کلانتری: وضعیت دریاچه ارومیه خوب نیست

عیسی کلانتری در نشست خبری خود با اصحاب رسانه درباره احیای دریاچه ارومیه گفت: وضعیت دریاچه ارومیه، وضعیت خوبی نیست و قرار هم نیست امسال اوضاع آن بهتر شود. ما دنبال این هستیم که وضعیت دریاچه ارومیه را مانند سال گذشته نگه داریم.

مشاور معاون اول رئیس‌جمهور افزود: امسال حدود 9 سانتیمتر به‌دلیل کاهش بارندگی و افزایش یک درجه‌ای دما نسبت به سال گذشته از آب دریاچه ارومیه کاسته شده است.

وی ادامه داد: هر یک درجه گرمای هوا 70 تا 100 میلیمتر آب دریاچه را تبخیر می‌کند، اما تلاش ما این است که در اوایل سال آینده 200 میلیون مترمکعب از سد پسوه به دریاچه ارومیه آب بریزد.

کلانتری با اشاره به اینکه اگر سد چراغ ویس ساخته شود، می‌توانیم 200 میلیون مترمکعب از آب بوکان را برای دریاچه ارومیه آزاد کنیم، گفت: در مجموع 450 میلیون مترمکعب آب از دو سد پسوه و چراغ‌ویس می‌توانیم به دریاچه ارومیه انتقال دهیم.

رئیس کارگروه احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه هم‌اکنون خیلی از برنامه عقب نیستیم، گفت: قرار است پساب شهرهایی مانند ارومیه، پس از تصفیه وارد دریاچه ارومیه شود که با این حساب جمعاً 300 میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه می‌ریزد.

وی ادامه داد: هر سال 40 سانتیمتر آب دریاچه پایین می‌رفت، اما امسال 9 سانتیمتر آب دریاچه کاسته شده که اگر بارندگی‌ها از هفته آینده آغاز شود امیدواریم این 9 سانتیمتر تأمین شود.

کلانتری به تصمیم جدید وزارت نیرو اشاره کرد و گفت:‌ وزارت نیرو در مصرف آب کل کشور تجدیدنظری کرده است و تأمین حق‌آبه‌های زیست محیطی را اولویت اول وزارت نیرو دانسته است و خود را مکلف کرده تا سالانه 2576000 مترمکعب حق‌آبه برای دریاچه ارومیه تخصیص دهد که اگر آن تخصیص یابد، 1.6 میلیارد مترمکعب آب دریاچه بیش از وضعیت کنونی خواهد بود.

مشاور معاون اول رئیس‌جمهور گفت: با اشاره به اینکه صرفه‌جویی در آب کشاورزی می‌تواند کمک شایانی به احیای دریای ارومیه کند، گفت: طبق استانداردهای دنیا مصرف آب کشاورزی باید حداکثر 0.8 ET باشد که کشاورزان محدوده ارومیه هم‌اکنون 1.5 ET آب مصرف می‌کنند و طبق آخرین برآوردها در دشت ارومیه بیش از 135 درصد و در دشت زرینه‌رود بیش از 150 درصد آب مصرف می‌شود.

کلانتری تصریح کرد: دولت تصویب کرده است که 40 درصد آب کشاورزی در حوزه دریاچه ارومیه کاهش داده شود، زیرا آب اضافی هیچ کمکی برای تولید نمی‌کند و حتی بازدارنده تولید نیز است.

وی با بیان اینکه اگر در مصرف آب کشاورزی صرفه‌جویی شود، بیش از 1.2 میلیارد مترمکعب آب صرفه‌جویی می‌شود، گفت: امسال حدود 10 درصد از آب رها‌شده سد بوکان کم شده و هنوز حدود 32 هکتار از دشت زرینه‌رود زیر زهاب است، یعنی آب در سطح زمین ایستاده است.

رئیس کارگروه ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: 1.5 میلیارد مترمکعب در منتهی‌الیه رودخانه‌ها وارد می‌شود، ولی فقط کم‌تر از 600 میلیون مترمکعب آب وارد دریاچه ارومیه می‌شود.

کلانتری گفت: در سال 1402 با توجه به پروژه‌های درحال انجام 14.7 میلیارد مترمکعب آب به دریاچه ارومیه می‌ریزد و وسعت این دریاچه به 4 هزار و 300 میلیون مترمکعب می‌رسد و شوری دریاچه هم به 25 درصد افزایش پیدا می‌کند.

وی به کاهش ریزگردها در پیرامون دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: یکی از اثرات خشک شدن دریاچه ارومیه افزایش ریزگردهای نمکی در شهرهای تبریز و ارومیه است که با مالت‌پاش و بوته‌کاری توانستیم 20 تا 25 درصد بروز ریزگردها را کم‌تر کنیم و امیدواریم زمان قطع کامل ریزگردها را از سه سال و نیم به دو سال و نیم برسانیم.

کلانتری با اشاره به اینکه عامل مرگ دریاچه ارومیه سیاست‌های دولت است، گفت: ساکنان اطراف آن قربانی این پدیده شده‌اند، اما ما مسئول تأمین امنیت قضایی آنها نیستیم و ما مسئول احیای دریاچه ارومیه هستیم.

مشاور معاون اول رئیس‌جمهور یکی دیگر از اثرات خشک شدن دریاچه ارومیه را کاهش فعالیت زنبور عسل دانست و گفت: هم‌اکنون زنبور عسل فعالیتش را در آن منطقه از دست داده، چون نمک روی گل می‌نشیند و دیگر برای زنبور عسل کششی ندارد، همچنین جایی که فعالیت زنبور عسل تعطیل شود، 80 درصد کشاورزی نیز تعطیل می‌شود.

کلانتری با اشاره به اینکه قبل از خرید حق‌آبه دنبال این هستیم که آب اضافی کشاورزان را قطع کنیم، گفت: ما برخورد با قاچاقچیان آب و متخلفین را از استان آذربایجان شرقی که تنها 10 درصد آب دریاچه را تأمین می‌کند شروع کردیم و بعد به سراغ استان آذربایجان غربی که تأمین کننده 90 درصد آب دریاچه است، می‌رویم.

وی با اشاره به اینکه طرح انتقال آب از دریای خزر به دریاچه ارومیه رد شده است، گفت: رئیس‌جمهور دستور داده تا دوباره این طرح توسط ستاد بررسی شود، اما دلایل رد این طرح توجیه اقتصادی نداشتن و تفاوت زیست محیطی آب دو دریاچه است.

کلانتری با اشاره به برداشت آب رودخانه زاب، گفت: هم‌اکنون 1.9 میلیارد مترمکعب آب از این رودخانه به عراق می‌رود که 900 میلیون مترمکعب از آن حق ما است که قبلاً از آن استفاده نمی‌کردیم، اما الان نیاز و تکنولوژی استفاده از آن را داریم.

رئیس کارگروه ستاد احیای دریاچه ارومیه برای تثبیت شرایط دریاچه ارومیه باید سالانه 3.1 میلیارد مترمکعب آب به این دریاچه بریزد، گفت: هم‌اکنون دریاچه حدود 1.6 میلیارد مترمکعب آب دارد که حدود 5 درصد کل دریاچه می‌شود.