‌نمی‌توان گفت رئیس‌جمهور شخص دوم مملکت است، اما وطیفه دارد مطیع نظر فلان شورا باشد

محمد مهاجری، تحلیل‌گر سیاسی و روزنامه‌نگار، در تحلیل موارد مطرح‌شده از سوی رئیس‌جمهور در گفت‌وگوی تلویزیونی گفت: «معتقدم آقای پزشکیان در گفت‌وگوی تلویزیونی خود، وضعیت اقتصادی و نابسامانی‌های ملموس و موجود در کشور را مطرح کرد و تلاشی برای کتمان حقایق نداشت. به قول معروف حتی اگر وعده و قولی می‌خواست بدهد، وعده سر خرمن نبود. از نابسامانی وضعیت درآمد‌های ارزی، تامین ارز برای کالا‌های اساسی و مسئله ساخت مسکن گفت و به نظر من در این حوزه موفق عمل کرد. شاید برخی این ایراد را مطرح کنند که با صحبت‌های رئیس‌جمهور ناامیدی در جامعه ایجاد می‌شود. درحالی‌که حتی اگر آنان درست بگویند، این کار بهتر از نشان دادن درِ باغ سبز است. بهتر از این بود که مانند بسیاری دیگر از مسئولین گذشته، حرف‌هایی بزنند که امکان عملیاتی شدن ندارد.»

به گزارش هم‌میهن، مهاجری درباره اظهارنظر پزشکیان راجع به دو موضوع فیلترینگ و حجاب، گفت: «آقای رئیس‌جمهور در حوزه فیلترینگ، به مشکلات ساختاری اشاره کرد و لحنی اعتراضی داشت. می‌توانم بگویم تلویحاً به این موضوع اشاره کرد که آنقدر ساختار پیچیده بوروکراتیک ایجاد کرده‌ایم که رئیس‌جمهور منتخب ملت با وعده‌هایی که داده، به راحتی نمی‌تواند از آن عبور کند.

چنین ساختاری، رئیس‌جمهور را در یک مسابقه دوی با مانع قرار می‌دهد و برای رسیدن به کاری که می‌خواهد انجام بدهد، باید از روی موانع مختلفی عبور کند. در حوزه حجاب هم به نظرم آقای پزشکیان نگاه واقع‌گرایانه‌ای ارائه کرد. مخاطب عام هم مقصود و منظور ایشان را متوجه شد؛ بنابراین معتقدم که مردم این حرف‌ها را متوجه می‌شوند.»

این تحلیلگر سیاسی در پاسخ به این سوال که آیا گفتمان صریح و ساده پزشکیان باعث همراهی مردم در حوزه اصلاحات اقتصادی خواهد شد، تاکید کرد: «در دولت‌های قبلی حتی در دولت آقای روحانی وقتی که می‌خواستند به ناترازی‌ها بپردازند، همیشه با کتمان آمار و ارقام همراه بود. چراکه شاید طرح این مسائل را به مصلحت نمی‌دانستند. ضمن اینکه آن زمان تحریم‌ها مثل امروز فلج‌کننده نبود.

راه‌های امیدی وجود داشت که بشود وضعیت را کنترل کرد. اما آقای پزشکیان صادقانه مشکلات را گذاشت روی میز و مطرح کرد. ایشان به صراحت مسئله نیروگاه‌ها، سوخت، قطع برق صنایع و عدم امکان آن برای تحت تاثیر قرار دادن تولید را با مردم در میان گذاشت. به نظرم پزشکیان رویکرد عدالتخواهانه را مد نظر قرار داد. گفت که بالاخره در طبقات و دهک‌های بالا افرادی هستند که نیازی ندارند، اما یارانه‌های سنگین به آنها اختصاص پیدا می‌کند.»

مهاجری درباره برخی اختلاف‌نظر‌های بروز پیداکرده میان سران سه قوه به‌خصوص مسئله قانون حجاب، اظهار داشت: «همیشه در همه موارد اتفاق نظر وجود ندارد. معتقدم پزشکیان در بعضی از مواقع برای ایجاد وفاق از مواضع خود کوتاه آمده و حتی از برخی وعده‌های خود – برای حفظ وفاق – عدول کرده است. اما در این مورد خاص، موضع آقای پزشکیان تقریباً به طور کامل مقابل موضع دو رئیس قوه دیگر قرار دارد. البته آنچه آقای محسنی‌اژه‌ای مطرح کرد، یک موضع‌گیری کاملاً کلاسیک بود.

همان چیزی که از رئیس قوه قضائیه انتظار طرح آن را داریم که بگوید قانون باید اجرا شود و وضعیت کنونی پذیرفته نیست، اما احتمالاً رئیس محترم قوه قضائیه نسبت به این موضوع تغافل کرده است که اگر اجرای قانونی باعث شود مشکلات فعلی جامعه افزایش پیدا کند و احیاناً دوقطبی ساخته و تنش‌هایی ایجاد شود، آیا باز هم به نفع کشور هست یا نه؟ قالیباف هم مدتی در برابر ابلاغ این قانون مقاومت کرد، اما بالاخره کوتاه آمد. به نظرم کمی از جریان پایداری ترسید.

چون می‌توانست با لابی‌گری در مجلس، ارائه طرحی دیگر یا استفاده از ظرفیت‌های قانونی این مسئله را به تعویق بیاندازد تا شرایط کشور عادی‌تر شود. یا اینکه در فرصت به‌وجودآمده، لایحه جامع‌الاطرافی تهیه و به مجلس ارائه شود. چراکه این قانون عملاً برای پولدار‌ها نوشته شده. شما می‌توانید پول داشته باشید و حجاب نداشته باشید. همین موضوع یک دوقطبی در جامعه ایجاد می‌کند. چنین قانونی که درباره یک مسئله فرهنگی است، باید یک پیوست فرهنگی جدی داشته باشد، اما این قانون آنقدر جنبه مجازاتش پررنگ است که حتی اگر محوری فرهنگی داشته باشد، قانع کردن رئیس قوه مجریه برای اجرای آن سخت است.»

این تحلیلگر سیاسی یادآور شد: «این مسئله هم به همان موضوعات و مشکلات ساختاری برمی‌گردد. تصور کنید الان رئیس‌جمهور بخواهد مسئله حجاب را بازنگری کند. آن معضل شورایعالی فضای مجازی اینجا هم وجود دارد. موضوع را به شورایعالی امنیت ملی ببرد؟ یا شورایعالی انقلاب فرهنگی؟ اینها که زیرمجموعه رئیس‌جمهور هستند! رئیس‌جمهور بر اساس قانون اساسی نفر دوم مملکت است و اداره کشور بعد از مقام رهبری بر عهده اوست.

نمی‌شود بگوییم که او نفر دوم است، اما باید حرف شورای زیردست خود را گوش بکند. در کشور‌های قدرتمندی مثل آمریکا که مبانی دموکراسی در آنها قوی‌تر است، رئیس‌جمهور می‌تواند قانونی که سنا تائید کرده را وتو کند؛ بنابراین پزشکیان، رئیسی، روحانی، احمدی‌نژاد، خاتمی یا هر کس دیگری رئیس‌جمهور باشد، باید این توانایی را داشته باشد که بتواند مسائل را حل کند. ساختار مشکل‌دار، دست رئیس‌جمهور را می‌بندد.»