پایان خودروسازان چینی در ایران؟
با فعال شدن مکانیسم ماشه ادامه حضور خودروسازان چینی در ایران در ابهام قرار گرفته است؛ برخی از این شرکتها برای ادامه حضور به شرکتهای واسطه روی آوردهاند
با افشای مسیرهای غیررسمی خودروسازان چینی برای حضور در ایران پس از فعالسازی «مکانیسم ماشه»، اکنون برخی منابع از تلاش این شرکتها برای تغییر رویکرد فعالیت خود در صنعت خودروی کشور خبر میدهند. به نظر میرسد خودروسازان چینی در پی این تحولات، بهتازگی وارد مرحلهای تازه از تحرک و بازآرایی در بازار ایران شدهاند.
به گزارش دنیای اقتصاد، از ابتدای مهرماه تاکنون دو اتفاق مهم، اتمسفر حضور چینیها در بازار خودروی ایران را تحتتاثیر قرار داد. اتفاق اول فعالسازی مکانیسم ماشه بود که به طور رسمی از ششم مهرماه آغاز شد. بدین ترتیب با شرایط ایجاد شده، به نظر میرسد چینیها نمیتوانند مانند گذشته در بازار ایران مانور دهند و برخی از تحریمها را نادیده بگیرند.
اتفاق دوم گزارش بلومبرگ از نحوه دور زدن تحریمها توسط چینیها بود. در این گزارش اعلام شد که خودروسازان چینی قطعات و فناوری خودرو را به یک شرکت واسطه در شهر آنچینگ میفروشند و این شرکت خودروها را بهصورت «نیمهمونتاژ» آماده کرده و به ایران صادر میکند، در مقابل مقداری معادل از فلزات ایرانی به چین ارسال میشود.
در شرایطی که تحریمهای شورای امنیت بازگشته و مکانیسم ماشه فعال شده است، ادامه فعالیت شرکتهای چینی در ایران با ابهام و فشار بیشتری مواجه شد. برخی شرکتهای چینی ارسال محمولهها یا پروژههای مشترک را موقتاً متوقف کردهاند و در حال ارزیابی مسیرهای امنتر برای همکاری با طرفهای ایرانی هستند.
چینیها که در سالهای گذشته جایگزین خودروسازان اروپایی شدند و به بازیگر اصلی بازار خودروی کشور بدل شدند، اکنون در برابر یک تصمیم دشوار قرار گرفتهاند: ادامه حضور در بازاری پرریسک اما سودآور یا عقبنشینی موقت برای حفظ موقعیت خود در بازارهای جهانی.
در سناریوی نخست، خودروسازان چینی تصمیم میگیرند همچنان در بازار ایران باقی بمانند، اما شیوه حضور خود را تغییر دهند و از شرکتهای واسطه در کشورهای منطقه مانند امارات، ازبکستان، قزاقستان و ترکیه استفاده کنند. در سناریوی دوم، شرکتهای بزرگتر ممکن است ریسک حضور در ایران را نپذیرند و بازار را ترک کنند، زیرا گرفتار شدن در فهرست تحریمها میتواند به معنای از دست رفتن فرصتهای جهانی باشد.
به نظر میرسد حتی در صورت ماندن، شرکتهای چینی ناگزیر هستند ساختار همکاری را بازطراحی کنند. در سناریوی نخست، هزینه مبادله افزایش مییابد و تامین قطعات دشوارتر میشود. در سناریوی دوم، خروج برندهای اصلی به معنای کاهش شدید عرضه خودروهای مونتاژی است.