دلجویی به سبک چینی

چهار روز پس از سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان و امضای وی پای بیانیه مشترک ضد‌ایرانی شورای همکاری خلیج فارس، معاون نخست وزیر چین در سفر به تهران تاکید کرده که پکن همواره به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی جمهوری اسلامی ایران احترام گذاشته است. با این حال رئیس‌جمهور ایران در دیدار با این مقام چینی گفت مواضع مطرح شده توسط شی جین پینگ موجب ناخرسندی و گلایه‌‌مندی ملت و دولت ایران شده و مطالبه جدی ایران جبران مواضع بیان شده است.

به گزارش دنیا اقتصاد، مواضع شی واکنش‌های گسترده‌ای را در ایران برانگیخت و باعث ایجاد حساسیت‌های عمومی نسبت به روابط با چین و توافق ۲۵ ساله بین تهران و پکن شد. برخی این رفتار چین را ناشی از سودمندی بیشتر دولت‌های عربی برای این کشور به نسبت ایران دانستند و گروه دیگر تحریم‌ها و عدم احیای برجام را دلیل بر زمین ماندن توافق‌نامه همکاری‌های جامع با چین ارزیابی کردند. با این حال سید‌ابراهیم رئیسی روز سه‌شنبه در دیدار با هو چون هوا معاون نخست وزیر چین، حضور هیات چینی در ایران را برای توسعه همکاری‌‌های اقتصادی و تجاری دوکشور مهم دانست و با اشاره به توافقات مهم انجام شده در دیدارهای قبلی روسای جمهور دو کشور بر تلاش مسوولان دو طرف برای اجرایی شدن آنها تاکید کرد.

معاون نخست وزیر چین نیز در این دیدار ضمن ابلاغ سلام‌‌ گرم شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین به رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، بر اراده چین برای توسعه روابط با ایران قوی، به عنوان راهبرد دائمی این کشور و تغییر‌ناپذیری این اراده تاکید کرد و گفت: عزم چین برای تقویت و تعمیق روابط با جمهوری اسلامی ایران فارغ از تحولات منطقه‌‌ای و بین‌المللی تداوم خواهد داشت. معاون نخست وزیر چین تصریح کرد: چین همواره به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران احترام گذاشته و از تلاش ایران برای تامین منافع اساسی خود حمایت می‌کند.

«هو چون هوآ» که روز سه‌شنبه برای توسعه روابط دو کشور در صدر یک هیات تجاری از امارات وارد تهران شده، بنا دارد تا روابط کشورش با ایران را بر اساس توافق‌نامه جامع به پیش ببرد. براین اساس با آغاز اجرایی شدن عملیات سرمایه‌‌گذاری مشترک ده‌ها میلیارد دلاری و توسعه همکاری‌‌های اقتصادی صنعتی، انرژی، ترانزیت و مالی و بانکی، طرفین گام بلندی در راستای اجرایی شدن همکاری‌‌های راهبردی و توسعه‌‌ای در روابط دو کشور بر‌خواهند داشت.

استدلال عمومی از سفر این مقام چینی به ایران این است که «هو چون هوآ» برای دلجویی به ایران پس از بروز جو تنش آمده و درصدد است تا روابط را دوباره به ریل سابق برگرداند. با این حال یک مقام وزارت امور خارجه روز یکشنبه در تبیین اهداف سفر «هوآ» گفت که مقدمات این سفر از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی شده بود و ارتباطی با تحولات چند روز گذشته ندارد. این مقام وزارت خارجه این سفر را پاسخی به سفر علی لاریجانی مجری سابق «قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین» به پکن در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۷ ارزیابی کرد.

در نشست دو معاون چه گذشت؟

معاون نخست‌وزیر چین پیش از دیدار با رئیس‌جمهور ایران با معاون اول او دیدار و در اجلاس برنامه همکاری ایران و چین شرکت کرد. در این نشست هو چون هوآ و محمد مخبر آخرین وضعیت اجرای برنامه ۲۵ساله همکاری‌های مشترک دو کشور را بررسی و بر لزوم سرعت بخشیدن به روند اجرای این برنامه تاکید کردند. مخبر پیش از ظهر دیروز (سه‌شنبه) در این اجلاس روابط دو کشور را دیرینه و تاریخی توصیف کرد و گفت: روابط تهران و پکن از جایگاه رفیعی برای رهبران دو کشور برخوردار است و رئیس‌جمهور ایران نیز با جدیت مناسبات فی‌مابین را دنبال می‌کند.

معاون اول رئیس‌جمهور دیدار روسای جمهور ایران و چین در سمرقند را پراهمیت و به عنوان نقطه عطفی در روابط دو کشور ارزیابی کرد و از رئیس‌جمهور چین به خاطر حمایت از حضور ایران در سازمان‌هایی نظیر شانگهای و بریکس قدردانی کرد. وی خاطرنشان کرد: ایران و چین در مقابله با یک‌جانبه‌گرایی جهان سلطه از وحدت نظر و مواضع واحدی برخوردار هستند و مذاکرات خوب و سازنده‌ای میان دو کشور درباره موضوعات مختلف در جریان است.

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به ذخایر نفت و گاز ایران و ظرفیت‌های گسترده کشورمان در بخش‌های مختلف نظیر ترانزیت خاطرنشان کرد: تهران آمادگی دارد همکاری‌های مشترک خود را با پکن در بخش‌های مختلف همچون انرژی، ترانزیت و تولید مشترک گسترش دهد. مخبر تصریح کرد: با توجه به افتتاح سرکنسولگری چین در بندرعباس، مناطق ویژه اقتصادی قشم، چابهار و اروند می‌توانند به مناطقی برای همکاری‌های مشترک شرکت‌های ایرانی و چینی تبدیل شوند.

وی خاطرنشان کرد: با وجود حجم بالای مبادلات تجاری و اقتصادی تهران و پکن، استفاده از ارز ملی دو کشور در این مبادلات به میزان حداقلی است که باید آن را گسترش دهیم و نسبت به استفاده هر چه بیشتر از ارز ملی دو کشور اقدام کنیم. معاون اول رئیس‌جمهور حفظ و احترام به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی را موضوعی حساس و مهم برای مسوولان و آحاد ملت ایران برشمرد و رعایت این اصل متقابل و خدشه‌ناپذیر را از سوی همه کشورها ضروری دانست.

معاون نخست وزیر چین نیز در این اجلاس اراده چین برای توسعه روابط راهبردی جامع با ایران را تغییرناپذیر دانست و گفت: چین از حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و عزت ملی ایران و مبارزه با دخالت خارجی حمایت می‌کند. دو طرف در این زمینه باید به‌صورت قاطع از همدیگر پشتیبانی کرده و در زمینه مبارزه با تروریسم نیز همکاری‌ها و هماهنگی‌های خود را تقویت کنند. هو چون هوآ با اشاره به برنامه ۲۵ ساله همکاری مشترک دو کشور و دستاوردهای حاصل از توافقات فی‌مابین گفت: این دستاوردها برای دو طرف مهم و مثبت است که حاصل تلاش مشترک بوده و پکن مایل است همکاری و هماهنگی خود را با تهران تقویت کند تا روند توسعه مناسبات فی‌مابین استمرار داشته باشد. گفتنی است هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور پس از مذاکرات امروز درباره ۱۶ محور جدید همکاری در بخش‌های مختلف اقتصادی با یکدیگر توافق کردند.