کارشناسان تاکید میکنند، اعتیاد به مواد غذایی ناسالم به همان اندازه اعتیاد به الکل، تنباکو یا مواد مخدر خطرناک است. در همین راستا، موسسات خیریه از سازمان جهانی بهداشت درخواست کردهاند که غذای ناسالم را به عنوان یک اختلال مصرف مواد تبدیل کند.
کارشناسان در توضیح مواد غذایی ناسالم گفتهاند: «تغذیه ناسالم (Poor Nutrition) یعنی خوردن همه آن غذاهایی که فقط، فقط و فقط احساس سیری به شما میدهند. آنها روند اضافه وزن را بیش از آنکه فکرش را کنید، تند میکنند. غذا خوردن دو جنبه دارد. در ابتدا وظیفه آن پر کردن معده است، برای اینکه احساس گرسنگی نداشته باشید. در مرحله دوم رژیم غذایی، یکی از مهمترین راهها برای تامین مواد مغذی برای تک تک اندامها و سلولهای بدن است. رژیم غذایی نامناسب شکم را سیر میکند، اما نمیتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، نمیتواند مانع از ریزش موها شود، نمیتواند از پوکی استخوان جلوگیری کند و لیست این نمیتواندها همین طور ادامه دارد».
براساس دادههای موجود، حدود دو سوم افراد بالای ۱۶ سال در انگلیس دارای اضافه وزن یا چاق هستند؛ مبارزان با روند مصرف تغذیه ناسالم خواستار این هستند که اعتیاد به این غذاها و خوراکی باید به عنوان یک اختلال واقعی طبقه بندی شود.
کارشناسان ادعا میکنند، استفاده از خوراکیهای ناسالم به همان اندازه خطرناک است که ممکن است افراد به الکل، تنباکو یا حتی مواد مخدر مانند کوکائین اعتیاد پیدا کنند. رژیمهای غذایی سرشار از قند و غذاهای فوق فرآوری شده میتواند باعث چاقی و در نتیجه عوارض جانبی مرگبار آن شود.
سازمان مراقبتهای بهداشتی اولیه (PHC) تخمین میزند که ۲۰ درصد از انگلیسیها معادل تقریباً ۱۰ میلیون نفر، به چنین غذاهایی معتاد هستند و از سازمان جهانی بهداشت درخواست کرده اعتیاد به مواد غذایی ناسالم را به یک اختلال واقعی مصرف مواد تبدیل کند. اعتیاد به الکل، سیگار و مواد مخدر برای دههها در فهرست بینالمللی این گونه بیماریها قرار گرفته است. این نهاد پس از یک دهه نظارت بر بازیهای رایانهای، «اختلال بازی کردن» را به لیست بیماریهای سلامت روان اضافه کرد.
براساس دستورالعملهای سازمان جهانی بهداشت (WHO)، رفتارهای اعتیادآور تکراری هستند و قابل تشخیص هستند که کنترلی بر آنچه انجام میدهید، مصرف میکنید یا استفاده میکنید ندارید، تا جایی که حتی میتواند برای شما مضر باشد.
جن اوروین، یک روانشناس بالینی که به نمایندگی از سازمان مراقبتهای بهداشتی اولیه صحبت میکرد، یادآوری کرد: این سازما مبارزه میکند اعتیاد به غذا به عنوان یک یک بیماری شناخته شود تا مردم بتوانند از کمک مورد نیاز برای ترک هوس خود برای غذاهای فوق فرآوری شده استفاده کنند. ما معتقدیم که خوردن اعتیادآور این غذاها تا حدی زمینه ساز اپیدمیهای فعلی چاقی، دیابت و بیماریهای روانی است و سازمان مراقبتهای بهداشتی اولیه از مردم، متخصصان مراقبتهای بهداشتی و دولت میخواهد تا از تلاشها برای شناسایی مضرات غذاهای فوق فرآوری شده حمایت کنند.
تام فرای، رئیس انجمن ملی چاقی میگوید همکاری نهادها با یکدیگر نتیجهبخش خواهد بود و میتواند به این وضعیت سر و سامان دهد؛ نکته قابل توجه این است که اگر سازمان جهانی بهداشت بخواهد اعتیاد به مواد غذایی را با سوء مصرف مواد مقایسه کند، ممکن است دولت انگلیس را برای اقدام در مورد چاقی بترساند.
وی افزود: از سال ۱۹۹۲، زمانی که دولت محافظهکار اولین سیاست بهداشت عمومی انگلیس را راهاندازی کرد، هر دولت متوالی با ناتوانی در پذیرش صنعتی که محصولات خود را با چربی، شکر و نمک فریبنده در هر فرصتی پر میکند، به اعتیاد این کشور دامن زد.
داونینگ استریت، نخست وزیر انگلیس مکرراً تولیدکنندگان را تحت فشار قرار میدهد و از اعمال محدودیتهایی برای این عمل خودداری میکند. تولیدکنندگان میدانند که از همان سالهای اولیه، اگر بتوانید ذائقه کودکان را با چنین موادی اشنا و سازگار کرد، احتمالاً برای مادامالعمر مشتری و بازار سود فراوان دارند.
وی گفت: طرح جسورانهای که هشت سال پیش به ما وعده داده شده بود تا چاقی را تا سال ۲۰۳۰ به نصف برسانیم، همچنان روی میز نخست وزیر گردو خاک میخورد؛ این طرح تعادل مجدد غذا را در صدر فهرست قرار داد، اما دولت اهمیتی برای بررسی و اجرای آن قائل نیست.
شواهد فزایندهای وجود دارد که نشان میدهد برخی غذاها، به ویژه آنهایی که قند و چربی بسیار تصفیه شده دارند، میتوانند اعتیادآور باشند. اصطلاح "اعتیاد به غذا" برای اولین بار در سال ۱۹۵۶ معرفی شد. اما فراخوان PHC در مورد غذاهای ناسالم صدق میکند، بنابراین مردم میتوانند برای ترک هوس خود برای غذاهای فوق فرآوری شده به کمک موثری دسترسی داشته باشند.
محققان دانشگاه میشیگان اوایل این ماه همچنین ادعا کردند غذاهایی مانند دونات و پیتزا با معیارهای رسمی مطابقت دارند که سیگار را به عنوان یک دارو در دهه ۱۹۹۰ معرفی کردند. این موارد شامل ایجاد استفاده اجباری و اثرات تغییر خلق و خو بر روی مغز و داشتن خواص یا مواد تشکیل دهندهای است که اعتیاد را تقویت میکند یا هوس را تحریک میکند.
به گفته پژوهشگران، وزن ناسالم خطر ابتلا به بیماریهای جدی و تهدید کننده زندگی مانند دیابت نوع ۲، بیماری قلبی، برخی از سرطانها و سکته را افزایش میدهد. حدود دو سوم افراد بالای ۱۶ سال در انگلستان (۶۴ درصد) دارای اضافه وزن هستند از جمله دهها هزار نفر که به طور بیمارگونه چاق هستند. نرخها برای دههها در حال افزایش بوده است و کارشناسان سبک زندگی کم تحرک و رژیمهای غذایی ناسالم را مقصر میدانند. نرخ چاقی در کودکان نیز رو به افزایش است، به طوری که یک چهارم کودکانی که در پذیرش هستند اکنون اضافه وزن و یک نفر از هر ده چاق در نظر گرفته میشود و تمام این وقایع به این دلیل است که امروزه مصرف غذاهای پرنمک، شیرین و پر چرب به یک عادت تبدیل شده است
تخمین زده میشود که همه گیری چاقی به دلیل بیماریها و بیماریهای مرتبط با وزن افراد، سالانه ۶.۱ میلیارد پوند از بودجه NHS را به خود اختصاص میدهد؛ با توجه به اینکه روند چاقی صعودی است، این رقم قرار است تا سال ۲۰۵۰ به ۹.۷ میلیارد پوند در سال افزایش یابد.
تغذیه ناسالم سبب شده است تا بیماریهای غیرواگیردار مرتبط با آن در کشور روند افزایشی داشته باشند. از این رو رژیم غذایی ناسالم به عنوان یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر معرفی میشود.
منبع: آنا