عمادالدین قاسمیپناه*؛ «اغراق» در کاریکاتور مهمترین ویژگی این هنر به شمار میرود. گاهی در یک کاریکاتور سر بزرگتر ترسیم میشود و گاهی بینی یا دست یا پا. توسعه نامتوازن بیشباهت به کاریکاتور نیست. درواقع زمانی که یک منطقه از کشور بیشتر در مسیر و جریان توسعه قرار میگیرد و بخشهای دیگر از این موهبت کمتر بهره میبرند، شمایی از یک کاریکاتور در ذهن نقش میبندد.
مدتی پیش آماری از بودجه استانهای مرزی در سال ۹۷ منتشر شد که صرف نظر از ۲ استان خراسان رضوی با ۵۱۱۱ میلیارد تومان و خوزستان با ۵۰۹۵ میلیارد تومان، بقیه استانهای مرزی با فاصله زیاد، بودجه کمتری برایشان در نظر گرفته شده بود؛ بین ۱۰۷۱ میلیارد تومان تا ۲۹۱۸ میلیارد تومان.
جمعیت، میزان درآمد، طرحهای ملی، برخوردار بودن یا نبودن و لابی نمایندگان استانها از عوامل تاثیرگذار در میزان بودجه استانهاست. البته شاید بتوان موارد دیگری به این عوامل اضافه کرد، اما تمرکز این یادداشت بر موضوع محرومیت یا همان برخوردار بودن یا نبودن است.
استانهای مرزی به عنوان پیشانی تامین امنیت کشور از اهمیت ویژهای برخوردارند. پیشتر گاهی در محافل غیررسمی شنیده میشد که «به دلایل امنیتی نیاز به آبادانی مشهود در استانهای مرزی احساس نمیشود». این جمله هرگز با ذکر دلایل مشخص عنوان نمیشد و در حد یک کلیگویی باقی میماند. حال سوال این است که اگر ساکنان استانهای مرزی به علت محرومیت استان را ترک کنند و به استانهای برخوردار مهاجرت کنند امنیت تامین میشود؟ آیا اگر به علت محرومیت خیال جدایی، استقلال یا پیوستن به کشورهای همسایه به ذهن خطور کند امنیت در آغوش ماست؟
در دوران دفاع مقدس، هموطنان استانهای خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجانغربی بودند که جانانه در برابر تجاوز همسایه غربی مقاومت کردند و از جان و مال خویش گذشتند تا آسیبی به کشور وارد نشود.
تردیدی نیست که عمران و آبادانی و ایجاد رفاه برای ساکنان استانهای مرزی به ماندگاری ساکنان و انسجام کشور میانجامد.
خدای ناکرده اگر جنگی دیگر رخ دهد استانهای مرزی که ساکنان آنها مهاجرت کرده اند قادر نخواهند بود در برابر تجاوز بیگانه پاسخی دندان شکن دهند. شاید در جنگ احتمالی بعضی از زیرساختها که در زمان صلح برایشان هزینههای گزاف شده تخریب شود، اما وسوسه حمله دشمن با جمعیت محدود استانهای مرزی حتمی خواهد بود.
ایران تنها در سایه توسعه متوازن و پایدار میتواند ایران بماند. عمران و آبادانی استانهای مرزی که زادگاه و خاستگاه اقوام گوناگون هستند، وحدت ملی و امید به زندگی را تقویت میکند و دندان طمع بیگانگان را میکشد.
روشن است که دولت به تنهایی توانایی آباد کردن کشور را ندارد. پس ضرورت حکم میکند همه دستگاهها از جمله بنیاد مستضعفان، آستان قدس رضوی و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) به یاری کشور بشتابند.
*روزنامه نگار