قرعهکشی مرحله سوم و نهایی انتخابی جام جهانی در شرایطی برگزار شد که ایران با ایستادن در گروه اول این رقابتها در منطقه آسیا با تیمهای قطر، ازبکستان، امارات، قرقیزستان و کره شمالی همگروه شد. ازآنجاکه از هر گروه، دو تیم نخست، مستقیما جواز حضور در جام جهانی ۲۰۲۶ آمریکا را به دست میآورند، بعید است ایران کار سختی پیشرو داشته باشد. البته فوتبال است و هزار اتفاق غیرمنتظره، ولی با توجه به جایگاه فوتبال ایران و رقبایی که قرار است مقابلش قرار بگیرند، ایران روی کاغذ کار بسیار سادهای دارد.
در این گروه شاید قطر و ازبکستان تا حدودی بتوانند تیم ملی را اذیت کنند، ولی اگر کادر فنی تیم ملی فوتبال ایران رقبا را «بهدرستی» آنالیز کرده و از ارائه آمار «بیهوده» پرهیز کنند، شکستدادن هر دو تیم در هر دو بازی رفت و برگشت ممکن است.
این گروه و قرعه در شرایطی نصیب ایران شده که ژاپنیها سختترین گروه را دارند؛ آنها باید با استرالیا، عربستان، بحرین، چین و اندونزی بازی کنند و واضح است که در مقایسه با تیم ملی فوتبال ایران باید زحمت زیادی بکشند. در گروه دوم هم بعید است کره جنوبی کار سختی در پیش داشته باشد. آنها در مسیر جام جهانی همواره تیم تقریبا باثباتی نشان داده و در این دوره هم با عراق، اردن، عمان، فلسطین و کویت همگروه شدهاند.
روشن است که بررسی همین سه گروه نشان میدهد شرایط برای صعود بدون دردسر تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی بسیار مهیاست. بهویژه اینکه این بار با افزایش تیمهای حاضر در جام جهانی، آسیا ۸.۵ سهمیه دارد و خیلی سخت است که تیمی از بین مدعیان نتواند به جام جهانی برسد.
باوجود این امیر قلعهنویی، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، از زمانی که رقبا مشخص شده، در حال ارسال فرکانسی عجیبوغریب است تا اینطور القا کند که گروه تیم ملی فوتبال ایران بسیار سخت است. او میگوید: «فوتبال در کشورهای دنیا به هم نزدیک شده است و نتایجی که در جام ملتهای اروپا به دست آمد، نشان میدهد دولتها در فوتبال سرمایهگذاری کردهاند. در گروه سختی قرار گرفتهایم. قطر قهرمان دوره گذشته جام ملتهای آسیا بوده و سرمایهگذاری کرده است. نتایج ازبکستان در ردههای مختلف هم نشان میدهد که این کشور از قدرتهای رو به پیشرفت است. امارات نیز جدیدا روی فوتبال سرمایهگذاری میکند و تیم ملی بسیار خوبی است. ما هم ایران هستیم و با نتایج خوبی که در سال گذشته کسب کردیم، در سید اول قرار گرفتیم. مطمئنم بهعنوان یکی از دو تیم اول به جام جهانی صعود خواهیم کرد و امیدوارم با ارائه بازیهای خوب، دل ملت ایران را شاد کنیم».
شاید تنها موضوعی که حرفهای سرمربی تیم ملی فوتبال ایران را بتواند پذیرفتنی نشان دهد، همان تعریفش از فوتبال قطر است، وگرنه بعید است کسی از فوتبال سر دربیاورد و با نگاهانداختن به گروه ژاپن، از این بگوید که گروه تیم ملی فوتبال ایران سخت است. امیر قلعهنویی در حالی از قطر بهعنوان قهرمان آسیا یاد میکند که این تیم قهرمانی آخرش را اتفاقا مدیون تاکتیک و آنالیز ازهمگسیخته کادر فنی تیم ملی ایران است. ایران در جام ملتهای آسیای اخیر فرصت بسیار خوبی داشت تا به سالها ناکامی در این عرصه پایان دهد و جام را به دست بیاورد، ولی اشتباه امیر قلعهنویی و کادر فنیاش در آنالیز قطریها، باعث شد تا این تیم، ایران را از گردونه همین رقابتها حذف کند. البته هنوز مشخص نیست چرا بازیکردن با تیمهای امارات، قرقیزستان و کره شمالی باید برای تیم ملی ایران سخت باشد و کادر فنی این گروه را، گروه سختی عنوان کند.
قطریها که جدیترین رقیب ایران در این گروه به شمار میروند، در رتبه ۳۵ دنیا هستند و ۱۵ پله پایینتر از ایران قرار دارند. تیم ملی به جای بازی با قطر میتوانست همگروه استرالیایی شود که با ایستادن در رتبه ۲۳ دنیا، رقیب بسیار دشواری برای امیر قلعهنویی محسوب میشد. از طرفی، در سید سوم هم ایران به جای تقابل با عربستان با تیم ازبکستان همگروه شد تا ایران دوباره در این زمینه شانس بیاورد. عربستانیها جدیترین تیم سید سوم این رقابتها بودند که به گروه ژاپن رفتند تا ازبکستان رقیب امیر قلعهنویی شود. اینکه ازبکها در سالهای اخیر تیم منسجمی نشان دادهاند، قابل درک است، ولی قلعهنویی و تیمش باید به فکر یافتن راه چارهای باشند تا مشخص کنند چرا زور تیم ملی ایران در سال اخیر به تیم ازبکستان که در رده ۶۲ دنیا قرار دارد، نمیرسد؟
خوششانسی قلعهنویی فقط مربوط به سید دو و سه نمیشود. در سید سوم هم درست است که امارات بهترین رنکینگ را داشته و رقیب ایران شده، ولی واقعیت این است که با توجه به اختلافات سیاسی، در همین سید اگر به جای امارات با بحرین همگروه میشد، کارش دشوارتر میشد. درباره دو رقیب دیگر ایران هم که نیاز به توضیح اضافهای نیست؛ قرقیزستان و کره شمالی در زمره تیمهای درجه ۲ و ۳ آسیا محسوب میشوند که رنکینگ هر دو آنها بالاتر از صد است.
بهاینترتیب واضح است که بازی جدید امیر قلعهنویی و کادر فنیاش مبنی بر اشاعه این تفکر که گروه تیم ملی ایران گروه سختی است، از همین حالا شکست خورده و بعید است مردم گول چنین موضوعی را بخورند. شاید اینطور عنوان شود که قلعهنویی برای زنده نگهداشتن انگیزه بازیکنانش چنین اظهاراتی را داشته، ولی واقعیت این است که اگر بازیکنی با چنین تفکر ضعیفی در تیم ملی حضور داشته باشد، بهتر است قید همراهی را بزند. بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران همگی ادعای حرفهایبودن را دارند و بعید است نیاز به انگیزه اینچنینی با اظهارات کمتر واقعگرایانه داشته باشند.
حالا اگر به غیر از این مورد، امیر قلعهنویی دغدغه دیگری دارد که نگرانیها پابرجا میماند، چرا باید سرمربی تیم ملی فوتبال ایران نگران بازیکردن با تیمهایی باشد که ستارههای کمتر معمولی فوتبال ایران هم توان بردن آنها را بارها نشان دادهاند. این موضوع در حالی است که قلعهنویی همچنان طبق عادتی ناپسند حاضر به پذیرش انتقادات نیست و مدام منتقدانش را با الفاظ عجیبوغریبی خطاب میکند.
او بعد از مشخصشدن گروه تیم ملی و البته با اشاره به سختی این گروه، دوباره گفته که کارشناسان به دنبال تسویهحساب با او هستند: «بعضی از کارشناسیهایی که انجام میشود، دلیل فنی ندارد. از همه عزیزان میخواهم به ما کمک کنند. بعضی از کارشناسان از فوتبال دور بودهاند و بعضی از آنها با بغض صحبت میکنند. درهای تیم ملی به روی این دوستان باز است. خواهش میکنم به کسانی تریبون بدهید که اهل فن و دلسوز ملت ایران باشند، نه اینکه حسابهای شخصی خودشان را تسویه کنند».
شاید این اظهارات پیشتر میتوانسته به داد سرمربیان تیم ملی و امثالهم برسد، ولی بعید است الان که درک جامعه فوتبالی درباره مسائل بسیار روشنتر و بیشتر شده، بتوان ناکامیهای احتمالی، بازیهای نازیبا یا نوسان در نتیجهگیری را با این جملات توجیه کرد.