بازگشت یحیی به تنظیمات کارخانه

پرسپولیس، تیمی که پنج بار متوالی جام قهرمانی را بالای سر برده بود، در آخرین دوره از رقابت‌های لیگ برتر در جدال با رقیب سنتی، یعنی استقلال، کورس قهرمانی را واگذار کرد و بعد از مدت‌ها، دست خالی رقابت‌های داخلی را پشت‌سر گذاشت. این تیم که در فصول اخیر همواره برترین تیم فوتبال ایران بود، در این دوره در فاصله چهار هفته مانده به پایان رقابت‌ها شانس قهرمانی داشت؛ ولی انسجام مثال‌زدنی استقلال، مانع از این شد که برای ششمین بار متوالی دست سرخ‌ها به جام برسد.

شاید اگر همه‌چیز فرم عادی خودش را داشت، پرسپولیس حتی در همین فصل هم می‌توانست قهرمان شود. تیم یحیی همان ۶۳ امتیاز مد‌نظر برای رسیدن به عنوان قهرمانی را به دست آورد؛ ولی یکی، دو باخت بد‌موقع و شاید چند گل بد، کارش را سخت کرد و نهایتا تیم استقلال با اختلاف پنج امتیاز بیشتر به قهرمانی رسید.

اینکه چرا پرسپولیس در این فصل ناکام ماند، دلایل متعددی دارد؛ ولی از لحاظ برنامه‌ریزی، یحیی و کادر فنی‌اش به چیزی که در سر داشتند که همان کسب بیش از دو امتیاز از هر دیدار (فاکتوری که لازمه قهرمانی بود)، رسیدند. با‌وجود‌این موضوعی که پرسپولیسی‌ها را غافلگیر کرد، کپی‌برداری حرفه‌ای استقلال و فرهاد مجیدی از فرمول قهرمانی پرسپولیس بود؛ گل‌نخوردن یا سخت گل‌خوردن. این فلسفه‌ای بود که فرهاد مجیدی در دستور کار گذاشت و مزدش را هم گرفت. استقلال بدون اینکه شکستی بخورد، جام را بالاتر از رقیب دیرینه بالای سر برد.

فرهاد همان‌طور‌که خودش برنامه‌ریزی کرده بود، به این نتیجه رسید که اگر قرار باشد به طلسم ناکامی استقلال بعد از ۹ سال پایان دهد، باید این قانون را که ابتدا گل نخورد و سپس به فکر برنده‌شدن باشد، به‌خوبی در زمین اجرا کند. انسجام تیمی استقلال هم مثال‌زدنی شد؛ آن‌ها شاید گل‌های زیادی در مقایسه با پرسپولیس و سپاهان نزدند؛ ولی بدون‌تردید در بحث فاکتور دفاعی خوب عمل کردند. این تیم با خوردن تنها ۱۰ گل، بهترین خط دفاعی را از آنِ خود کرد و دروازه‌بان این تیم هم رکورد بیشترین تعداد کلین‌شیت (بسته نگه‌داشتن در یک بازی) را از آنِ خود کرد. این دو مورد آخری، یعنی کم گل‌خوردن و ثبت بیشترین تعداد کلین‌شیت همان فرمولی بود که ابتدا برانکو و سپس یحیی گل‌محمدی در دستور کار پرسپولیس، برای قهرمانی گنجانده بودند.

آمار این موضوع را به‌خوبی نشان می‌دهد؛ تیم پرسپولیس در سه بار نخست با برانکو و در دو فصل بعدی با یحیی بهترین خط دفاعی لیگ را داشت و به‌طور میانگین و تقریبی در هر فصل فقط ۱۴ بار دروازه‌شان باز شد. این تیم در سه فصل ۱۴ بار، یک فصل ۱۵ و یک فصل هم ۱۷ بار گل خورد تا مشخص شود لازمه قهرمانی در لیگ برتر ایران یا حداقل مهم‌ترین فاکتور قهرمانی در این لیگ، بسته نگه‌داشتن دروازه و خوردن گل‌های کمتر است. حالا با اشاره به همین موضوع می‌شود قهرمانی استقلال را هم بر پایه همین نظریه گذاشت و از این گفت که آن‌ها نه‌تنها فرمول را پیدا کرده؛ بلکه بهتر از پرسپولیس از آن استفاده کردند. استقلال در مقایسه با قهرمانی‌های اخیر پرسپولیس، در این فصل به‌مراتب گل‌خورده کمتری داشت و فقط ۱۰ بار دروازه‌اش در ۳۰ مسابقه باز شد.

شاید همین مقدمه کوتاه دلیل روشنی برای فلسفه کنونی پرسپولیس در نقل‌وانتقالات باشد. این تیم که نمی‌خواهد در فصل پیش‌رو، جام قهرمانی را به‌سادگی به حریف دیگری تقدیم کند، استارت خوبی در بازار داشته و دو مهره ارزشمند را که اتفاقا هردو هم در خط دفاعی تأثیرگذار هستند، به خدمت گرفته است. علیرضا بیرانوند، یکی از افرادی که نقش پررنگی در قهرمانی‌های اخیر این تیم داشته، دوباره به پرسپولیس برگشته است. او با درخشش در همین باشگاه یکی از ستاره‌های تیم ملی ایران شد و در آسیا هم تبدیل شد به یکی از دو دروازه‌بان برتر.

یحیی با برگشتن به تنظیمات کارخانه، سراغ مهم‌ترین رکن قهرمانی یعنی ترمیم خط دفاعی رفته است. به غیر از بیرانوند، مرتضی پورعلی‌گنجی، ستاره سابق تیم ملی ایران و یکی از مدافعان طراز‌اول ایران در سال‌های اخیر هم با قراردادی سه‌ساله به پرسپولیس آمده است. مشخص است که اولویت‌های پرسپولیس در بازار کنونی تغییر کرده و سرمربی سرخ‌ها حالا بیش از هر زمان دیگری در پی جذب مدافعانی است که بتوانند استحکام از‌دست‌رفته را برگردانند. اتفاقا با توجه به همین سیاست است که غالب بازیکنانی که شایعه پیوستن آن‌ها به پرسپولیس به گوش می‌رسد، بازیکنانی هستند که توانایی حضور در خط دفاعی را دارند. فعلا که خیال یحیی از دروازه راحت شده و اگر مرتضی پورعلی‌گنجی هم آماده باشد، این تیم یک مدافع سطح بالا را در اختیار دارد.

با‌این‌حال، برنامه‌های یحیی تمام نشده است. شایعه بازگشت محمدحسین کنعانی‌زادگان و شجاع خلیل‌زاده هم از مدت‌ها قبل به گوش می‌رسد. حتی اگر این شایعه در حد حرف هم باشد، باز نشان از دغدغه اصلی یحیی برای ساختن پرسپولیسی متفاوت دارد. اتفاقا خرید بازیکنان تدافعی مانند رامین رضاییان، وحدت هنانوف و منوچهر صفروف هم نشان می‌دهد که یحیی به‌خوبی از نیم‌فصل دومِ فصل اخیر، به این نتیجه رسیده که بیش از سایر خطوط باید به فکر سروسامان‌دادن به خط دفاعی باشد. او وقتی متوجه شد که حامد لک از روز‌های اوجش فاصله گرفته و احمد گوهری هم دروازه‌بانی نیست که بتواند به این زودی‌ها در پرسپولیس جا بیفتد، درنگ نکرد و بیرانوند را برگرداند.

این پایان کار نیست؛ چون باز‌هم نزدیک‌ترین بازیکنانی که ممکن است همین امروز و فردا به پرسپولیس بیایند، مدافع هستند. دانیال اسماعیلی‌فر، مدافع راست سپاهان، گل سرسبد آنهاست. تأکید به داشتن میلاد زکی‌پور با وجود اینکه هواداران پرسپولیس دل خوشی از این بازیکن ندارند، هم در این مقوله می‌گنجد. زکی‌پور فصل خوبی را در گل‌گهر سپری کرده و یکی از آماده‌ترین مدافعان چپ فوتبال ایران است. کولیبالی از فولاد و گئورگی گولسیانی از سپاهان هم دیگر مدافعانی هستند که ذهن یحیی را درگیر کرده‌اند و در پی جذب آنهاست. سرمربی پرسپولیس برخلاف فصول گذشته، این‌بار ظاهرا ترک عادت کرده و قرار است چند بازیکن جوان را به خدمت بگیرد. سامان فلاح، مدافع ۲۱‌ساله پیکان هم یکی از این چهره‌هاست که این باشگاه گویا مذاکراتی با او داشته است.

تا همین‌جا شاید برای نتیجه‌گیری کافی باشد. مهم نیست چه تعداد از بازیکنان مدنظر یحیی در همین روز‌ها جذب شوند یا کار به بن‌بست بخورد؛ بلکه مهم این است که یحیی به فاکتور اصلی برای کسب عنوان قهرمانی برگشته و حالا بیش از هر زمان دیگری به فکر خرید مدافع و ترمیم خط دفاعی پرسپولیس است. شاید اگر انتقال این اسامی به پرسپولیس هم نهایی نشود، باز یحیی تمرکزش را از سایر خطوط پرسپولیس خارج کند و به دنبال مدافعانی بگردد که زور پرسپولیس با آن‌ها برای کسب یک قهرمانی دیگر در لیگ برتر، بیشتر شود.