کلانتری: سد گتوند آب خوزستان را شور کرده است

رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مشکلات کم‌آبی در استان خوزستان گفت: اشتباهات مهندسی در ساخت سد گتوند، عامل شوری آب خوزستان شده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، در پی دعوت دانشجویان انجمن اسلامی دانشگاه امیرکبیر برای حضور در خوزستان و پیگیری معضلات زیست محیطی، نشستی با حضور این دانشجویان و رییس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.

عیسی کلانتری در این نشست با اشاره به مشکلات زیست محیطی استان خوزستان گفت: با روال طبیعی هر جای ایران ممکن بود خشک شود ولی خوزستان آخرین نقطه بود حتی ممکن است گیلان و مازندران خشک شود ولی برای خوزستان این اتفاق نمی‌افتاد اما مشکلی که در خوزستان داریم مدیریت آب و فقدان تشخیص اولویت‌هاست. منابع آب را در آن منطقه از دست دادیم یا از نظر کیفی آلوده کردیم.

معاون رییس جمهور افزود: توزیع آب در خوزستان با مشکل روبه‌رو است. در شمال این استان مردم راحت می‌توانند آب مصرف کنند ولی در جنوب، زهاب نصیب مردم می‌شود. اتفاق بدی که افتاد، آب‌گیری سد گتوند بود. این پروژه در زمان مرحوم آقای هاشمی کلنگ زده شد. در آن زمان هیچ اشکالی در اجرای آن نبود اما در زمان دولت نهم محل سد تغییر کرد.

وی افزود: این کار باعث شد که گنبدهای نمکی به درون آب راه پیدا کنند. گفتند پوشش رُسی می‌دهیم و نمک را از بستر جدا می‌کنیم ولی با اولین آب‌گیری، پوشش از بین رفت و آب شیرین کارون، شور شد. ما بخش اعظم آب خوزستان را با یک اشتباه مهندسی محرز شور کردیم.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: مشکلات آب خوزستان به دو بخش تقسیم می‌شود: مسایل مهندسی و توزیع آب. حتی وجود بخشی از گرد وغبار نیز به دلیل مدیریت اشتباه در موضوع آب است. سیلاب در خوزستان، سالی دو الی سه بار، منطقه‌ جنوب اهواز را زیر آب می‌برد و باعث می‌شد که خاک لم‌یزرع خوزستان سبز شود و جلوی انتشار گرد وغبار گرفته شود.

کلانتری درباره‌ موضوع گرد و غبار اظهارکرد: پیش از انقلاب در مناطقی که گرد و غبار از آن بلند می‌شد، مالچ نفتی می‌ریختند و تا حدی خاک را تثبیت کرده بود اما در زمان جنگ تحمیلی از بین رفت. بعد هم سازمان محیط زیست وقت گفت که این کار از نظر زیست محیطی اشکال دارد. بدین ترتیب راهی که بین بد و بدتر بود، متوقف شد. گرد وغبار داخلی در زمستان و ریزگردهای خارجی در فصول بهار و تابستان برمی‌خیزند.

وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات خوزستان آلودگی‌های نفتی است. ما پس از گذشت ۱۱۰ سال، هنوز فلرهای گازی را در خوزستان می‌سوزانیم در حالی که خارجی‌ها آماده‌اند تا نصف پول گاز را بگیرند و این‌ها را تبدیل به میعانات گازی کنند. پس از این سال‌های طولانی هنوز نتوانستند فلرها را مهار کنند.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: نمی‌توانیم بگوییم سدسازی، خوب یا بد است. در اطراف تهران، پنج سد داریم که آب شرب تهران را تامین می‌کنند. پس در این‌جا سدسازی برای ما خوب بوده است. البته باید گفت که بهترین جا برای ذخیره‌ آب، زیر زمین است نه روی آن. در مورد خوزستان بردن آب به زیر زمین سخت بود چون خاک این استان نفوذناپذیر است. بیشتر سدهایی که در خوزستان احداث شده به منظور تامین برق بوده است. یکی از مشکلات حال حاضر صنعت برق همین کم آبی سدهاست.

وی در پایان گفت: سدسازی بخشی از توسعه‌ی پایدار است. ما در توسعه‌ی پایدار باید چهار نکته را در نظر داشته باشیم. فعالیت ما توجیه اقتصادی داشته باشد، زمینه‌ساز بر هم خوردن نظم اجتماعی نباشد و مسائل اجتماعی ایجاد نکند، محیط زیست را تخریب نکند و حق و حقوق نسل‌های بعدی را از بین نبرد. متاسفانه در این سال‌ها اهداف کوتاه‌مدت ما بر اهداف بلندمدت غالب بوده است. تولید غذا خوب است ولی باید رعایت پایداری آب نیز شود. سدسازی بخش کمتری از مصیبت آب است ولی مصیبت اصلی ما، مصرف آن است. مشکلات سازه‌ای و کوتاه‌مدت ما را از اهداف بلندمدت جدا کرده است.