غذا درمانی؛ بهترین میوهها برای سلامت کلیه
به گفته متخصصان تغذیه این ۶ میوه با اثرات ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی و تنظیمی، به بهبود و حفظ سلامت کلیهها کمک میکنند.
فرارو- با توجه به نقش حیاتی تغذیه در عملکرد کلیهها، پژوهشگران و متخصصان تغذیه چند میوه کلیدی را توصیه میکنند که افزودن آنها به رژیم روزانه میتواند خطر بیماریهای کلیوی را کاهش دهد.
به گزارش فرارو به نقل از ایتینگ ول، کلیهها هر روز بدون وقفه کار میکنند تا مواد زائد را از بدن دفع کنند و به حفظ سلامت عمومی کمک کنند. این اندامهای لوبیاییشکل وظیفهای حیاتی بر عهده دارند: حذف سموم، تنظیم تعادل مایعات، کنترل الکترولیتها و حفظ سطح مناسب مواد مغذی حیاتی در بدن. سلامت آنها نهتنها برای عملکرد صحیح سیستم ادراری، بلکه برای قلب، گردش خون، فشار خون و سوختوساز نیز اهمیت دارد.
از آنجا که تغذیه نقش مستقیمی در سلامت کلیه دارد، نوع میوههایی که مصرف میکنیم میتواند تأثیر چشمگیری بر عملکرد این اندامها داشته باشد. میوهها سرشار از ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها و فیبر هستند؛ ترکیباتی که از بافت کلیه در برابر التهاب، استرس اکسیداتیو و آسیب سلولی محافظت میکنند. جن هرناندز، متخصص تغذیه، اشاره میکند: «مطالعهای با دادههای بیش از ۹۸ هزار نفر نشان داد مصرف بیشتر میوه با کاهش ۶ تا ۸ درصدی خطر ابتلا به بیماریهای کلیوی همراه است.»
البته تمام میوهها تأثیر یکسانی بر کلیهها ندارند. در ادامه، متخصصان شش میوهای را معرفی میکنند که برای سلامت کلیه سودمندتر هستند، همراه با توضیحاتی از مزایا و شیوههای افزودن آنها به رژیم غذایی روزانه.
۱. انگور قرمز
انگور قرمز یکی از میوههایی است که متخصصان بارها به دلیل خواص محافظتی آن برای کلیهها توصیه کردهاند. دلیل اصلی این موضوع وجود ترکیبی گیاهی به نام رزوراترول است؛ آنتیاکسیدانی قدرتمند که به کاهش التهاب و محافظت از سلولها در برابر آسیب کمک میکند. این ترکیب نهفقط برای سلامت قلب و عروق مفید است، بلکه میتواند از بافت کلیه نیز حفاظت کند.
به گفته ارین هتریک، متخصص تغذیه، «انگور قرمز دارای رزوراترول است که نقش مهمی در کاهش التهاب در بدن، از جمله در کلیهها، دارد.» افزون بر این، این میوه نسبت به بسیاری از میوههای دیگر پتاسیم کمتری دارد و مصرف آن برای افرادی که باید سطح پتاسیم خون خود را کنترل کنند امنتر است. انگور را میتوان بهصورت تازه، یخزده یا در سالادها مصرف کرد.
۲. سیب
ضربالمثل معروف «روزانه یک سیب، دکتر را دور نگه میدارد» شاید درباره سلامت کلیه نیز صدق کند. سیب دارای ترکیبات ضدالتهابی و همچنین فیبر محلول است؛ نوعی فیبر که به کاهش کلسترول و کنترل قند خون کمک میکند. این دو عامل برای پیشگیری از دو علت اصلی بیماری مزمن کلیوی، دیابت و فشار خون بالا، بسیار مهماند.
دکتر رئیده گیوالا تأکید میکند: «کاهش قند و چربی خون که با مصرف منظم سیب حاصل میشود، نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت بیماریهای کلیوی مرتبط با دیابت و فشار خون دارد.» فیبر موجود در سیب همچنین باعث بهبود عملکرد گوارشی و افزایش احساس سیری میشود، که خود به کنترل وزن و کاهش فشار متابولیک بر کلیهها کمک میکند.
۳. بلوبری (تمشک آبی)
بلوبری یکی از مفیدترین میوهها برای سلامت کلیهها محسوب میشود. این میوه کوچک اما قدرتمند سرشار از آنتوسیانینها و ویتامین سی است؛ ترکیباتی که اثرات آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی قوی دارند. آنتوسیانینها همان موادی هستند که رنگ آبی تیره بلوبری را ایجاد میکنند و پژوهشها نشان دادهاند که مصرف آنها میتواند خطر بیماریهای مزمن کلیوی را کاهش دهد.
هرناندز میگوید: «مصرف بیشتر میوههایی مانند بلوبری و سیب با کاهش ۱۶ درصدی خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیوی مرتبط بوده است.» بلوبری تازه یا یخزده را میتوان بهسادگی به صبحانه، ماست یا اسموتیها اضافه کرد.
۴. لیمو
لیمو و دیگر مرکبات ترش، مزیت ویژهای برای کلیهها دارند: جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه. دکتر گیوالا میگوید: «مرکبات منبع سیترات هستند؛ ترکیبی که میتواند تشکیل سنگهای کلیوی را کاهش دهد و همچنین باعث بهبود سطح آب بدن شود.» اسیدسیتریک موجود در لیمو ممکن است از تشکیل سنگهای اگزالات کلسیم جلوگیری کند.
افزودن چند قطره آب لیمو به آب آشامیدنی، علاوه بر کمک به هیدراته ماندن، مصرف مایعات را لذتبخشتر میکند. هیدراتاسیون کافی یکی از مهمترین اقدامات برای محافظت از کلیه است. ویتامین سی موجود در لیمو نیز بهعنوان آنتیاکسیدان عمل میکند و به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک میکند.
۵. آناناس
آناناس، میوهای گرمسیری و خوشطعم، یکی از میوههای مناسب برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی است. هرناندز میگوید: «آناناس سرشار از ویتامین سی، منگنز، فیبر و ترکیبات گیاهی ضدالتهاب است که همگی برای سلامت کلیه مفیدند.»
این میوه همچنین حاوی بروملین است، آنزیمی که خواص ضدالتهابی دارد و میتواند به کاهش تورم و التهاب در بدن کمک کند. مانند انگور قرمز، آناناس نیز نسبتاً کمپتاسیم است، بنابراین برای افرادی که باید مصرف پتاسیم را محدود کنند، انتخاب مناسبی محسوب میشود. طعم شیرین طبیعی آن نیز آن را به گزینهای عالی برای میانوعدهها یا دسر تبدیل میکند.
۶. تمشک
تمشک با وجود اندازه کوچک خود، یکی از پر فیبرترین میوههاست؛ هر یک فنجان تمشک حدود ۸ گرم فیبر دارد. فیبر نقش مهمی در تنظیم قند خون دارد و این موضوع برای افراد دیابتی، گروهی که بیش از دیگران در معرض خطر بیماریهای کلیوی قرار دارند، حیاتی است.
آلکس اونک، متخصص تغذیه، توضیح میدهد: «پایداری قند خون برای حفظ عملکرد کلیه در بیماران دیابتی ضروری است و میوههایی مانند تمشک میتوانند در این روند نقش مؤثری داشته باشند.» تمشک همچنین حاوی ویتامین سی، منگنز و آنتیاکسیدانهای متعدد است که التهاب را کاهش میدهد و سلامت عمومی را بهبود میبخشد.
چگونه این میوهها را در رژیم روزانه بگنجانیم؟
متخصصان توصیه میکنند چند عادت ساده را برای استفاده منظم از این میوهها در زندگی روزانه به کار بگیرید:
ترکیب کردن میوهها: هتریک میگوید: «سالاد میوه یا اسموتی، راهی عالی برای ترکیب چندین میوه مفید و دریافت مجموعهای از مواد مغذی است.»
چاشنی سالم: به گفته گیوالا، استفاده از آبلیمو یا آبلیموی تازه در غذا بهجای نمک، طعمدهندهای سالم و مقوی برای کلیههاست.
آمادهسازی زودهنگام: هرناندز توصیه میکند: «میوههای تازه را پس از خرید بشویید و در ظروف شفاف در قسمت جلویی یخچال قرار دهید تا همیشه در دسترس باشند.»
پختوپز با میوه: اونک پیشنهاد میدهد از سس سیب در کاپکیکها یا کیکهای خانگی استفاده کنید تا نیاز به شکر و چربی کاهش یابد.
استفاده از میوههای یخزده: میوههای یخزده معمولاً در زمان رسیدگی کامل برداشت میشوند و گزینهای بادوامتر و اقتصادیتر هستند.
چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟
با وجود تمام این فواید، افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی پیشرفته باید با احتیاط بیشتری میوه مصرف کنند، بهویژه از نظر میزان پتاسیم. هتریک میگوید: «برای بیماران در مراحل پیشرفته بیماری کلیوی، کنترل سطح پتاسیم ضروری است و باید درباره آن با پزشک مشورت کرد.»
گیوالا نیز هشدار میدهد: «افرادی که دچار بیماری کلیوی مزمن، پتاسیم بالا یا تحت دیالیز هستند، یا داروهایی مصرف میکنند که سطح پتاسیم را تغییر میدهند، باید پیش از ایجاد هر تغییر عمده در رژیم غذایی، با متخصص کلیه یا متخصص تغذیه مشورت کنند.»
