دو گردنه پایتخت در گذار از «نجفی»

عمر کاری نجفی چند روز طول کشید؟

به گزارش دنیای اقتصاد، درخواست پایان کار ۲۲۶ روزه محمدعلی نجفی در ساختمان بهشت تایید شد. ۱۵ عضو پارلمان محلی پایتخت روز گذشته به دومین نامه استعفای شهردار تهران رای مثبت دادند و معاون مالی اقتصادی شهرداری تهران را به‌عنوان سرپرست موقت اداره شهر تا زمان انتخاب شهردار هفدهم انتخاب کردند.
دو گردنه پایتخت در گذار از «نجفی» عکس: مجتبی سرانجام‌پور، دنیای اقتصاد

با وجود آنکه پس از رای منفی اعضای شورای شهر به استعفای نجفی در روز یکشنبه و اصرار شهردار به رفتن از شهرداری تهران که به گفته خودش به دلیل بروز وقایع خارج از اراده بوده، بر تمامی اعضای شورای شهر محرز شده بود که باید امروز برای انتخاب سرپرست تصمیم‌گیری کنند، اما نشانه‌های جدی‌تری از بروز اختلاف‌نظر میان اعضای شورای شهر پس از وصول دومین نامه استعفای شهردار شکل گرفته است. اختلاف‌نظرهایی مبنی بر اینکه سرپرست شهرداری تهران چگونه انتخاب شود و شهردار جدید پایتخت چه کسی باشد؟

اختلاف نظر میان اعضای شورای شهر که از جلسه هم‌اندیشی صبحگاهی(غیرعلنی) پیش از برگزاری جلسه علنی آغاز شد. این اختلاف‌نظر سبب شد تا در ابتدای جلسه روز گذشته عده‌ای از اعضا از جمله مرتضی الویری، احمد مسجد جامعی و بهاره آروین پیشنهادی را برای به تعویق انداختن بررسی نامه دوم استعفا به هفته آینده ارائه دهند.

این گروه از اعضای شورای شهر معتقد بودند از آنجاکه برخلاف دور گذشته که شورا اقدام به انتخاب سرپرست کرد، تمامی اعضا بر سر گزینه جدید شهرداری تهران اتفاق نظر ندارند و ممکن است دوره سرپرستی جدید شهرداری تهران طولانی‌مدت شود نیاز است تا با وسواس و اشتراک نظر بیشتری گزینه سرپرستی انتخاب شود. با این حال این پیشنهاد با ۱۴ رای مخالف به تصویب نرسید. با رد شدن این پیشنهاد، استعفای شهردار تهران مورد بررسی قرار گرفت و اعضای شورای شهر تهران به آن رای مثبت دادند. پس از آن اعضا، با رای مثبت به استعفای نجفی، از میان دو گزینه محمدحقانی و سمیع‌الله حسینی مکارم، ۱۴ عضو شورا به گزینه دوم رای مثبت دادند.

احمدمسجد جامعی عضو شورای شهر تهران بلافاصله پس از انتخاب سرپرست شهرداری، با تاکید بر آنکه دوره گذار مستعد به‌هم‌ریختگی و پراکندگی ساختار‌ها است، خطاب به حسینی مکارم عنوان کرد: حوزه ریاست به هم‌گرایی و یکپارچگی عملکرد شهرداری نیاز دارد و تاکید دارم حمایت افکار عمومی زمانی به وجود خواهد آمد که شفافیت و پاک‌دستی تجلی پیدا کند.

او با تاکید بر اینکه نباید اجازه دهید شائبه پراکندگی مدیریت شهری به وجود آید، اظهار کرد: شهردار تهران طی چندماه گذشته زیرساخت‌های مناسبی در حوزه مبارزه با فساد ایجاد کرده است. از این رو دوره گذار فرصتی برای تداوم انضباط مالی باید باشد. از این رو از سرپرست شهرداری انتظار می‌رود تا زمان انتخاب شهردار جدید به‌عنوان مسوول ارتقای کیفیت زندگی شهروندان، متعهد به ادامه مسیر شهردار باشد.

حسینی مکارم در پاسخ به این خطابه با تاکید بر آنکه برنامه‌های نجفی سرلوحه کاری دوره سرپرستی قرار خواهد گرفت، گفت: ریل‌گذاری انجام شده در مسیر شفاف‌سازی، انضباط مالی، تمرکز و تاکید بر رعایت قانون، مبارزه با فساد، اطلاع‌رسانی و همدلی با شورای شهر تهران همچنان ادامه پیدا خواهد کرد. او در عین حال افزود: آقای نجفی قول مساعد در زمینه راهبری و تدوین برنامه سوم را به ما داده‌اند.

کارشناسان شهری معتقدند پارلمان محلی پایتخت در دوره گذار از نجفی، با دو گردنه اصلی مواجه خواهد بود. گردنه نخست انتخاب شهردار جدید برای شهر تهران است که به نظر می‌رسد با توجه به وجود چندین نشانه اختلاف‌نظر بر سر انتخاب گزینه‌های مطرح شده در محافل، می‌تواند این مرحله را به گردنه دشواری برای شورای شهر بدل کند. گردنه دومی هم که مدیریت شهری پایتخت در دوره گذار به شکل ویژه‌ای با آن مواجه است، پیشبرد و اتمام برنامه‌های مهم شهری همچون تدوین برنامه پنج ساله سوم، بازنگری طرح تفصیلی، نوسازی بافت فرسوده، اجرای طرح ترافیک جدید و... است. به این معنا که در نبود سکاندار اصلی و قطعی شهرداری تهران ممکن است پیشبرد و اجرای به موقع برنامه‌های وعده داده شده را در هاله‌ای از ابهام فرو ‌برد.

به ویژه آنکه با قطعی شدن استعفای محمدعلی نجفی، خبر استعفای تعدادی از معاونان و مدیران شهرداری در حوزه‌های مهم شنیده شده است که به‌طور طبیعی می‌تواند عبور از این گردنه را دشوارتر کند. به‌طوری‌که تا لحظه تنظیم این گزارش اخباری غیررسمی مبنی بر استعفای معاون شهرسازی و مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران منتشر شده است. در عین حال اگرچه محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران پس از جلسه روز گذشته تاکید کرده که انتخاب شهردار هفدهم با جدیت و در کوتاه مدت انجام خواهد شد، اما به گفته برخی از کارشناسان شهری بروز نشانه‌هایی مبنی بر وجود اختلاف‌نظر میان اعضای شورای شهر بر سر انتخاب شهردار جدید، می‌تواند دوره گذار از نجفی به شهردار هفدهم را طولانی‌تر کند و احتمال انتخاب شهرداری با رای پایین بر خلاف زمان انتخاب محمدعلی نجفی (شورای شهر پنجم با ۲۱ رای محمدعلی نجفی را به‌عنوان شهردار انتخاب کرد) را تقویت می‌کند.

یکی از نشانه‌های بروز اختلاف نظر یا عدم دستیابی به یک گزینه واحد میان اعضای شورای شهر تهران، یکدست‌ نبودن آرا و میزان رای اعضا به سرپرست شهرداری تهران در روز گذشته است. در جلسه علنی روز سه‌شنبه (دیروز) فقط ۱۴ عضو موافق انتخاب سرپرست فعلی بودند و به جز دو رای به محمد حقانی، باقی اعضا در این رای‌گیری با ارائه برگه سفید، نظر مخالف خود را ابراز کردند.

چنانچه روز گذشته رئیس شورای شهر تهران عنوان کرد: هنوز به گزینه‌هایی برای شهرداری نرسیده‌ایم. محسن هاشمی با بیان اینکه برای انتخاب شهردار جلسات هم‌اندیشی را آغاز خواهیم کرد، گفت: به زودی شاخص‌های لازم برای شهردار تهران مشخص خواهد شد، از شهروندان نیز می‌خواهیم تا نامزدهایی را برای پست‌های مهم اعلام کنند و در اسرع وقت نسبت به انتخاب شهردار تهران اقدام خواهیم کرد.

هاشمی تصریح کرد: اجازه نخواهیم داد هیچ‌گونه وقفه‌ای در خدمات‌رسانی شهرداری تهران وارد شود. نشانه دیگر که می‌تواند احتمال طولانی شدن دوره گذار را بالا ببرد، تعدد گزینه‌هایی است که طی روزهای اخیر در محافل مختلف به‌عنوان شهردار جدید مطرح می‌شود. گزینه‌های مختلفی که از میان چهره‌های سیاسی، معاونان شهردار و برخی اعضای کابینه شنیده می‌شود و می‌تواند به اشتراک‌ نظر رسیدن اعضا را زمانبر کند.

سومین نشانه برای دشوار شدن دوره گذار، بازگشت شورا به برگزاری جلسات غیرعلنی است که در ظاهر با عنوان کاهش تعداد جلسات هفتگی از آن یاد می‌شود. روز گذشته همزمان با ورود مدیریت شهری به یک دوره گذار، اعضای شورای شهر تهران به اتفاق آرا در قالب یک طرح دو فوریتی تصمیم گرفتند تعداد جلسات علنی شورا را از ۸ جلسه به ۶ جلسه در ماه کاهش دهند.

این اتفاق که از دیدگاه کارشناسان فاقدتوجیه عنوان می‌شود، این دیدگاه را که اعضای شورای شهر بخش مهمی از تصمیمات خود را در قالب برگزاری جلسات هم‌اندیشی(جلسات غیرعلنی که هر هفته پیش از برگزاری جلسه علنی در سالن جلسات طبقه اول برگزار می‌شود) اتخاذ می‌کنند و نتیجه این جلسات در صحن علنی تکرار می‌شود، تقویت می‌کند.

اخذ تصمیم روز گذشته اعضای شورای شهر برای کاهش تعداد جلسات علنی به‌صورت هفتگی می‌تواند به نوعی نشانه افزایش تعداد جلسات غیرعلنی به ویژه در زمان انتخاب شهردار جدید باشد. نکته مهم آنکه رویکرد جدید شورای شهر تهران با رویکرد و شعار اولیه آنها مبنی بر برگزاری همه جلسات به‌صورت علنی جز در موارد استثنا مغایرت دارد.