در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۱۶۴ مطلب
در «بیو»ی تلگرامش عبارتی یونانی از هراکلیتوس نوشته بود که معنای تقریبیاش میشود «خود را جستم» و عاقبت در هوای آلوده تهران، قلب دکتر که یکبار هم قبلا به او هشدار داده بود در تنهایی از کار افتاد و جستوجویش به اتمام رسید. خاک بر او مهربان باد و دریغ و درد که ما دریغا گوی او شدیم و نظارهگر پایان یافتن امکانهایی که میشد بار دهد و به ثمر بنشیند.
ما در ایران امروز با مردمانی روبهروییم که ساعتِ هستی و حقیقتشان براساس افقهای مختلف تنظیم شده است. به بیان فلسفیتر با پدیده ناهم «زمان»ی روبهرو هستیم. رمز شکل نگرفتن دیالوگ در درجه اول «ناهمزمانی» است. از ناهمزمانی، «ناهمزبانی» نتیجه میشود.
کامو یکی از ستارههای روشنفکر پاریس در اواسط قرن بود، اما برخلاف روشنفکران معاصری، چون «ژان پل سارتر» و «سیمون دوبوار» او همیشه یک بیگانه بود.
خیلی از ما سوالهایی در ذهنمان داریم که فکر میکنیم پاسخشان را با مطالعۀ فلسفه پیدا خواهیم کرد؛ سوالهایی دربارۀ معنا و هدف زندگی و دربارۀ نسبت خودمان با جهان. اما آیا میشود در طول چند روز تعطیلی و فراغت به قلمرو فلسفه وارد شد؟ چه کتابهایی میتوانند به ما در این مسیر کمک کنند؟
آیا یک پوپولیست «آزاد» که بر روی از بین بردن شبکههای اجتماعی کار میکند واقعا آزاد است؟ «مائوتسه تونگ» در دهه ۵۰ میلادی گفته بود: «بگذار صد گل بشکفد و صد مکتب فکری باهم رقابت کند». امروز باید بگوییم: «بگذارید صد» چن زی «فلسفه بخوانند، زیرا تنها از این طریق راهی برای خروج از مخمصه غمانگیز فعلی خود خواهیم یافت».
ویدئویی تحت عنوان بحث داغ مرحوم آیتالله سید رضی شیرازی (موافق فلسفه اسلامی) و مرحوم آیتالله موسوی خلخالی (مخالف فلسفه اسلامی) در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود. در بخشی از این گفتگو سید رضی شیرازی خطاب به موسوی خلخالی میگوید: بوعلی سینا مزخرف میگه؟ برو پی کارت....
گفته میشود بعد از شکسپیر، کارهای هیچ نمایشنامهنویسی در تاریخ به اندازه نمایشنامههای ایبسن روی صحنه نرفته است. به همین قیاس آثار ایبسن از جنبههای مختلف مورد نقد و بررسی و تحلیل قرار گرفته.
آلتوسر نشان میدهد چطور میتوان در سطحِ فلسفی بهرغمِ دفاع از یک حوزه علمی و دستاوردهای آن مفاهیمِ نظری و متافیزیکی که در آن رسوخ کردهاند را بیملاحظه مورد نقد و تحلیل قرار داد. بنابراین آلتوسر در پِی آن است تا نشان دهد چطور فلسفه همواره باید نسبت به علوم «حساس» و «هشیار» باشد.
ساختارهای اجتماعی در داستانهای بالزاک از اهمیتی بسزا برخوردارند. ساختارهایی که با روندی شتابان پیش میروند و افراد را از میان میبرند یا به بیانی دیگر کشتارگاه ارادههای فردی میشوند. «کشتارگاه ارادههای فردی» عبارتی است که مارکس درباره تاریخ به کار میبرد.
باختین در چارچوب مفهوم کارناوال، منطق گفتوگویی را مبنایی برای پذیرش انتقاد قرار میدهد. فرد سختترین سرزنشها را با خوشرویی میپذیرد و باختین خاستگاه و عاملان این نقدپذیری را نه در حوزه قدرت سیاسی، بلکه در بطن جامعه جستوجو میکند و آن را پدیدهای فرهنگی تلقی میکند.
