فرارو- بنی گانتس، وزیر دفاع پیشین اسرائیل در روزنامه نیویورک تایمز، یک مقاله تحلیلی منتشر کرده و به موضوعات متعددی پرداخته است که از حمله ۷ اکتبر تا نقشههای اسرائیل برای اعمال فشار بر ایران را تحت بررسی قرار داده است.
به گزارش فرارو، اگرچه گانتس پیشنهادهایی را برای مقابله موثر اسرائیل با ایران مطرح کرده است، اما بخشهایی از این پیشنهادها، بر اساس نظر جلال ساداتیان، دیپلمات پیشین ایران در انگلستان و کارشناس ارشد سیاست خارجی خنثی یا تضعیف شده است. مشروح تحلیل جلال ساداتیان را که در گفتگوی اختصاصی با فرارو، به بررسی مقاله گانتس و تحولات اخیر سیاست خارجی ایران پرداخته است در ادامه میخوانید:
جلال ساداتیان به فرارو گفت: «در این که ما در عمل وارد یک جنگ با اسرائیل شده ایم هیچ تردیدی نیست. پس از حمله اثرگذار «وعده صادق ۲» که با موشکهای هایپرسونیک و بالستیک انجام شد و مراکز نظامی و اطلاعاتی را هدف گرفت، ضربات قابل توجهی به اسرائیل وارد شد. این وضعیت باعث شد حالت ناامیدی یا شاید تا حدودی شکنندگی که به علت انفجار پیجرها و شهادت حسن نصرالله، در لبنانیها ایجاد شده بود از بین برود. اما با استناد به مقاله بنی گانتس، وزیر دفاع سابق اسرائیل، دقیقا نقشه اسرائیل در حوزه نیروهای نیابتی همین بوده که به تضعیف توان حزب الله به عنوان یکی از نیروهای نیابتی و همراه ایران در منطقه بپردازد. اما باز هم اگر این نظریه را مورد استناد قرار دهیم، حمله موشکی ایران، تا حد زیادی، به تضعیف این نقشه، حداقل در خصوص وضعیت فعلی حزب الله کمک کرد. اما فشارهای مبتنی بر نقشه اسرائیل فقط در بعد نظامی نبود و نتانیاهو سعی داشت با تضعیف تشکیلاتی و تبلیغاتی، اقدام به تخریب روانی حزب الله کند. همزمان با این اقدامات، اسرائیل به دنبال تحریک ایران برای ورود به معرکه و از بین بردن نفوذ ایران در موقعیت استراتژیک منطقه است.»
وی افزود: «اما اگر فشارها، چه در بخش هستهای و چه در بخش نظامی و امنیتی افزایش پیدا کند، ایران که در نقطه گریز هستهای قرار دارد و به ادعای همان غربی ها، میتواند ظرف چند هفته به مرحله ساخت بمب هستهای برسد، به بزرگترین کابوس نتانیاهو تبدیل خواهد شد. چه بسا که هم اکنون نیز، اسرائیلیها به شدت نگران هستند. اسرائیل بر اساس همان نقشهای که گانتس مطرح میکند، به دنبال حمله به زیرساختهای هسته ایران و تضعیف کشورمان است. اما مقدمه نقشه نتانیاهو یا همان پله نخست، درگیری با نیابتیهای منتسب به ایران است. حزب الله، حماس، جهاد اسلامی و حشد الشعبی، همگی، زیرمجموعهای از مرحله اول نقشه نتانیاهو است. این که بگوییم اسرائیل علیه ایران کارزاری را شکل خواهد داد اشتباه است. من میگویم اسرائیل از مدتها قبل کارزاری را برنامه ریزی کرده و اکنون در حال اجرای مرحله اول و ورود به مرحله دوم نقشه خود است. اصلا ماجرای نقشه و کارزار همه جانبه علیه ایران تازگی ندارد، اما حمله ۷ اکتبر بهانه اصلی را به دست نتانیاهو داد تا بدون هیچ وقفه ای، فورا نقشه خود را وارد فاز عملی کند.»
دیپلمات پیشین ایران در انگلستان در ادامه گفت: «گام اول بر اساس شواهد و مدارک و بر اساس اذعان گانتس، حمله به نیابتیها بود که دیدیم اجرا شد، اکنون نتانیاهو تمام تمرکز خود را بر تحریک ایران و به راه انداختن یک درگیری بزرگ منطقهای متمرکز کرده است. ایران مدتها خویشتن داری کرد و حتی در جنگ اسرائیل با حزب الله و حماس ورود نکرد. این خویشتن داری بلند مدت ایران، اسرائیل را به شدت سرخورده کرده بود. اما ماجرای ترورهای اخیر و حمله به کنسولگری ایران، تیر خلاصی بر خویشتن داری ایران بود و ایران به درستی از عملیات وعده صادق ۲ برای برخورد با اسرائیل استفاده کرد. اسرائیل از طریق رسانههای داخلی و خارجی و رسانههای فارسی زبان وابسته به خود، سعی داشت، ایران را ضعیف نشان دهد و خویشتن داری را به عنوان ضعف تعبیر کند، اتفاقا همین تضعیف چهره ایران در سطح بین الملل، بخشی از همان نقشه اصلی اسرائیل بود، اما وعده صادق ۲ معادلات و تبلیغات اسرائیل را به هم زد.»
وی افزود: «اسرائیل مدعی است که نیروگاههای اتمی یا تاسیسات نفتی ایران را میزند، اما هم اروپاییها و هم آمریکاییها به دنبال این هستند که از این اتفاق پیشگیری کنند. چرا که با این اتفاق، هم وضعیت قیمت نفت تحت تاثیر قرار میگیرد و هم تنگه هرمز که موقعیت استراتژیکی دارد دچار مشکل میشود. کشورهای عربی نیز از آمریکا درخواست دارند مانع از رفتارهای خصمانه اسرائیل شود. آمریکا میداند تنش در منطقه و باز شدن پای آمریکا به مناقشه، بهانههایی جدی به دست چین و روسیه نیز خواهد داد. برای مثال فرصت خوبی برای چین ایجاد میشود که در موضوع تایوان ورود کند یا مسائل روسیه و اوکراین حادتر خواهد شد. دموکراتها به خوبی میدانند اجرای نقشه نتانیاهو، آمریکا را نیز متضرر میکند و به همین دلیل هم آمریکا در برابر نقشه مفصل نتانیاهو موضع دوگانه گرفته است. البته در بخش داخلی اسرائیل، این حملات باعث شده موضع نتانیاهو تا حدودی ترمیم و تقویت شود، اما رفتارهای نتانیاهو برای آمریکا توجیه پذیر نیست.»
این کارشناس و تحلیلگر حوزه سیاست خارجی درباره این که ایران در برابر نقشه طراحی شده اسرائیل چه موضع دیپلماتیکی باید اتخاذ کند، گفت: «اگر یک بار دیگر به مقاله گانتس رجوع کرده و بگوییم بخشی از نقشه اسرائیل، تضعیف روابط بین الملل ایران است، باید نگاهی به دیپلماسی ایران داشته باشم. موضع گیری دیپلماتیک ایران با کشورهای منطقه، طی روزهای اخیر مثبت و مناسب است. سفر آقای عراقچی به کشورهای منطقه بسیار مهم و به موقع بود، همچنین در جریان سفر نیویورک با وجود این که اروپاییها با ایران با اکراه یا تردید برخورد میکنند، ایران هوشمندانه عمل کرد. وزیر خارجه ایران یا بهتر است بگوییم تیم دیپلماسی در تلاشند ضد نقشهای علیه برنامههای مذکور اسرائیل اجرا کنند. ایران به خوبی میداند به ویژه در حوزه مسائل هستهای با اروپا طرف حساب است و باید با مدارا برخورد کند. حتی ایران با واسطه با ایالات متحده در ارتباط است. هرچند به گفته رئیس جمهور؛ آنها بدقولیهایی کرده اند، اما ایران ارتباطات را در حد توان خود حفظ کرده است.»
وی افزود: «بازگشت ایران به برجام نیز میتواند نقش زیادی از نقشههای نتانیاهو را منتفی کرده و مسئله تضعیف در عرصه بین الملل را خنثی کند. رهبری نیز در سخنان خود به اتحاد جهان اسلام و کشورهای مسلمان تاکید کرده و نشان دادند ایران به دنبال اتحاد و همدلی است. با همه اینها اسرائیل ممکن است چه اقدامات دیگری برای پیشبرد نقشه خود انجام دهد؟ به جز ترورها، به جز پیشرویها در سواحل غربی رود اردن و افزایش بمبارانها در غزه و لبنان، این احتمال وجود دارد که اسرائیل از طریق جنگ روانی به ایران فشار وارد کند. اما با همه این ها، حمله ایران به اسرائیل صحنه را تا حد زیادی تغییر داده است. اسرائیل از هیچ تلاشی برای اجرای نقشه خود علیه ایران فروگذار نکرده است، اما ایران نیز با حملهای به موقع، این نقشه را تا حدی مختل کرده است. واکنش اسرائیل به حمله ایران تا حد زیادی چگونگی نقشه بعدی اسرائیل را مشخص خواهد کرد. واکنش کشورهایی از جمله فرانسه نسبت به اقدامات اسرائیل نیز نشان میدهد اروپا همدلی کامل با اقدامات نتانیاهو ندارد و صرفا بر اساس برخی منافع، سکوت میکند. از این لحظه به بعد باید هشیار باشیم و بدانیم نتانیاهو از هیچ تلاشی برای اعمال فشار علیه ایران فروگذار نخواهد کرد و از انواع روشهای سایبری، نظامی، روانی و ... استفاده خواهد کرد. ما باید روی ایجاد ضدنقشههای به موقع و شکستن هیمنه اسرائیل متمرکز شویم و دیپلماسی عمومی و فعال خود را با دقت پیش ببریم و از طریق چهرههای تاثیرگذار خود با جهان در تعامل باشیم و بخشی از فشارهای عمده اسرائیل را خنثی کنیم.»