری از محققان تاریخ معتقدند که اگر کیم هاک سون این اقدام شجاعانه را انجام نمیداد، این موضوع همچنان در سایهی سکوت باقی میماند.
۲- پس از شهادت او، کمپینهای عدالتخواهی جهانی شکل گرفتند
پس از شهادت کیم هاک سون، گروههای حقوق بشری و سازمانهای بینالمللی به حمایت از زنان آسایشدهنده برخاستند. در کره جنوبی، بنیادها و مؤسسات مختلفی برای ثبت و مستندسازی شهادتهای قربانیان تأسیس شد.
در کشورهای مختلف از جمله آمریکا، چین و فیلیپین، معترضان و فعالان حقوق بشر، ژاپن را تحت فشار قرار دادند تا مسئولیت جنایات خود را بپذیرد. یکی از مهمترین نتایج این جنبش، نصب مجسمههای یادبود زنان آسایشدهنده در نقاط مختلف جهان بود که بهعنوان نمادی از عدالتخواهی شناخته میشوند.
این یادبودها اغلب با واکنشهای تند دولت ژاپن روبهرو شدهاند و حتی برخی از آنها مورد تخریب یا حمله قرار گرفتهاند. با این حال، مبارزه برای عدالت ادامه دارد و بسیاری از قربانیان هنوز منتظر یک عذرخواهی صریح و رسمی از سوی ژاپن هستند. تلاشهای این کمپینها نشان میدهد که شهادت یک فرد میتواند موجی از تغییرات اجتماعی را به دنبال داشته باشد.
۳- دولت ژاپن بارها تحت فشار بینالمللی مجبور به واکنش شد
پس از شهادت کیم هاک سون، دولت ژاپن با موجی از اعتراضات جهانی مواجه شد. در ابتدا، مقامات ژاپنی این موضوع را انکار کردند و ادعا کردند که زنان آسایشدهنده بهطور داوطلبانه در این اردوگاهها کار میکردند. اما با افشاگریهای گستردهتر و اسناد تاریخی، دولت ژاپن مجبور شد که در سال ۱۹۹۳ با انتشار «بیانیهی کونو» (Kono Statement) بهصورت رسمی دربارهی این موضوع صحبت کند.
این بیانیه، به نقش دولت ژاپن در این جنایات اعتراف کرد اما برای بسیاری از فعالان حقوق بشر کافی نبود. در سالهای بعد، برخی نخستوزیران ژاپن از جمله شینزو آبه (Shinzo Abe) سعی کردند که میزان مسئولیت ژاپن در این ماجرا را کاهش دهند. با این حال، فشارهای بینالمللی باعث شد که ژاپن در مواردی مجبور به پرداخت غرامت به قربانیان شود. این پرونده هنوز هم بهعنوان یکی از مسائل حساس در روابط بین ژاپن و کره جنوبی باقی مانده است.
۴- مجسمهی «زن صلح» به نمادی جهانی تبدیل شد
در سال ۲۰۱۱، به مناسبت بیستمین سالگرد شهادت کیم هاک سون، یک مجسمهی یادبود با نام «زن صلح» (Statue of Peace) در مقابل سفارت ژاپن در سئول ساخته شد.
این مجسمه نشاندهندهی یک دختر جوان است که روی صندلی نشسته و پاهایش را به هم چسبانده است، نمادی از بیگناهی و آسیبپذیری قربانیان. در کنار او، یک صندلی خالی وجود دارد که از رهگذران دعوت میکند تا در کنار این زن بنشینند و به او احترام بگذارند.
این مجسمه، نمادی از شجاعت زنانی است که در برابر بیعدالتی ایستادگی کردند. دولت ژاپن بارها خواسته است که این مجسمه برداشته شود، اما دولت کره جنوبی و فعالان حقوق بشر از آن محافظت کردهاند. امروزه، نمونههایی از این مجسمه در کشورهای دیگر از جمله آمریکا، آلمان و استرالیا نیز نصب شده است.
۵- شهادت کیم هاک سون الهامبخش مستندها و فیلمهای متعددی شد
ماجرای کیم هاک سون و زنان آسایشدهنده الهامبخش تولید فیلمها و مستندهای بسیاری شده است. یکی از مشهورترین مستندها، «زنان آسایشدهنده» (Comfort Women: The Truth Unveiled) است که با استفاده از شهادتهای بازماندگان، ابعاد این جنایت را بررسی میکند.
فیلمهای سینمایی متعددی نیز بر اساس این وقایع ساخته شدهاند که داستان زنان کرهای در دوران جنگ جهانی دوم را روایت میکنند. این آثار هنری به آگاهیبخشی عمومی کمک کردهاند و بسیاری از مردم جهان را با این بخش تاریک از تاریخ آشنا کردهاند. سینما و هنر، ابزار قدرتمندی برای زنده نگه داشتن حقیقت و حفظ یاد قربانیان این جنایت بوده است.