علم پشت درهای بسته؛ صدای دانشگاه شنیده نمی‌شود
«در حال حاضر دانشگاه‌ها احساس می‌کنند صدایشان خیلی کم شنیده می‌شود و از طرف دیگر صنعت و دستگاه‌ها به صورت موردی از ظرفیت استادان ما استفاده می‌کنند نه از کل ظرفیت دانشگاه. یعنی ما در دانشگاه‌ها صدها طرح مرتبط با صنعت داریم ولی این طرح‌ها به صورت محدود مورد استفاده قرار گرفته است. باید به کل دانشگاه نگاه شود نه موردی و دستگاه‌های مربوطه این مسائل را به دانشگاه اعلام کنند. مانند کاری که دانشگاه تهران یک زمانی در مورد سیلاب در کشور و سد گتوند انجام داد.»
محمد رضا عارف معاون اول رئیس‌جمهور روز گذشته در دومین آیین نکوداشت اعضای هیأت علمی نمونه کشوری که در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: «باید ساز و کاری اندیشیده شود که رابطه حاکمیت و دانشگاه چگونه باشد. فرض این است که دانشگاه نهادی از جمهوری اسلامی ایران است و قاعدتاً وابستگی اداری با وزارت علوم و دولت دارد، اما تا چه میزان می‌تواند در انتخاب رئیس دانشگاه و حتی مدیر گروه دخالت داشته باشد. انتظار داریم دانشگاه‌ها به دولت کمک و پیشنهادهای روشن با توجه به سیاست‌های کلی ارائه کنند.»
به گزارش ایران، دکتر حسین حسینی سرپرست دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال عارف که دولت تا چه میزان می‌تواند در انتخاب رؤسای دانشگاه‌ها نقش داشته باشد، می‌گوید: «به طور کلی دولت در انتخاب رئیس دانشگاه نقش دارد، به تعبیر دیگر در واقع وزیر علوم رئیس دانشگاه را انتخاب می‌کند، اما نهادهای بیرونی نیز نقش مهمی دارند. دولت می‌تواند برای موضوع تعیین رؤسای دانشگاه‌ها شاخص‌هایی را اعلام کند.»
او با اشاره به اینکه رؤسای دانشگاه برخی از کشورهای خارجی عضو هیأت دولت هم هستند، می‌گوید: «در برخی از کشورها مانند روسیه، رئیس دو دانشگاه بزرگ مسکو و سن پطرزبورگ از اعضای هیأت دولت هستند و حکم آن‌ها را هم رئیس جمهوری امضا می‌کند. به غیر از این مسأله در شاخص انتخاب رئیس دانشگاه باید فردی انتخاب شود که از جنبه‌های مختلف با تجربه باشد.
مثلاً اینکه آیا او فردی بوده است که فقط در تولید علم و مقاله فعال بوده یا در نگاه کلان جامعه و مسائل اجتماعی نیز مؤثر بوده و ورود داشته است. یعنی یک فرد را تک جانبه نبینیم، بلکه نگاهی چند جانبه به یک رئیس دانشگاه داشته باشیم. من هم فکر می‌کنم نگاه وزیر علوم باید برخاسته از چنین معیاری باشد.»
سرپرست دانشگاه تهران درباره اهمیت ارتباط دانشگاه با دولت و اینکه طبق گفته معاون اول رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه از دانشگاه انتظار داریم در همه بخش‌ها به دولت کمک کند، می‌گوید: «مبحثی که معاون اول رئیس‌جمهور در دومین آیین نکوداشت اعضای هیأت علمی نمونه کشور به آن اشاره کردند، قبلاً از سوی رئیس‌جمهوری نیز به طور مکرر مطرح شده بود. به این منظور که دانشگاه‌ها به کمک دولت بیایند و برای چالش‌هایی که داریم راهکار ارائه بدهیم.»
حسینی با تأکید بر اینکه دانشگاه‌ها به وظایف خود عمل می‌کنند می‌گوید: «به نظر می‌آید این موضوع یک بخش مهم دارد و آن این است که دانشگاه‌ها در بیان بسیاری از مسائل و ناترازی‌هایی که در کشور وجود دارد به وظایف ذاتی خود عمل کرده‌اند. اما واقعیت این است که صدایی از طرف مقابل خود دریافت نکرده‌اند.»
او با اشاره به اینکه دانشگاه‌ها بسیاری از مسائل اجتماعی را هشدار داده بودند، می‌گوید: «یکی از موضوعاتی که خیلی مورد توجه بوده آسیب‌های اجتماعی است. بسیاری از آسیب‌های اجتماعی که اکنون به عنوان آسیب‌های زیر پوست شهر مطرح می‌شود، بیشتر از دو دهه پیش از سوی صاحبنظران حوزه علوم اجتماعی دانشگاه‌های ما بیان شده بود. همچنین در بحث ناترازی، محیط زیست، برق و انرژی و سایر موارد، موضوعات متعددی بیان شده است. انتظار است مسئولان متناسب با پیامی که از طرف بدنه علمی کشور به آنان منتقل می‌شود بخشی از این پیام‌ها را به سازو کارهای اجرایی تبدیل کند.»
سرپرست دانشگاه تهران درباره تعامل دولت و دانشگاه می‌گوید: «در حال حاضر دانشگاه‌ها احساس می‌کنند صدایشان خیلی کم شنیده می‌شود و از طرف دیگر صنعت و دستگاه‌ها به صورت موردی از ظرفیت استادان ما استفاده می‌کنند نه از کل ظرفیت دانشگاه. یعنی ما در دانشگاه‌ها صدها طرح مرتبط با صنعت داریم ولی این طرح‌ها به صورت محدود مورد استفاده قرار گرفته است. باید به کل دانشگاه نگاه شود نه موردی و دستگاه‌های مربوطه این مسائل را به دانشگاه اعلام کنند. مانند کاری که دانشگاه تهران یک زمانی در مورد سیلاب در کشور و سد گتوند انجام داد.»
حسینی با بیان اینکه ما ظرفیت‌های خوبی در دانشگاه‌ها داریم توضیح می‌دهد: «ما در دانشگاه تهران در ارتباط با سیلاب‌هایی که در برخی از نقاط مختلف کشور رخ می‌دهد گزارش‌هایی ارائه دادیم که به خودی خود می‌تواند یک سند ملی باشد. برای تهیه این گزارش صدها عضو هیأت علمی کشور در گروه‌های مختلف جمع شدند و آن را تهیه و تنظیم کردند تا بگویند چه راهکارهای علمی می‌توان در مواجهه با سیل در کشور داشت.
این اقدام در دانشگاه‌ها می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد. علی‌رغم اینکه ما در دانشگاه با کمبود جدی در زمینه زیرساخت‌ها روبه‌رو هستیم ولی از نظر نیروی انسانی ظرفیت منحصر به فردی در منطقه داریم. مثلاً در حوزه هوش مصنوعی ظرفیت‌های خوبی داریم که دستگاه‌ها می‌توانند از توانایی دانشگاه‌ها برای به کارگیری آن استفاده کنند.»
