ماجرای یک فیلم جنجالی در محمودآباد

دو مرد درخت را با تمام زورشان تکان می‌دهند. درخت از ریشه درمی‌آید. نگاهی به مجسمه کنار درخت می‌اندازند و می‌روند. این فیلم که حالا چند روزی است در شبکه‌های مجازی دست به دست می‌شود، بلوار معلم در محمودآباد را نشان می‌دهد که در روز روشن، درختی از میانش کنده شده است.

حالا نوراله قلی‌زاده، رئیس شورای شهر محمودآباد در پاسخ چرایی این اتفاق به شهروند می‌گوید: «من در سفر بودم و تازه به محمودآباد برگشته‌ام. از دلیل دقیق این اتفاق مطلع نیستم. باید در روزهای آتی تماس بگیرید.»

بعد از این اتفاق و واکنش‌های گسترده به آن، گفته شد که درخت برای بهتر دیده شدن مجسمه مرد دستفروش در بلوار کنده شده است. اما همین مسأله بهانه‌ای شد تا یاد درختان بسیاری که در گوشه گوشه کشور و بی‌دلیل کنده شده‌اند زنده شود. این فیلم در حالی در چند روز گذشته بسیار دیده شده است که پیش از این هم محمودآباد به دلیل کندن درختان خبرساز بوده، سال ٩٦ هم قطع چندین اصله درخت به دلیل برخورد با سیم برق در محمودآباد خبرساز شد. درخت‌ها کنده شدند و کسی هم درباره آن پاسخی نداد.

ماجرای افراد ناشناس
قلع و قمع درختان در سال‌های گذشته با دلایل مختلف انجام گرفته است. بسیاری از باغ‌های سراسر کشور، درخت‌‎هایشان را به دلیل ساخت‌وساز از دست داده‌اند و این ساخت‌و‌سازها به درختان کنار خیابان هم رحم نکرده. چنانچه بسیاری از درختان خیابان ولیعصر جانشان را به این دلیل از دست دادند. هرچند دلایلی مانند خشک شدن آنها هم عنوان شد.

سازمان بازرسی کل کشور طی گزارشی برای تعیین مقصران قطع درختان ولیعصر در سال ٩٦ نوشت: «ضعف نظارت در حفظ و نگهداری درختان خیابان ولیعصر موجب افزایش قطع درختان شده است؛ به طوری که بیش از ۲۰٪ درختان خشک شده و بیش از ۱۵٪ از مجموع درختان روبه زوال است و در محدوده میدان منیریه بیش از ۴۰٪ درختان قطع شده است. آمار احصا شده و روند رو به افزایش زوال درختان مبین مدیریت غیرمنسجم است.»

علاوه بر این در سال‌های مختلف خبر از قطع درختان در شهرهای مختلف و دلایل گوناگون آمده است. یکی از عجیب‌ترین موارد مربوط به سال ٩١ است که افرادی ناشناس اقدام به قطع ٥٧ اصله درخت نارنج، اقاقيا و زيتون در بلوار مادر بابلسر کردند. بعد از آن حادثه فرامرز ابوالحسنی، رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر بابل، از شهرداری و نیروی انتظامی شهرستان بابل خواست که این فرد یا افراد خاطی را دستگیر کنند و به مقامات قانونی تحویل دهند. هرچند بعد از آن خبری از آن پرونده نیامد.

برخورد با سیم برق هم از جمله دیگر دلایل شایع برای قطع درختان است. در سال ٩٤ هم تغییر کاربری و برخورد درختان با سیم‌های برق جان بیش از ٥ هکتار از فضای سبز بروجرد را گرفت.

هرچند در همان زمان رئیس اداره برق بروجرد گفت: کار هرس درختان تنها مختص شاخ و برگ‌های درخت است نه این که درختان قطع شوند. اما شهردار بروجرد به ایرنا گفت: «متاسفانه شرکت برق منطقه‌ای باختر بدون هماهنگی و کسب هرگونه مجوز قانونی اقدام به عملیات خلاف قانون و قطع درختـان از ارتفاع یک متـری از سطح زمین در مسیر فوق کرده است.»

سال ٩٦ هم اهالی روستاهای «فرح آباد» و «کراتی» از توابع آمل اعلام کردند که مدت‌هاست به دلیل لایروبی رودخانه ده‌ها اصله درخت در یک طرف حاشیه رودخانه « مریج رود» کنده شده‌اند. آمار درخت‌های کنده شده در سراسر کشور و نمونه‌های آن آنقدر بالاست که اشاره به همه آنها در این گزارش نمی‌گنجد.

قطع درختان جرم است
براساس قانون، قطع درختان صرف‌نظر از مثمر یا غیرمثمر بودن آنها بدون اجازه شهرداری جرم است. همچنین در تحقق این جرم شرط نیست که درخت قطع شده دارای شناسنامه باشد و شناسنامه هم ابلاغ شده باشد. از سوی دیگر هرکس درختان موضوع ماده یک قانون گسترش فضای سبز را عالماً، عامداً و برخلاف قانون مذکور قطع کند یا موجبات از بین رفتن آنها را فراهم آورد، علاوه بر جبران خسارت وارده حسب مورد به حبس تعزیری از ٦ماه تا ٣سال و یا جزای نقدی از ٣میلیون تا ١٨میلیون ریال محکوم خواهد شد.

این در حالی است که بسیاری از کشورهای دنیا از روش انتقال درخت در مواقع ضروری استفاده می‌کنند و به روش انتقال درختان بالغ روت بال می‌گویند. انتقال درختان به صورت روت بال به معنای این است که شما درختی چندین ساله را به اندازه محیط تاج درخت از محل ریشه، گونی پیچ کرده و به محل جدید انتقال دهید.

این روش جدید نیست و سال‌هاست که اجرا می‌شود، اما به نظر می‌رسد در برخی مواقع سازمان‌ها ترجیح می‌دهند به جای هزینه بالای روت بال نسبت به قطع درختان اقدام کنند.