سا پینتو در ایران بماند یا برود؟

استقلال، مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر، در فصل جاری به کارش با ایستادن در رتبه سوم جدول رده‌بندی پایان داد. این تیم که تا یک هفته قبل از پایان لیگ، روی کاغذ، یکی از بخت‌های قهرمانی بود، درست در هفته ماقبل پایانی از کورس قهرمانی جاماند تا عقبگرد خاصی در مقایسه با فصل پیش داشته باشد. استقلال این روز‌ها و قبل از دیدار با تراکتور که قرار است روز پنجشنبه برگزار شود، ۵۹ امتیازی شده و پشت سر تیم‌های پرسپولیس با ۶۳ و سپاهان با ۶۲ امتیاز قرار گرفته است. فاصله‌اش با تیم چهارم جدول به‌گونه‌ای است که هر نتیجه‌ای در بازی آخر بگیرد، از این جایگاه پایین‌تر نخواهد رفت.

گواینکه این تیم نمی‌تواند صعودی هم داشته باشد و به جایگاه سپاهان حتی در صورت شکست تیم اصفهانی در بازی آخر برسد. این یکی به دلیل اعمال قانون بازی‌های رودررو است که می‌گوید اگر دو تیم در جدول رده‌بندی هم‌امتیاز شدند، عملکرد آن‌ها در بازی‌های رودررو محاسبه می‌شود و تیم بهتر در جایگاه بالاتری قرار می‌گیرد. فرض محال اینکه سپاهان در آخرین دیدارش برابر مس کرمان شکست بخورد و استقلال هم تراکتور را ببرد. در چنین شرایطی هر دو تیم ۶۲ امتیازی خواهند شد، ولی از آنجا که سپاهان در هر دو دیدار رفت و برگشت توانسته استقلال را شکست دهد، در نتیجه در جدول رده‌بندی بالاتر از این تیم قرار خواهد گرفت. به همین دلیل است که جایگاه استقلال در لیگ کنونی دیگر تغییر نخواهد کرد و در همان رتبه سوم جدول باقی خواهد ماند.

حالا که این تیم، قهرمانیِ بدون شکست فصل گذشته را با عنوان سومی در این فصل عوض کرده، این پرسش برای بسیاری از هواداران این باشگاه مطرح شده است که آیا این تیم باید قرارداد ریکاردو سا پینتو، سرمربی پرتغالی‌اش را برای فصل آتی هم تمدید کند یا خیر؟ این موضوع موافقان و مخالفانی دارد، ولی به نظر می‌رسد مسئولان باشگاه عجول‌تر از چیزی هستند که بررسی‌های لازم را صورت دهند؛ چون آن‌طورکه حجت کریمی، سرپرست مدیرعاملی باشگاه استقلال خبر داده، عزم باشگاه آبی‌پوش برای تمدید قرارداد این مرد پرتغالی جزم شده است. کریمی می‌گوید: «آقای ساپینتو علاقه‌مند هستند که در استقلال به کار خود ادامه بدهند و برادری خود را هم در طول رقابت‌های این فصل ثابت کردند. خدا را شکر ما موقعیت خوبی در جدول داریم و هوادار از شرایط فنی تیم راضی است و من هم از بازیکنان و کادرفنی بابت صبر و تحملشان در این فصل تشکر می‌کنم. در عین حال ما هفته پیش با آقای ساپینتو جلسه کوتاهی برگزار کردیم و ایشان برای ادامه همکاری از من خواستند که با ایجنت ایشان صحبت کنم که من هم در سفر امارات همین کار را انجام دادم و مقدمات تمدید قرارداد ایشان را با ایجنتشان فراهم کردیم. به‌هرحال به نسبت قراردادی که قبلا بسته شده، ایشان خواسته‌هایی دارند که در این زمینه مذاکره می‌کنیم و ان‌شاالله به نتیجه می‌رسیم. هدف من هم این است که هرچه سریع‌تر با آقای ساپینتو جلسه‌ای برگزار کنم و این مسئله بسته بشود و ایشان برنامه‌ریزی خودشان را برای فصل آینده و حضور قدرتمند استقلال در رقابت‌های داخلی آغاز کنند».

باوجود این به نظر می‌رسد هنوز تردید‌هایی نسبت به توانایی این مرد پرتغالی وجود داشته باشد و درون هیئت‌مدیره این باشگاه اختلاف‌نظری جزئی برای ادامه همکاری با سا پینتو وجود دارد. دست‌کم عاقلانه‌ترین تصمیم در این برهه زمانی این است که مسئولان منتظر نتیجه سا پینتو و تیمش در جام حذفی باشند؛ چون نتیجه کار استقلال در آن جام می‌تواند بسیاری از ابهامات درباره ماندن یا نماندن سا پینتو را حل‌وفصل کند. اگر سا پینتو بتواند جام حذفی را به دست بیاورد، آن وقت با توجه به عملکردش در لیگ برتر که خودش را بین سه تیم بالای جدول نگه داشته، می‌توان امید داشت که او برای استقلال در فصل آینده عملکرد بهتری به همراه داشته باشد. اگرهم که قهرمانی در جام حذفی را از دست داد، آن‌وقت می‌شود به حرف یکی، دو نفر از اعضای هیئت‌مدیره باشگاه که با تردید به توانایی این مرد پرتغالی نگاه می‌کنند، توجه بیشتری کرد. البته که همین حالا و بدون درنظرگرفتن عملکرد این تیم در جام حذفی هم می‌شود دلایلی برای تمدید یا عدم تمدید قرارداد این مربی یافت.

قرارداد ریکادو سا پینتو باید تمدید شود چون...

استقلال در این فصل با تغییرات مدیریتی زیادی مواجه شد و انرژی زیادی از این مرد پرتغالی گرفت. چه بسا اگر این تیم آرامش لازم در حوزه مدیریتی را داشت، می‌توانست عملکرد بهتری در لیگ داشته باشد و همچنان یکی از بخت‌های قهرمانی یا بخت اصلی قهرمانی باشد. پس بخشی از عدم توفیق ریکاردو برای قهرمان‌کردن استقلال در لیگ برتر متوجه همین تنش‌های مدیریتی است که مانع از کسب امتیازات بیشتر شد.

در چنین شرایطی ریکاردو سا پینتو بد هم نتیجه نگرفته است؛ او درست است که در بخش تدافعی عملکرد قابل‌قبولی در استقلال نداشته، ولی در مقایسه با فصل گذشته که این تیم قهرمان شده، بازی‌های به نسبت تماشاگرپسندتری ارائه داده و توانسته دل هواداران استقلال را ببرد. از طرف دیگر، توانایی و تجربه این مربی صاحب‌نام باعث شد تا رختکن پرمهره این تیم که می‌توانست برای هر مربی‌ای تولید دردسر کند، یکدل شود. همین حالا بسیاری از بازیکنان کلیدی استقلال اعتقاد دارند باید قرارداد این مربی به سرعت تمدید شود؛ چون او توانایی‌هایش را نشان داده است.

ریکاردو برخلاف استراماچونی، دیگر مربی خارجی و محبوب استقلالی‌ها که به دلیل عدم دریافت مطالباتش تهران را ترک کرد، با شرایط باشگاه و گرفتاری‌های مالی این تیم، بنا بر ادعای مسئولان این تیم، ساخته و سر ناسازگاری نداشته است. اینکه یک مربی خارجی چنین مرامی به خرج دهد، قطعا فاکتور تأثیر‌گذاری است.

از سوی دیگر می‌توان به موضوعات فنی هم رجوع کرد و جاری‌شدن تفکرات فوتبالی این مربی را در دل باشگاه دید. استقلال شاید کمی دیر، ولی بالاخره ترکیب اصلی‌اش را شناخت و سا پینتو توانست با اعمال تغییراتی، تیمی منسجم بسازد. او تعدادی از ستاره‌های فصل پیش استقلال را نیمکت‌نشین کرد، ولی در عوض تعدادی از ستاره‌های نیمکت‌نشین این تیم را احیا و آن‌ها را تبدیل به مهره‌های اصلی کرد.

بزرگ‌ترین پیام این بخش این بود که او کاری به حرف و توصیه نداشت و بسته به عملکرد بازیکنان در تمرین، ترکیب استقلال را شناخت و کار را پیش برد. قاعدتا حضورش در فصل آتی استقلال با آگاهی بیشتری از لیگ ایران و این باشگاه همراه است و می‌تواند تیمش را از همان هفته‌های نخست به عنوان مدعی وارد زمین کند.

از لحاظ دستاورد هم درست است که سا پینتو استقلال را قهرمان لیگ نکرد، ولی این تیم را بین سه تیم بالای جدول در رقابتی فشرده نگه داشت و از سوی دیگر در جام حذفی هم به جمع چهار تیم پایانی رسانده و روی کاغذ هنوز بخت زیادی برای کسب یک جام در این فصل دارد. اینکه او توانسته تیمش را در هر دو جام با توجه به اتفاقات ممکن مدعی نگه دارد، یکی از نکات بارز کارش است که می‌تواند پروسه تمدید قرارداد را برایش راحت‌تر پیش ببرد.

استقلال نباید قرارداد ریکاردو سا پینتو را تمدید کند چون...

عمده‌ترین دلیلی که برای این بخش می‌توان آورد همان شکست در دفاع از عنوان قهرمانی است. سا پینتو تیمی را که فصل پیش بدون شکست به عنوان قهرمانی رسیده بود، در این فصل در رتبه سوم تحویل داد و هنوز مشخص نیست توانایی قهرمان‌کردن استقلال در جام حذفی را هم داشته باشد.

عملکرد ضعیف استقلال در خط دفاعی که نقطه قوت این باشگاه در فصل گذشته بود هم دیگر موضوعی است که نشان می‌دهد او توانایی لازم برای سروسامان‌دادن به یکی از مهم‌ترین خطوط زمینش را نداشته است. او همچنین وقت زیادی تلف کرد تا به ترکیب اصلی استقلال برسد؛ چه بسا اگر دقت‌نظر بیشتری در این زمینه داشت، استقلال ترکیب اصلی‌اش را زودتر پیدا می‌کرد و می‌توانست با کسب چند امتیاز بیشتر، مدعی اصلی قهرمانی باشد.

لج و لج‌بازی او با تعدادی از بازیکنان که در برهه‌ای می‌توانستند عصای دست خودش و باشگاه هم باشند دیگر نقطه منفی کارنامه اوست. درست در روز‌هایی که حتی هواداران استقلال هم می‌دانستند که تیم نیاز به استفاده از یک هافبک خلاق دارد، او عزیزبک اومانوف، هافبک ازبکستانی‌اش را روی سکو فرستاد و نهایتا موجبات جدایی‌اش از باشگاه را رقم زد.

از همه بدتر اینکه سا پینتو در این فصل نشان داد مرد بازی‌های بزرگ نیست. او امتیازات حساسی را در دیدار‌های به اصطلاح شش‌امتیازی از دست داد که چوبش را هم خورد؛ استقلال اگر می‌توانست در دیدار‌های رودرو با سپاهان و پرسپولیس بهتر کار کند آن‌وقت شانس اصلی قهرمانی بود. او از چهار دیدارش با رقبا که پای ۱۲ امتیاز در میان بود فقط یک امتیاز کسب کرد. رفت و برگشت را به سپاهان باخت و برابر پرسپولیس هم در دیدار رفت مساوی کرد و بازی برگشت را واگذار کرد.

خوی تند او، پرخاش‌های بعضا بی‌مورد و درگیری با نیمکت سایر تیم‌ها و تعدادی از مسئولان برگزارکننده مسابقه هم انرژی منفی‌اش را به بازیکنان منتقل کرد و موجب برهم‌خوردن تمرکز آن‌ها در زمین شد. ضمن اینکه او به‌واسطه همین مورد با دریافت کارت‌های متعدد چندین بازی مهم استقلال را از دست داد و از روی سکو نظاره‌گر تیمش بود. بهانه‌جویی‌های مکرر این مربی و حمله به داوری به جای پذیرش ضعف‌هایش در امور تاکتیکی هم دیگر موضوعی بود که حرفه‌ای‌گری این مرد پرتغالی را زیر سؤال برد. او می‌توانست با هضم بهتر شرایط، از جنجال‌های احتمالی جلوگیری کرده و نهایتا به نفع تیمش از آن استفاده کند.

مورد همیشگی که باعث می‌شود هر مدیرعامل یا مجموعه‌ای هم به فکر فرو بروند، خارجی‌بودن اوست. درست است که این موضوع توانسته کمک زیادی به پیشرفت فوتبال ایران کند، ولی واقعیت این است که شرایط تحریمی و قرارداد‌های دلاری همیشه پاشنه آشیل باشگاه استقلال شده است. آن‌ها همین حالا لیگ قهرمانان آسیا را به دلیل شکایت سرمربی قبلی‌شان که خارجی بود، یعنی استراماچونی، از دست داده‌اند. بدیهی است که سا پینتو برای تمدید قرارداد درخواست مالی بیشتری در مقایسه با فصل گذشته داشته باشد و تأمین این هزینه از یک سو و شیوه پرداختش از سوی دیگر، می‌تواند دغدغه‌ای مضاعف باشد. ضمن اینکه از کنار بخش خرافاتی خارجی‌بودن مربی هم نباید گذشت! تا به الان سابقه نداشته که استقلال لیگ را با یک مربی خارجی ببرد. هواداران خرافاتی استقلال روی این مسئله حساس شده‌اند، هرچند شاید سا پینتو بتواند در صورت بقا، این طلسم را از بین ببرد. البته به شرط آنکه خوبی‌های تمدید قراردادش بر بدی‌های احتمالی این کار بچربد.