لارنس نورمن مدعی شده که دونالد ترامپ در حال بررسی گزینههایی برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هستهای ایران است. اما همچنان مشخص نیست که ترامپ، که درباره اجتناب از یک جنگ جهانی سوم و میانجیگری با تهران صحبت کرده است، کدام گزینه را انتخاب خواهد کرد. او هر اتفاقی را در رابطه با تهران ممکن دانسته است.
خبرگزاری رویترز اخیرا طی گزارشی مدعی شد که ایران با نظارتهای حرفهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر تاسیسات فردو موافقت کرده است. این در حالی است که پیش از این گزارشی ادعایی در راستای افزایش سطح غنیسازی اورانیوم ایران ازسوی نهاد پادمانی منتشر شد.
به گزارش اعتماد به نقل از والاستریت ژورنال، هفته گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی ادعایی به اعضای این نهاد پادمانی گزارش داد که ایران سرعت غنیسازی خود را به میزان ۶۰ درصد خلوص افزایش داده است. کشورهای غربی طی واکنشی به این گزارش مدعی شدند این اقدام میتواند منجر به تشدید تنشها میان ایران و تروییکای اروپایی شود. همزمان نیز نهاد پادمانی ادعا کرد که اقدامات حفاظتی سختگیرانهتر مانند بازرسیها، در تأسیسات غنیسازی سوخت فوردو باید افزایش یابد.
در این راستا آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش محرمانهای که روز پنجشنبه به کشورهای عضو ارایه داد مدعی شد: ایران با درخواست نهاد پادمانی برای افزایش اقدامات حفاظتی در فوردو موافقت کرده و در حال تسهیل اجرای این رویکرد تقویتشده حفاظتی است.
این درحالی است که کاظم غریبآبادی معاون امور حقوقی و بینالملل دستگاه دیپلماسی در واکنش به انتشار این ادعا خاطرنشان کرد که ایران متعهد به تعهدات پادمانی خویش است و تا زمانی که تحریمهای ظالمانه برقرار باشند، نظارتهای بیشتری را که فراتر از تعهدات مقرر خود است، نمیپذیرد.
همزمان با انتشار این ادعاها از سوی نهاد پادمانی بریتانیا، فرانسه و آلمان طی نامهای به شورای امنیت سازمان ملل مدعی شدهاند که در صورت لزوم آمادهاند تا بازگشت فوری تمام تحریمهای بینالمللی علیه ایران را فعال کنند.
به ادعای رویترز آنها در تاریخ ۱۸ اکتبر سال آینده، زمانی که قطعنامه ۲۰۱۵ سازمان ملل منقضی میشود، توانایی انجام چنین اقداماتی را از دست خواهند داد. چرا که این قطعنامه توافق ایران با بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایالات متحده، روسیه و چین را به رسمیت میشناسد که تحریمها علیه تهران را در ازای محدودیتهایی بر برنامه هستهایاش لغو کرد.
تروییکای اروپایی همچنین در نامه خود به شورای امنیت که در تاریخ ۶ دسامبر نوشته شده، مدعی شدند: ایران باید پیشرفت برنامه هستهای خود را متوقف کرده تا محیط سیاسی مناسبی برای پیشرفت معنادار و توسل به مذاکرهای جهت یافتن راهحلی ایجاد شود. سعید ایروانی نماینده ایران در سازمان ملل در واکنش به این نامه ادعایی اروپاییها خواست تا سیاستهای ناکارآمد و شکست خورده فشار و تقابل را کنار بگذارند.
اقدامات متقابل ایران و اروپا طی روزهای اخیر در حالی انجام شده است که رویترز همزمان به نقل از منابع مطلع مدعی شده ریچارد گرنل، رییس سابق اطلاعات دولت اول ترامپ به عنوان گزینه رییسجمهور منتخب برای نمایندگی ویژه برای ایران در دولت دوم ترامپ درنظر گرفته شده است.
در این زمینه ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی خود و البته پس از گزارش رویترز، نوشت: «ریچارد گرنل فردی فوقالعاده و یک ستاره است. او در جایی، در سطح بالا خواهد بود!»
این در حالی است که گرنل در یک پست جداگانه در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر) این گزارش را «نادرست» خواند، اما جزییات دیگری ارایه نداد. با این حال، اما به ادعای ناظران بررسی ترامپ برای انتخاب یک متحد کلیدی در چنین سِمتی، به منطقه سیگنالی میفرستد که رییسجمهور جدید ایالات متحده ممکن است زمینه مذاکرات تازه با ایران را هموار کند.
گفتنی است همزمان با انتشار اخبار متفاوتی که در آستانه تحلیف دونالد ترامپ از واشنگتن مخابره میشود، رییسجمهور منتخب امریکا برای دومین بار شخصیت منتخب مجله تایم شد. به این بهانه او در مصاحبهای با این نشریه به مسائل زیادی از جمله وعدههای انتخاباتی خود، سیاست داخلی، تحولات منطقه، جنگ اوکراین و ایران پرداخت.
دونالد ترامپ در پاسخ به سوال خبرنگار تایم درباره احتمال بروز جنگ با ایران در دولت دوم خودش گفت: «هر اتفاقی ممکن است بیفتد، هر اتفاقی؛ این یک وضعیت بسیار ناپایدار است.»
ترامپ همچنین در مورد این ادعا که آیا ایلان ماسک به دستور او با مقامات ایرانی ملاقات کرده است یا خیر، گفت: «من نمیدانم که او با آنها ملاقات کرده است. من نمیدانم؛ او این را به من نگفت.» این در حالی است که تهران بارها این دیدار ادعایی را تکذیب کرده و آن را بیاساس دانسته است.
همزمان با انتشار ادعاهایی در خصوص رویکرد احتمالی دولت دوم ترامپ در قبال ایران این رسانه آمریکایی با انتشار گزارشی به قلم لارنس نورمن مدعی شد که دونالد ترامپ در حال بررسی گزینههایی برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هستهای ایران است. اما همچنان مشخص نیست که ترامپ، که درباره اجتناب از یک جنگ جهانی سوم و میانجیگری با تهران صحبت کرده است، کدام گزینه را انتخاب خواهد کرد. او هر اتفاقی را در رابطه با تهران ممکن دانسته است.
لارنس نورمن در ادامه گزارش ادعایی خود در این رابطه آورده است که، اما همچنان برخی از مقامات دولت جدید هنوز بهطور کامل در مورد راهبردهای ادعایی اظهارنظر نکردهاند و این پیشنهادات مرتبط با ایران ممکن است با ورود رسمی اعضای احتمالی به کابینه دچار تغییراتی شود. اما مقامات سابق دولت ترامپ میگویند که او به ندرت به جزییات مسائل سیاست خارجی میپردازد تا زمانی که گزینههای نهایی ارایه شوند و نیاز به تصمیمگیری باشد.
همزمان با این گمانهزنیهای ادعایی مقامات اسراییلی درخصوص راهبردهای احتمالی ترامپ در قبال ایران اظهارنظری نکردهاند. اما در نوامبر، پس از برگزاری سه تماس از سوی نتانیاهو با ترامپ، نخستوزیر اسراییل مدعی شد: «با رییسجمهور منتخب در مورد تهدید (ادعایی) ایران در تمام اجزای آن و خطر ناشی از آن هم نظر هستیم.»
با این حال، برخی از متحدان ترامپ بر این باورند که ماههای اول دولت جدید دونالد ترامپ فرصت کمی برای ارایه راهبردهای در قبال ایران فراهم میکند. لارنس نورمن در ادامه گزارش ادعاییاش در باب رویکرد احتمالی ترامپ در قبال ایران مدعی شد اگر ترامپ به گزینه نظامی جدی روی آورد، به این معناست که او از سیاستهای اخیر ایالات متحده و همچنین با رویکرد خود در دوره اول ریاستجمهوریاش فاصله گرفته است.
دولت اوباما به دنبال حل مساله هستهای ایران از طریق یک توافق چندجانبه بود که به توافق جامع مشترک در سال ۲۰۱۵ منجر شد و بهطور موقت فعالیتهای هستهای تهران را محدود کرد. ترامپ ایالات متحده را از این توافق خارج کرد و فشار اقتصادی بر ایران را افزایش داد با امید اینکه این کشور برنامه هستهای خود را رها کند. بایدن تلاش کرد تا توافق ۲۰۱۵ را احیا کند، اما ایران در نهایت از آن خارج شد و این موضوع باعث شد که دولت او بسیاری از تحریمهای دوران ترامپ را علیه جمهوری اسلامی حفظ کند.
از سوی دیگر، اسراییل بارها مدعی انجام حملاتی علیه ایران شده، اما بهدلیل احتیاط ایالات متحده در این زمینه، اقدامی نکرده است. دولت اوباما در سال ۲۰۱۲ به نتانیاهو هشدار داد که از حملات ادعایی به تأسیسات هستهای ایران خودداری کند. دولت بایدن نیز بهطور مداوم اعلام کرده که به دنبال یک راهحل دیپلماتیک برای پیشرفتهای هستهای ایران است. اما احتمالا بحثها درباره حملات ادعایی اسراییل به ایران در دولت دوم ترامپ متفاوت از دورههای پیشین باشد.
مقامات دولت انتقالی ترامپ مدعی شدند که قصد دارند تحریمهای فعلی را اعمال و تحریمهای جدیدی نیز را نیز وضع کنند. محمدجواد ظریف، معاون راهبردی مسعود پزشکیان که هفته گذشته با انتشار تحلیلی در نشریه فارن افرز آورده که مسعود پزشکیان رییسجمهور ایران به تمایل ترامپ برای توافقهای برجسته توجه دارد و آماده است تا تنشها را با ایالات متحده مدیریت کند.
به ادعای این رسانه آمریکایی، این در حالی است که مقامات ایرانی میگویند که تحت فشار با ایالات متحده مذاکره نخواهند کرد و ماه گذشته به مقامات اروپایی در ژنو گفتهاند که هیچ اقدام یک جانبهای برای کاهش برنامه هستهای خود انجام نخواهند داد. نورمن در پایان تحلیل خود در این نشریه آورده است که این وضعیت نشان میدهد هرگونه تلاش برای برقراری دیپلماسی با ایران باید با دقت و درک عمیق از مواضع و نیازهای هر دو طرف انجام شود. مقامات ایرانی بهطور مداوم اعلام کردهاند که واکنش آنها به هرگونه حمله، اخراج بازرسان سازمان ملل و خروج از پیمان عدم اشاعه هستهای خواهد بود. این شرایط نگرانیهای جدی را در مورد آینده (ادعایی) برنامه هستهای ایران و احتمال تشدید تنشها در صورت هرگونه اقدام نظامی یا فشار بینالمللی را به همراه دارد.