ظریف: آمریکا اتاق مذاکره را منفجر کرد

وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگویی مواضع کشورمان درباره مسائل جاری پیرامون ایران و به ویژه در موضوع روابط تهران-واشنگتن را تشریح کرد.

به گزارش ایسنا به نقل از شبکه راشا تودی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگو با این شبکه درباره بیماری همه‌گیر کرونا گفت: این بیماری فقیر و غنی و دشمنان را نمی‌شناسد و در حال تاثیر گذاشتن بر همه ماست. همه ما باید برای مبارزه با این ویروس متحد شویم. متاسفانه آمریکا حتی در خرید دارو و واکسن مانع ایران می‌شود.

وزیر امور خارجه کشورمان درباره تاثیر تحریم‌های اقتصادی آمریکا بر شیوع کرونا در ایران گفت: تحریم‌ها و فشار اقتصادی تاثیر چشم گیری در دو سطح داشته است. اول این که ما نمی‌توانسیتم مانع سر کار رفتن مردم بشویم. ما نمی‌توانستیم مشوق‌ها و کمک‌های دولتی بلاعوض بیشتری برای ماندن مردم در خانه و کسب هزینه‌های زندگی انجام دهیم و خزانه دولت آن قدر پر نبود، بنابراین ما باید به آن‌ها اجازه می‌دادیم که خودشان کسب درآمد کنند. این تصمیمی بود که باید می‌گرفتیم و تصمیم بسیار سختی بود که باید می‌گرفتیم.

سطح دوم خرید دارو و واکسن است. آمریکا اول از همه منابع مالی ما را با ممانعت از فروش نفت محدود کرد و دوم این که از داشتن دسترسی به پول خودمان جلوگیری می‌کند.

وی افزود: ما در کشور‌های خارجی مقداری پول بلوکه شده داریم و آن کشور‌ها توسط آمریکا از اجازه دادن به ما برای خرید دارو با پول خودمان منع شده‌اند. هرچه آمریکایی‌ها درباره این می‌گویند که تحریم‌هایشان بر موارد بشردوستانه تاثیر نمی‌گذارد فقط یک دروغ است. ما در تلاش بوده‌ایم برای واکسن سازمان جهانی بهداشت و واکسن‌های معمولی پول انتقال دهیم که نتوانسته ایم. این از پایه و اساس تروریسم پزشکی است که آمریکا در آن دست دارد.

ظریف درباره سفرش به مسکو علیرغم وجود این بیماری همه گیر گفت: این سومین سفر من به مسکو پس از کرونا است. برخی چیز‌ها هستند که باید به صورت حضوری مورد بحث قرار بگیرند.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان دیدگاهش درباره ادعای اخیر آمریکا مبنی بر اعمال یک جانبه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران که تحریم تسلیحاتی نیز بخشی از آن است، تشریح کرد و گفت: آمریکا وقتی به ممانعت از کشور‌ها در تعامل با یکدیگر اقدام می‌کند، حتما از توان مالی زیادی برخوردار است. به همین دلیل است که کشور‌ها وابستگی شان به دلار را کمتر و کمتر می‌کنند. به دلیل این که می‌دانند تا زمانی که برای تبادلاتشان به دلار آمریکا وابسته هستند نمی‌توانند از خودشان در برابر آن محافظت کنند و آمریکایی‌ها می‌توانند به آن‌ها سختگیری کنند.

نکته دوم این است که یک اصل برای ما وجود دارد. ما مانند عربستان سعودی تسلیحات زیادی نمی‌خریم. آن‌ها بیش از ۶۷ میلیارد دلار، مبلغی بیش از آنچه روسیه در ارتشش هزینه کرده است، برای خرید تسلیحات هزینه کرده‌اند. ما تا این اندازه پول هزینه نمی‌کنیم، تا این اندازه پول برای هزینه کردن نداریم.

ما خودمان بیشتر تسلیحات مورد نیازمان را تولید می‌کنیم؛ بنابراین به بازار‌های بین‌المللی نخواهیم رفت تا از این‌جا و آن جا تسلیحات تهیه کنیم. هیچ یک از کشور‌های اروپایی از زمان انقلاب به ما تسلیحات نفروخته اند؛ بنابراین هیچ خیال باطلی در سر نداریم.

او ادامه داد: بنابراین توافقی برای لغو محدودیت‌ها وجود داشت. همان طور که روسیه گفت تحریم تسلیحاتی‌ای در کار نبود. ما تحت محدودیتی بودیم که برای خرید و فروش تسلیحات باید از شورای امنیت سازمان ملل کسب اجازه می‌کردیم و این محدودیت در نیمه اکتبر لغو خواهد شد که مهم‌ترین چیز است. اگر نیاز به تهیه کردن تسلیحات از دوستانمان باشد، هیچ محدودیت قانونی‌ای وجود نخواهد داشت.

ظریف سپس درباره این که انتظار چه واکنشی برای خرید احتمالی تسلیحات از این کشور‌ها دارد، گفت: چین و روسیه هدایت را به دست گرفته و به اقدامات آمریکا اعتراض کردند. اما کشور‌های اروپایی، ۱۳ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت دو بار به رئیس شورا نامه نوشتند. یک بار در ۲۰ اوت بود که آمریکا اظهاریه اش را ارائه داد و یک بار هم در ۲۰ سپتامبر بود که آمریکا مدعی بازگردانی تحریم‌ها شد و آن را رد کردند. این چیزی است که اهمیت دارد.

این یک شکست بزرگ دیپلماتیک برای آمریکا و انزوای آن است. همچنین تایید قانونی بودن موضع ایران از سوی جامعه بین المللی محسوب می‌شود که نه تنها دستاوردی برای ایران، بلکه دستاوردی برای جامعه جهانی و اجرای قانون است. ما در سطح نظامی با دوستانمان ارتباط داریم که ادامه خواهند یافت و معمولا این‌ها به صورت زنده از تلویزیون پخش نمی‌شوند.

وزیر امور خارجه کشورمان درباره موضع کشور‌های اروپایی در این باره با توجه به روابط‌شان با آمریکا گفت: اگر به یک زورگو اجازه دهیم که کارش را بکند، دیگر هیچ محدودیت و پایانی وجود ندارد و فکر می‌کنم اروپایی‌ها باید به این پی ببرند. متاسفانه اروپایی‌ها تاکنون مذاکرات خوبی درباره نورد استریم و برجام (توافق هسته ای) انجام داده اند، اما اقدام به عمل زیادی در کار نیست. ما تاریخی طولانی داریم صبوریم. می‌دانیم که سیاست زورگویانه آمریکا از سوی جامعه جهانی رد می‌شود.

او در ادامه این گفتگو درباره تاثیر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا بر رویکرد این کشور درباره ایران و این که آیا با انتخاب هر یک از کاندیدا‌ها تاتیری بر روابط با ایران خواهد گذاشت، گفت: مشخصا میان رئیس جمهور‌های متعدد و دیدگاه‌های متعدد تفاوت‌هایی وجود خواهد داشت.

تردید دارم که هر کسی چنین دیدگاه افراطی‌ای مانند رئیس جمهور ترامپ داشته باشد، اما سرانجام ما باید به سیاست کاخ سفید و نه کسی که در آن است توجه داشته باشیم. فکر می‌کنم سوالی که باید پیش از این سوال که سیاست آن‌ها در باره ایران چه خواهد بود پرسیده شود، این است که آیا مرحله گذار صلح آمیزی با وجود پیروزی بایدن در انتخابات در آمریکا وجود خواهد داشت یا نه. طبق چیزی که رئیس جمهور ترامپ گفته است، شاهد سناریو‌هایی پیچیده پیش رویمان خواهیم بود.

ظریف همچنین در پی اشاره خبرنگار راشا تودی به تمایل بایدن برای بازگشت به برجام و این که آیا ایران خواهان دوام این توافق است، توضیح داد که ایران می‌خواهد که این توافق پابرجا بماند و تنها خواستار منافع تعهد شده در قبال ایران در این توافق است که پیش از این بر سر آن مذاکره شده است و دیگر قابل مذاکره نیست.

او همچنین با اشاره به تعلل کشور‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در زمینه برآورده کردن منافع ایران از این توافق و کاهش تاثیر تحریم‌های آمریکا پس از خروجش از این توافق در سال ۲۰۱۸ شرح داد که ایران در پی این وضع طبق مکانیسم‌های محفوظ در برجام برخی تعهدات داوطلبانه اش در برجام را کاهش داد، اما طبق گفته او اقدامات اخیر شورای امنیت ثابت کرده است که برجام هنوز زنده است.

ظریف با اشاره به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای گفت: آمریکا نه تنها اتاق مذاکره را ترک کرد، بلکه آن را منفجر کرد. اکنون باید یک جایگاه برای خودش پیدا کند. این کار خود به خود انجام نمی‌شود. من پیش شرطی نمی‌گذارم. منظورم این است که شما نمی‌خواهید در وضعیتی در عرصه بین المللی به سر ببرید که به خواست خود از توافقی خارج شود و به خواست خود به آن بازگردد. این کارآمد نخواهد بود.

وزیر امور خارجه کشورمان سپس درباره عادی سازی روابط امارات متحده عربی و بحرین با رژیم صهیونیستی گفت: آن‌ها روابط مخفی استراتژیکی به مدت ۵۰ سال گذشته داشته‌اند. سفیر اسرائیل در واشنگتن تصویری از خود و سفیر امارات در توییتر به اشتراک گذاشته و نوشته بود «اکنون خوشحالم دوستی‌ای را با تو سهیم هستم که مدت زیادی آن را داشته‌ایم»؛ بنابراین آن‌ها مدت زیادی این دوستی را داشته اند و اکنون فرصتی برای عکس یادگاری گرفتن داشته‌اند تا به ترامپ کمک کنند در فلوریدا انتخاب شود. ممکن است این اقدام در خدمت این هدف باشد، اما در خدمت صلح نیست.

او ادامه داد: این روابط در سطح بین کشوری به صورت مخفیانه وجود داشته‌اند، اما اکنون تحت فشار داماد ترامپ تصمیم گرفتند آن را علنی کنند تا به ترامپ آن پیروزی دیپلماتیک مورد نظرش را بدهند.

ظریف با گفتن این که این اقدام از شکل انداختن عدالت برای فلسطینی‌ها بود، اما یک موفقیت بزرگ دیپلماتیک نیست، گفت: کشور‌های خلیج فارس با ۲۵ درصد تمام تسلیحات جهان چه کاری کرده اند؟ این من را آزار می‌دهد که همسایگان ما تلاش می‌کنند امنیت را بخرند. فراموش نکنید که آن‌ها سعی کردند از صدام حسین نیز امنیت بخرند و ببینید که با او به کجا رسیدند. تلاش کردند از آمریکا امنیت بخرند که آن‌ها را در گوشه‌ای بدون محافظت رها کرد.

اکنون هم تلاش می‌کنند از اسرائیل امنیت بخرند که حتی نمی‌تواند از خودش در برابر فلسطینی‌ها محافظت کند. آن‌ها به طرز بدی در اشتباهند و باید نگاهشان به داخل (منطقه) باشد. آن‌ها برای مشروعیت باید سراغ مردم خودشان رفته و برای امنیت باید به دنبال همسایه شان باشند.

ظریف علاوه بر این عادی سازی احتمالی روابط عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی را عادی سازی روابطی تلقی کرد که پیش از این وجود داشته است و در این باره گفت: این مهم نیست. من آن را مهم نمی‌دانم. کمکی به وضعیت نمی‌کند. آن‌ها (عربستان‌سعودی) هیچ گاه از هیچ طریقی به فلسطینی‌ها کمک نکردند.

تمام مشکل در خاورمیانه لگدمال کردن حقوق فلسطینی‌ها است. باید هر رخدادی با این معیار سنجیده شود که آیا به مبارزه و مقاومت مردم فلسطین در برابر اشغال مداوم تاثیر می‌گذارد. فکر نمی‌کنم که عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین حامی خواسته‌های فلسطینی‌ها بوده باشند مگر این که چاپلوسی بوده باشد؛ بنابراین فکر نمی‌کنم که این اقدام تاثیری عمل گرایانه بر مشکلات منطقه ما داشته باشد. مشکل منطقه ما به خاطر توسعه طلبی، خصومت و تخطی از حقوق مردم فلسطین است.

او در آخر در پاسخ به این سوال خبرنگار راشاتودی مبنی بر این که چرا ایران نمی‌خواهد با شروط خودش توافقی با ترامپ َداشته باشد در حالی که او بسیار مشتاق یک توافق با ایران است، با اشاره به این که توافق هسته‌ای پیش از این وجود دارد و توافقی چندین صفحه‌ای است، گفت که در این توافق همه چیز به نفع ایران یا به نفع آمریکا نبوده است که در این صورت شکل تسلیم می‌بود و نمی‌توان نه از آمریکا نه از ایران انتظار تسلیم را داشت.

ظریف در این راستا افزود: رئیس جمهور آمریکا آنچه می‌خواهد را در اختیار دارد و اگر می‌خواهد آن را «توافق ترامپ» بنامد، این کار را بکند، اما این بهترین توافقی است که می‌توان به آن دست پیدا کرد. من توافقی را که به سختی بر سر آن مذاکره شده است به خطر نمی‌اندازم و بخاطر رضایت شخصی کسی بر باد نمی‌دهم.