آیا بایدن در مورد آخرالزمان هسته‌ای در اوکراین درست می‌گوید؟

فرارو- شصتمین سالگرد بحران موشکی کوبا نزدیک است. مورخان توافق دارند که احتمال بروز جنگ هسته‌ای بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی، با توافق دیپلماتیک پس از مذاکره بین «جان اف کندی» رئیس جمهور وقت آمریکا و «نیکیتا خروشچف» رئیس جمهور وقت شوروی، متوقف شد. جو بایدن «رئیس جمهور امریکا، در تاریخ ۶ اکتبر، در مراسم جمع آوری کمک مالی، به کمک‌کنندگان حزب دموکرات گفت که خطر جنگ هسته‌ای و «آرماگدون» یا آخرالزمان هسته‌ای، اکنون بیش از هر زمان دیگری در شش دهه گذشته است و پوتین که به حرکتی برای نجات وجهه خود نیاز دارد، ممکن است از تسلیحات هسته‌ای استفاده کند.

به گزارش فرارو به نقل از نشنال اینترست، آمریکایی‌ها بسیار نگران هستند که جنگ در اوکراین به جنگ جهانی سوم با روسیه تبدیل شود. نتایج یک نظرسنجی‌ تازه نشان می‌دهد که ۷۵ درصد از آمریکایی‌ها مخالف هرگونه کمک نظامی به اوکراین هستند؛ چرا که خطر بروز جنگ مستقیم بین ایالات متحده و روسیه را افزایش می‌دهد.

بایدن در تلاش برای راه حل دیپلماتیک و پایان دادن به بحران هسته‌ای کنونی چه می‌کند؟ هفته گذشته «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین، فرمانی مبنی بر رد مذاکرات صلح با روسیه تا زمانی که پوتین رئیس جمهور باقی می‌ماند را امضا کرد؛ بنابراین تمام اقدامات دیپلماتیک برای روسیه باید از سوی دولت بایدن صورت گیرد.

با این وجود، علیرغم آن که دولت روسیه اعلام کرده برای دیدار بین بایدن و پوتین در نشست گروه ۲۰ در اندونزی در تاریخ ۱۵ و ۱۶ نوامبر آماده است، بایدن به شبکه خبری «سی ان ان» گفته که در حال حاضر «دلیلی منطقی برای دیدار با او (پوتین) نمی‌بیند».

«جان اف کندی» به جای خطر درگیری هسته‌ای، خطوط ارتباطی با مسکو را باز نگه داشت و با خروشچف در مورد یک توافق دیپلماتیک مذاکره کرد. توافقی که طبق آن با خارج ساختن موشک‌های هسته‌ای آمریکا از ایتالیا و ترکیه موافقت شد. هم چنین، کندی متعهد شد که ایالات متحده هرگز به کوبا حمله نخواهد کرد و عملا دکترین مونرو را که بستر سیاست امنیت ملی ایالات متحده در ۱۴۰ سال پیش از آن بود، در ازای خروج موشک‌های هسته‌ای شوروی از کوبا رد کرد. در مقابل، دولت بایدن علیرغم افزایش خطر تشدید تنش هسته‌ای، قاطعانه از گفتگو با مقام‌های روس در مورد جنگ اوکراین خودداری ورزیده است.

تصمیم پوتین برای حمله به اوکراین، پاسخی بود در برابر رد شدن تقریبا تمام پیش‌نویس‌های پیشنهادات روسیه از سوی دولت بایدن. در میان آن پیشنهادات، روسیه خواسته بود برای "عدم پذیرش اوکراین در ناتو" تضمین کتبی دریافت کند. چرا که عضویت اوکراین در ناتو، مانعی در برابر تداوم تهاجم روسیه به آن کشور خواهد شد. پس از آن، موضوع توافق صلح آزمایشی در ماه مارس بین روسیه و اوکراین مطرح شد؛ اما این فرصت طلایی برای پایان دادن به جنگ هم از بین رفت. چرا که «بوریس جانسون» نخست وزیر پیشین بریتانیا، کی یف را برای کنار گذاشتن مذاکرات با مسکو تحت فشار قرار داد و آن توافق لغو شد.

دولت بایدن در اجرای دستورالعمل حکیمانه کندی برای ارائه یک راه خروج دیپلماتیکِ آبرومندانه به روسیه ناکام مانده است و پوتین تنها دو گزینه را برای پایان دادن به جنگ باقی گذاشت: ارسال بیش از یک میلیون نیروی کمکی روس برای غلبه بر نیروهای اوکراینی یا استفاده از تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی برای وادار کردن اوکراین به تسلیم شدن. البته انتخاب هر یک از این دو گزینه شکست بزرگی برای سیاست ایالات متحده و ناتو خواهد بود.

پس از اعلام الحاق مناطق شرقی اوکراین به فدراسیون روسیه توسط پوتین در تاریخ ۳۰ سپتامبر، زلنسکی به طور رسمی درخواستی را برای پیوستن اوکراین به ناتو ارائه کرد که از سوی ۹ کشور از ۳۰ کشور عضو ناتو مورد حمایت قرار گرفت. با این وجود، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی ایالات متحده، به شکلی عاقلانه درخواست اوکراین را رد کرد؛ زیرا در صورت پذیرش، به اصل ۵ دفاع جمعی و متقابل ناتو استناد فوری صورت می‌گرفت و به وقوع جنگ جهانی سوم منجر می‌شد. رخدادی که بایدن تاکنون سعی کرده از آن اجتناب ورزد. از سوی دیگر، اگر یک یا چند عضو ناتو به مداخله نظامی در دفاع از اوکراین رای منفی دهند، این رای دلیل وجودی ائتلاف ناتو را تضعیف خواهد کرد.

زلنسکی هم چنین درخواست خود از ایالات متحده را تکرار کرد مبنی بر اینکه اولین حمله پیشگیرانه علیه نیروهای هسته‌ای روسیه انجام شود تا از حمله هسته‌ای تاکتیکی توسط مسکو جلوگیری گردد. اظهارات زلنسکی نشان می‌دهد که او مایل است تقریبا هر کاری را برای به دام انداختن ایالات متحده و ناتو انجام دهد تا به اهدافش درباره جنگ تمام عیار با روسیه دستیابی پیدا کند.

پس از موفقیت ضد حمله اوکراین در ماه گذشته در خارکیف، پوتین آشکارا مصمم شد تا درگیری را تشدید کند. چرا که غرب مایل به مذاکره برای پایان جنگ نبود. علیرغم آن که کارشناسان غربی فراخوان بسیج عمومی روسیه و الحاق سرزمین‌های اوکراین به فدراسیون روسیه را نشانه‌ای از ضعف و ناامیدی کرملین قلمداد می‌کنند، این تصمیمات نشان می‌دهند که پوتین تا چه اندازه مصمم است که در جنگ پیروز شود. پوتین در سخنرانی الحاق سرزمین‌های شرقی اوکراین به فدراسیون روسیه به کی یف هشدار داد که به حملات متقابل خود ادامه ندهد و تهدید کرد از تمام تسلیحات موجود در زرادخانه روسیه برای دفاع از خاک روسیه از جمله مناطق تازه الحاق شده اوکراین استفاده خواهد کرد.

به گفته «مایکل کوفمن» کارشناس نظامی روسیه، فراخوان بسیج نیرو از سوی پوتین نشان می‌دهد که این یک بسیج جزئی نیست، بلکه یک بسیج عمومی مرحله‌ای است که تعداد سربازانی که روسیه می‌تواند بسیج کند را محدود نمی‌کند. گزارش‌ها حاکی از آن است که روسیه در حال بسیج ۱.۲ میلیون نیرو است.

زلنسکی بدون شک می‌داند که با ورود صدها هزار نیروی اضافی روسیه به میدان نبرد تمام امیدش برای بازپس‌گیری مجدد سرزمین‌های ضمیمه شده از بین خواهد رفت و شتاب جنگ برای همیشه به نفع روسیه تغییر خواهد کرد. بنابراین، زلنسکی به جای جدی گرفتن هشدار پوتین، سعی خواهد کرد تا حد ممکن، مناطق الحاق شده را بازپس گیرد؛ پیش از آن که نیروهای کمکی روسیه او را مجبور کنند حمله متقابل خود را متوقف کند.

قمار مخاطره‌آمیز زلنسکی برای عبور آشکار از خط قرمز هسته‌ای روسیه، می‌تواند پوتین را تحریک کند تا بر فراز کی‌یف، یک حمله نمایشی مثلا انفجار هسته‌ای کم بازده، انجام دهد. این تصمیم احتمالا پیروزی نظامی روسیه بر اوکراین را گسترده‌تر از آن چه رهبران غربی در شش ماه گذشته تصور می‌کردند، تضمین خواهد کرد. روسیه، علاوه بر گزینه استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی برای شکست دادن اوکراین، می‌تواند حملات سایبری گسترده و سلاح‌های متعارف و پالس الکترومغناطیسی (EMP) را مورد استفاده قرار دهد و تهاجم نیروهای اوکراینی را خنثی کند.

پس از نشست شورای امنیت روسیه در تاریخ ۱۰ اکتبر، پوتین در سخنرانی‌ای تلویزیونی اوکراین را به دلیل انفجار پل کرچ در کریمه محکوم کرد و آن کشور را مسئول حملات خط لوله نورد استریم دانست. پس از سخنرانی وی، روسیه بزرگترین حمله موشکی خود در چند ماه اخیر را انجام و زیرساخت‌های حیاتی را در سراسر اوکراین را هدف قرار داد.

در صورتی است که ایالات متحده و متحدان‌اش با حمله نظامی مستقیم، به نیروهای روسیه واکنش نشان دهند، خطر تشدید تنش هسته‌ای روسیه وجود دارد و می‌تواند به سرعت به یک تبادل هسته‌ای تمام عیار تبدیل شود. برای جلوگیری از چنین نتیجه آخرالزمانی‌ای بایدن باید خواستار آتش بس فوری شود. هر چه دولت بایدن درخواست آتش بس را بیشتر به تاخیر بیاندازد وضعیت اوکراین بدتر خواهد شد.