آیا مرگ روزنامه فرارسیده است؟

فرارو- نسخه چاپی و کاغذی مدت هاست برای بسیاری از مردم  که مرده است. با این حال هنوز برای اقلیتی از جمعیت بالای ۶۵ سال نسخه چاپی تا حدودی مهم است و برای تعدادی از کسانی که به اندازه کافی با نسخه کاغذی بزرگ شده‌اند یعنی افراد بالای ۴۵ سال، روزنامه به صورت نسخه چاپی هنوز معنایی دارد.

به گزارش فرارو به نقل از نیواستیتسمن، "گئورگ ویلهلم فردریش هگل" فیلسوف شهیر زمانی گفته بود: "روزنامه صبح دعای صبح واقع‌گرایان است". آن دعا توسط نیمی از جمعیت خوانده می‌شد. در سال ۱۹۸۷ میلادی هر روز ۱۵ میلیون نسخه از یازده روزنامه ملی بریتانیا به فروش می‌رسید. در سال ۲۰۲۳ میلادی ده روزنامه ملی بریتانیا مجموع فروشی بین ۴ تا ۵ میلیون نسخه در روز دارند، البته اگر نشریه "مترو" که رایگان است را نیز در نظر بگیرید.

این میزان فروش تخمین است، زیرا چندین روزنامه از جمله تلگراف"، "تایمز"، "گاردین" و "سان" آمار فروش خود را منتشر نمی‌کنند. بسیاری از روزنامه‌های دیگر در بریتانیا در حال سقوط آزاد هستند. در ارقام منتشر شده توسط "ای بی سی"، بیش از نیمی از روزنامه‌های ملی بریتانیا سالانه ۱۸ درصد کاهش مخاطب داشته‌اند. حتی روزنامه قدرتمند "دیلی میل" به فروش زیر ۸۰۰ هزار نسخه سقوط کرده بود.

البته روزنامه‌نگاری به عنوان یک شغل زنده است و با کلیک خوردن پابرجا باقی مانده است. اکنون اپل به جمع کننده روزانه اخبار تبدیل شده و باعث می‌شود اخبار به دست مردم برسد. ولی این یعنی کاغذ‌ها از میان انگشتان ما می‌لغزند. روزنامه بریتانیایی "میرر" که در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی روزانه ۵ میلیون نسخه فروش داشت به میزان فروش ۲۷۷۵۵۰ نسخه تقلیل یافته و از هر ۱۸ خواننده خود ۱۷ نفر را از دست داده است.

پروفسور "راسموس کلیس نیلسن" عضو پژوهشی در موسسه مطالعات روزنامه نگاری رویترز در پاسخ به این پرسش که آیا روزنامه‌ها محکوم به فنا هستند می‌گوید: "من فکر می‌کنم در وهله نخست باید روزنامه را به دو بخش تقسیم کرد: روزنامه به عنوان سازمان خبری و روزنامه به عنوان نسخه چاپی. این اشتباهی است که در زبان انگیسی رخ داده و هردو بخش را با واژه "روزنامه" (Newspaper) پوشش می‌دهد. این در حالیست که در زبان‌های دیگر معمولا دو اصطلاح متفاوت برای هر یک از آن دو مورد استفاده قرار می‌گیرد".

او می‌افزاید: "نسخه چاپی و کاغذی مدت هاست برای بسیاری از مردم  که مرده است. با این حال هنوز برای اقلیتی از جمعیت بالای ۶۵ سال نسخه چاپی تا حدودی مهم است و برای تعدادی از کسانی که به اندازه کافی با نسخه کاغذی بزرگ شده‌اند یعنی افراد بالای ۴۵ سال، روزنامه به صورت نسخه چاپی هنوز معنایی دارد. روزنامه نسخه چاپی، یک رسانه خاص است که به طیف مخاطبان کوچک و روبه کاهش خدمت می‌کند".

او می‌گوید: "جوانان با اخبار دیجیتال درگیر هستند، اما نحوه استفاده‌شان متفاوت است. آنان به ندرت بیش از ۳۰ دقیقه وقت شان را با یک منبع خبری می‌گذرانند. اکثر مردم از منابع مختلفی خبر دریافت می‌کنند: گوشی تلفن همراه، رادیو و یا خبرنامه‌های ایمیلی. جامعه تغییر کرده است و کم‌تر مردی وجود دارد که مسئولیتی در خانه نداشته باشد".

آیا این استاد دانشگاه خود نسخه چاپی روزنامه را می‌خواند؟ او می‌گوید: "من از پیش از دوران پاندمی کووید حتی یک نسخه چاپی هم نخریدم".

"داگلاس مک کیب" یک اسکاتلندی ۵۵ ساله مدیرعامل و مدیر انتشارات در "اندرز آنالایزس" یک مشاور تحقیقات رسانه که ۱۵ سال از وقت خود را صرف بررسی مطبوعات کرده در پاسخ به این پرسش که آیا مطبوعات محکوم به فنا هستند؟ می‌گوید:"بله و خیر. البته روزنامه‌های چاپی به عنوان پدیده‌ای در مقیاس صنعتی، تقریبا به پایان رسید‌ه‌اند. از سوی دیگر، ایده و موجودیت روزنامه به طور کامل هرگز از بین نخواهد رفت".