امیر محبیان در سرمقاله روزنامه رسالت نوشت:
حملات رئيس جمهور حسن روحاني به دولت پيشين در گزارش صد روزه اش از عملکرد دولت، مبدا شکل گيري مباحثي شده است که بعيد نيست به نقطه عطفي در تحولات آتي سياسي تبديل شود.
سکوت رئيس جمهور پيشين ،محمود احمدي نژاد در پي اين انتقادات شکست و طي
نامه اي خطاب به روحاني نوشت: با آنکه اينجانب - حتي پس از شنيدن گزارش چند
روز گذشته شما که بر "پايه" "انتساب عناوين غيرمنصفانه و بيپايه" به
دولتهاي نهم و دهم شکل گرفته بود- به اقتضاي مصالح کشور، بنا بر سکوت
داشته و دارم، لکن به احترام تقاضاهاي بي شمار گروههاي مختلف مردم و از
جمله صاحبنظران سياسي و اقتصادي، لازم ديدم که از جنابعالي دعوت نمايم تا
در فضايي کاملاً دوستانه و صميمي، در مناظرهاي صريح، اصولي و روشنگر در
منظر افکار عمومي، ابهامات و حقايق ناب را آنطور که هست، مورد تصديق و
تاکيد قرار دهيم تا از فرصت برداشتن گامهاي بلند و استوار در مسير روبه
جلوي کشور دريغ نشود.
در بخشي ديگر از نامه، احمدي نژاد تاکيد کرده است: خدا را شاهد ميگيرم که
اين دعوت نه بر اساس يک حس شخصي، بلکه بر مبناي احساس تکليف ديني و ملي
صورت ميگيرد.
در پايان نيز نکته مهمي را مورد اشاره قرار داده است که کمتر مورد توجه
قرار گرفت: به عنوان قطرهاي از اقيانوس ملت ايران، آمادگي دارم که همه
توان و تجربه خود را براي تسهيل و پيشبرد امور در خدمت دولت قرار دهم.
در مقابل مشاور دکتر روحاني به پاسخ پرداخت؛ترکان از موضع تحقير و اهانت
گفت: شرط اين مناظره آن است که رئيس دولت دهم راستگو باشد و نيز اعلام کرد:
حسن روحاني و محمود احمدي نژاد در يک سطح قرار ندارند که بخواهند با هم
مناظره کنند.
پيرامون اين رفتار هاي متقابل ذکر نکاتي لازم است:
1.براي نحوه گزارش رئيس جمهور سناريوهايي محتمل بود که ذيلا اشاره مي شود:
الف:ارائه گزارش بدون اشاره به مشکلات پديد آمده در مسير که محصول عملکرد دولت پيشين بوده است.
ب:ارائه گزارش اميد بخش به مردم در سيما با اشاراتي کلي به مشکلات از موضع
بزرگمنشانه و ارسال گزارش تخصصي از وضعيت کنوني اقتصاد به سران و افراد
موثر کشور بصورت مستند و نقل موارد قابل طرح در جمع نخبگان کشور(به عبارتي
طرح لايه به لايه مشکلات)
ج:ترسيم فضايي تاريک از اوضاع و معرفي کردن دولت پيشين به عنوان مقصربراي کنترل توقعات مردم از دولت کنوني
2.در ميان سناريوهاي محتمل سناريوي سوم برگزيده شد که منشاء بحث هاي کنوني گشت.عناصر پنهان سناريوي سوم چه بود که جنجال برانگيز شد؟
الف:سناريوي سوم مطلوب اصلاح طلبان تند رو بود که مي کوشيدند از احمدي نژاد بدست روحاني انتقام بگيرند؛زيرا:
- پيش بيني مي کردند که احمدي نژاد و نيز اصولگرايان واکنش نشان دهند و در نتيجه روحاني از اصولگرايان جدا شده و به اصلاح طلبان نزديکتر شود.
- بدليل سياه نمايي موجود در گزارش اين امر موجب انتقادات غير رسمي
رهبري شده وروحاني از موضع تبعيت کامل فعلي به موضع تبعيت منتقدانه تغيير
مسير دهد تا در زمان لازم گام ديگري را به عقب برگردد.
- سيگنالي دو گانه به غرب مبني بر موثر بودن تحريم ها و نظام مبني بر ناگزير بودن به مصالحه ارسال گردد.
3. متاسفانه بدليل فضاي حاکم بر ذهنيت مشاوران رئيس جمهور عليرغم منش غالب
بر شخصيت روحاني که اعتدال و عقلانيت است؛سناريوي سوم عملياتي شد که نتايج
زير بر آن مترتب است:
- با ظهور يک چهره راديکال و تند در نقد دولت پيشين عملا بر اساس قاعده "راديکال ها همديگر را به حرکت در مي آورند" بهترين خدمت به راديکال هاي طرف مقابل شد تا ميدان را عرصه فعاليت خود کنند.
- اصولگرايان معتدل که به حمايت از دولت فعلي پرداخته بودند يک گام عقب
نشستند زيرا توجيهي عقلاني براي دفاع از اين رفتار دولت نمي ديدند.
- حملات يکسويه به دولت پيشين که فضاي مظلوميتي را براي دولت قبل و ضرورت
پاسخگويي آنها فراهم کرده بود؛باعث شد احمدي نژاد هوشمندانه با ابزار
مناظره که با کمک آن بر رقباي پيشين سال 84 و 88 پيروز شده بود به ميدان
بيايد.
- واکنش مشاور آقاي دکتر روحاني فاقد حداقل درک از ذهنيت توده مردم ومملو
از اهانت وتحقيربه احمدي نژاد بود که اين روش در انتخابات 84 باعث ضربه به
شخصيت هاشمي و پيروزي احمدي نژاد شده بود و اينان در اين دوره نيزبا همين
روش در حال تخريب روحاني و نه احمدي نژاد هستند.
- مناظره (در صورت برگزاري يا عدم برگزاري)براي احمدي نژادفرصتي را پديد مي
آورد که به عنوان رهبر اپوزيسيون دولت فعلي در رسانه ها مطرح و به نقطه
پيوند همه گروهها و جريانات مخالف دولت فعلي تبديل گردد.
***
اما اگر سناريوي دوم انتخاب مي شد:
- اميد مردم به کفايت دولت براي حل مشکلات کشور مخدوش نمي شد.
- مشکلات به چهره ها و مسئولان موثر بدون تبعات منفي انتقال مي يافت.
- تصور سياه نمايي که تحذير سخت رهبري را دارد به اذهان متبادر نمي شد.
- موضع دولت با ادبيات فاخر،بلند همتانه و منشي معتدل و اخلاقي مبتني بر مروت با ايجاد کمترين موج مخالف بيان مي شد.
- هيچ علامت قابل سوءاستفاده اي به طرف هاي غربي حاکي از ضعف کشورارسال نمي شد که منطق ضرورت تشديد تحريم ها را تقويت نمايد.
- راديکال هاي طرف مقابل را تحريک نمي کرد و طبعا فرصت بيشتري را براي همراهي اصولگرايان معتدل فراهم مي کرد.
- تصوير ميانه رو را با غلطيدن به دامن سناريوي اصلاح طلبان تندرو مخدوش نمي کرد.
***
اما دولت دکتر روحاني براي مديريت برداشت مردم و نخبگان براي کاستن از تبعات اقدام مذکورچه مي تواند انجام دهد؟
1. مانع اظهار نظرهاي ناسنجيده بعضي از مشاوران شده و با ذکر اين که
"اين سخنان موضع دولت و شخص دکتر روحاني نيست" از آثار و تبعات منفي آن
فاصله بگيرد.
2. براي اتخاذ مسيري ميانه، ترکيب مشاوران رئيس جمهور بايد متشکل از
معتدلين و عقل پيشگان دوجناح باشد؛لذا ترکيب مشاوران بايد با تصوير مطلوب
مورد نظر همخوان باشد.مشاوران تند رو و کينه جو مي خواهند با دست روحاني
انتقام بگيرند که طبعا با نفع و شخصيت دکترروحاني همخوان نيست.
3. در مواجهه با پيشنهاد دکتر احمدي نژاد بر بند آخر تاکيد گرديده و از
پيشنهاد همراهي وي در پيشبرد امور استقبال شده و اعلام گردد" دولت ازهمراهي
و تجربه همه دولت هاي پيشين استقبال کرده و رئيس جمهورنشست هايي را در اين زمينه با روساي دولت هاي پيشين برقرار خواهد
کرد" .بدينوسيله موضع تهاجمي مناظره را به موضع خردمندانه و آرام گفتگو
تغيير داده و تصويري مثبت و مطلوب از خود ارائه خواهد داد.