هرآنچه باید درباره قارچهای پوستی بدانید
به طور طبیعی روی پوست انسان تعداد زیادی قارچهای میکروسکوپی وجود دارند که در صورت تحریک شدن با عوامل مختلف میتوانند پوست را دچار مشکلات و عفونتهای مختلفی کنند.
فرارو- قارچها میکروارگانیسمهایی هستند که در همه جای جهان و از جمله در بدن ما حضور دارند. این موجودات بسیار کوچک برای ادامه حیات خود به یک میزبان نیاز دارند، به همین دلیل است که گونهای از زندگی انگلی را دنبال میکنند. حضور قارچها در بدن و روی پوست ما نیز به همین شیوه زندگی قارچ مربوط است که البته مشکلی برای انسانها ایجاد نمیکند؛ اما به وجود نیاوردن مشکل از سوی این قارچها همیشگی نیست و چنانچه این موجودات با محرکهایی مواجه شوند، بهسرعت رشد میکنند و میتوانند پوست ما را دچار مشکلات جدی ازجمله عفونت کنند.
به گزارش فرارو، قارچهای پوستی چیست و ممکن است چه مشکلاتی را برای پوست ما ایجاد کنند؟ علت ایجاد عفونتهای قارچی پوست چیست و چگونه میتوان آنها را تشخیص داد و درمان کرد؟ اگر شما نیز به دنبال پاسخ این سوالات هستید، این نوشته میتواند اطلاعات جامعی را درباره قارچهای پوستی در اختیار شما قرار بدهد.
قارچ پوستی چیست؟
قارچها جزء نباتات یا گیاهان پست هستند؛ ولی تاکنون ساختمانی شبیه به ریشه، ساقه، برگ، گل و دستگاه آوندی یا کلروفیل (سبزینه) در آنها دیده نشده است. این موجودات گیاهی تک سلولی یا چند سلولی هستند و به علت نداشتن کلروفیل قادر به سنتز گلوکز و تأمین غذای خود نیستند، به همین دلیل به صورت انگلی روی پوست، ناخن، موی انسان و حیوانات زندگی میکنند و از ماده کرآتین آنان (ماده غذایی آماده) تغذیه میکنند. این قارچها میتوانند غیر بیماریزا و یا بیماریزا باشند و در تمام کره خاکی وجود دارند. قارچهای بیماریزا میتوانند در سطح پوست، مو و ناخن زندگی و علائم بالینی ایجاد کنند که به آنها قارچهای سطحی میگویند. بعضی از انواع آنها از طریق پوست و یا استنشاق از مسیر ریهها و گردش خود به بافتهای عمقی میروند و ایجاد بیماری میکنند که به آنها قارچهای عمقی میگویند.
انواع قارچهای پوستی و علائم آن
قارچ پوستی در واقع نوعی از بیماریهای پوستی است که خود انواع مختلفی دارد و بسته به محل آنها روی بدن سبب ایجاد قارچ پوستی میشوند. طبقهبندی عفونتهای قارچ پوستی معمولا براساس نوع قارچی است که به عفونت منجر شده است. شدت و ناحیهی عفونتی که قارچ پوستی ایجاد میکند؛ نیز روش دیگری برای طبقهبندی انواع عفونت است. قارچهایی که روی پوست، مو و بستر ناخن هستند، «درماتوفیت» نام دارند. برای مثال انواعی از این قارچها با آلوده کردن پوست سر، بازو، صورت، پا و تنه نواحی حلقوی قرمز رنگی را روی پوست ایجاد میکنند که پوسته پوسته میشود و مرکز آنها سفید است، این نوع قارچها در پزشکی عفونتهای «تینه آ» نامیده میشوند. عامل بسیاری از عفونتهای قارچی اولیه پوست درماتوفیتها هستند که مهمترین آنها عبارتاند از:
۱. بیماری پای ورزشکاران (تینه آ پدیس)
این بیماری رایج معمولا مردان نوجوانان و بالغ را مبتلا میکند و ابتلای کودکان به آن قبل از دوران بلوغ کمتر است. این قارچ پوستی در نواحی گرم و مرطوب پوست ازجمله بین انگشتان پا رشد میکند و به طور متوسط از هر ۶ نفر یک نفر را مبتلا میکند. این عفونت باعث خارش، پوسته پوسته شدن و قرمزی پای شما میشود. کف پای شما نیز میتواند خشک و پوسته پوسته شود؛ همچنین ممکن است پای شما تاول بزند. اگر پای برهنه روی زمینهای مرطوب و آلوده مثل حمامهای عمومی، استخر و سونا راه بروید، ممکن است به عفونت قارچ پای ورزشکاران مبتلا شوید. اگر پس از لمس پا دستان خود را نشویید، قارچ پا میتواند به سایر قسمتهای بدن نیز سرایت کند. از جمله شایعترین علائم ابتلا به بیماری پای ورزشکاران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ــ سفید شدن پوست بین انگشتان پا
ــ پوسته پوسته شدن پوست پا
ــ بروز راشهای خارشدار روی پا
ــ بروز تاول روی پا
ــ سفید شدن پوست بین انگشتان پا
ــ پوسته پوسته شدن پوست پا
ــ بروز راشهای خارشدار روی پا
ــ بروز تاول روی پا
۲. عفونت قارچی ناخن (تینهآ اونگوئیوم)
عفونت قارچی ناخن معمولاً از لبه ناخنها آغاز میشود و بهآرامی به سمت مرکز گسترش پیدا میکند. این قارچ بسیار تدریجی رشد میکند و باعث میشود ناخنهای شما در طول زمان تغییر رنگ بدهند و شکننده شوند. ممکن است بافتهای اطراف آن نیز ضخیمتر شوند. درنهایت آنقدر ناخن ضخیم میشود که پوشیدن کفشها دردناک خواهد بود. معمولاً ناخن پا بیش از ناخن انگشتان دست درگیر میشود. اگر مبتلا به قارچ پای ورزشکاران شده باشید، ممکن است این عفونت گسترش پیدا کند و ناخنهای شما را نیز درگیر کند؛ همچنین اگر ناخنهای شما ضعیف شده باشند (مثلا در اثر ایجاد یک زخم) ممکن است به قارچ ناخن مبتلا شوید. مهمترین علائم ابتلا به عفونت قارچی ناخن عبارتاند از:
ــ ضخیم شدن انتهای ناخنها
ــ زرد شدن رنگ ناخنها
ــ ضخیم شدن انتهای ناخنها
ــ زرد شدن رنگ ناخنها
۳. قارچ پوستی سر (تینهآ کپیتیس)
قارچهای رشتهای میتوانند به پوست سر مودار نیز حمله کنند. علائم قارچهای پوستی که در این حالت بروز میکند، بسیار متنوع است. این نوع قارچ پوست زخمهایی را روی پوست سر ایجاد میکند که ممکن است ملتهب، متورم و یا مملو از چرک باشند. در بعضی از بیماران عفونت قارچ سر تقریباً بدون علائم (بدون علائم التهاب) پیش میرود. در بسیاری از بیماران دیگر مناطق بدون موی دایرهای و کاملاً مشخصی با اندازههای مختلف ایجاد میکنند. پوست سر به صورت پوسته پوسته شدن خاکستری در این مناطق ظاهر میشود. عفونت قارچی پوست سر یک عفونت بسیار واگیردار مخصوصا در میان کودکان است. این بیماری معمولا کودکان ۲ تا ۱۰ سال را مبتلا میکند و بهندرت در بزرگسالان بروز میدهد. قارچ موی سر معمولا با خارش پوست سر همراه است. علائم ابتلا به عفونت قارچی سر شامل موارد زیر میشوند:
ــ پدیدار شدن راشهای قرمز و فلس مانند در پوست سر
ــ خارش پوست سر
ــ ریزش موهای سر
ــ بروز راش در نواحی دیگر بدن
ــ پدیدار شدن راشهای قرمز و فلس مانند در پوست سر
ــ خارش پوست سر
ــ ریزش موهای سر
ــ بروز راش در نواحی دیگر بدن
۴. خارش ژوک (تینهآ کروریس)
این قارچ پوستی به محیطهای گرم و مرطوب علاقه دارد و در نقاط مرطوب بدن مثل کشاله ران، باسن و نواحی داخلی ران رشد میکند. این عفونت قارچی بیشتر در تابستان یا مناطق گرم و مرطوب دنیا شیوع پیدا میکند. خارش ژوک تا حدودی واگیردار است و معمولا از طریق تماس مستقیم با فرد مبتلا یا شئ آلوده به قارچ سرایت میکند. این بیماری نیز در مردان شیوع بیشتری دارد و ابتلای زنان به این بیماری بسیار نادر است. علائم ابتلا به خارش ژوک شامل موارد زیر میشوند:
ــ قرمز شدن کشاله ران، باسن یا رانها
ــ ساییده شدن پوست و احساس سوزش یا خارش در ناحیه عفونی
ــ دانههای قرمز رنگ به شکل مدور با لبههای برجسته
ــ ترک خوردن، پوسته پوسته شدن یا به وجود آمدن پوستههای خشک در ناحیه عفونی.
ــ قرمز شدن کشاله ران، باسن یا رانها
ــ ساییده شدن پوست و احساس سوزش یا خارش در ناحیه عفونی
ــ دانههای قرمز رنگ به شکل مدور با لبههای برجسته
ــ ترک خوردن، پوسته پوسته شدن یا به وجود آمدن پوستههای خشک در ناحیه عفونی.
۵. قارچ پوستی بدن (تینهآ کورپوریس)
این عفونت پوستی با یک راش حلقوی شکل در هر جایی از بدن یا صورت شناخته میشود که اصولاً با خارش پوست همراه است. این عفونت در هر سنی میتواند بروز کند؛ اما در کودکان بیشتر دیده میشود و شیوع آن در اقلیمهای گرمتر بیشتر است. علائم عفونت قارچ پوستی بدن شامل موارد زیر است:
ــ ضایعات قرمز و حلقوی با لبههای برآمده
ــ با گسترش ضایعه از قرمزی وسط آن کم میشود
ــ خارش در ناحیه درگیر
ــ ضایعات قرمز و حلقوی با لبههای برآمده
ــ با گسترش ضایعه از قرمزی وسط آن کم میشود
ــ خارش در ناحیه درگیر
۶. قارچ پوستی صورت (تینهآ فیشیا)
عفونت قارچی صورت به طور کلی به صورت بثورات قرمز رنگ روی صورت ظاهر میشود و به دنبال آن لکهها و برجستگیهای کوچک و بریده شده مشاهده میشوند. علائم این عفونت معمولاً وقتی پوست صورت در معرض نور شدید قرار میگیرد، بدتر میشوند و حتی ممکن است نواحی درگیر پوست پوسته شوند. این عفونت حتی میتواند به همراه قارچ پوستی بدن نیز ظاهر شود.
۷. عفونت قارچی واژن
این قارچ پوستی بسیار آزار دهنده است و باعث خارش، سوزش و ترشح میشود. این عفونت قارچی در میان زنان بسیار شایع است، به طوری که از هر چهار زن سه نفر از آنها ممکن است یک بار در زندگیشان به آن مبتلا شوند. قارچ واژن تقریبا در هر جایی میتواند زندگی کند. در واقع این قارچ به طور طبیعی در بدن ما وجود دارد؛ اما سیستم ایمنی ما آن را تحت کنترل دارد. عفونت زمانی رخ میدهد که میزان قارچهای ناحیه واژن افزایش مییابد.
هر چیزی که میزان باکتریها و قارچهای ناحیه واژن را از تعادل خارج کند، میتواند به بروز این عفونت قارچی منجر شود. برای مثال مصرف داروهای آنتی بیوتیک برای رفع یک عفونت باکتریایی خطرناک میتواند به از بین رفتن باکتری مفیدی در ناحیه واژن منجر شود که وظیفه کنترل قارچها را برعهده دارد. خطر ابتلا به این عفونت قارچی در زنان مبتلا به دیابت نیز بسیار بالاست؛ زیرا بالا بودن قند خون میتواند رشد قارچهای واژن را افزایش بدهد. مهمترین علائم ابتلا به عفونت قارچی واژن عبارتاند از:
ــ خارش و التهاب اطراف واژن
ــ احساس سوزش یا درد در هنگام ادرار کردن یا برقراری رابطه جنسی
ــ قرمز شدن و احساس درد اطراف و روی واژن
ــ ترشحات غیر طبیعی واژن که به شکل جامد و خاکستری رنگ یا آبکی باشد.
ــ خارش و التهاب اطراف واژن
ــ احساس سوزش یا درد در هنگام ادرار کردن یا برقراری رابطه جنسی
ــ قرمز شدن و احساس درد اطراف و روی واژن
ــ ترشحات غیر طبیعی واژن که به شکل جامد و خاکستری رنگ یا آبکی باشد.
۸. عفونت قارچی کرم حلقوی
این عفونت قارچی که به آن «درماتوفیتوز» هم گفته میشود، خلاف اسمش بر اثر نوعی قارچ رخ میدهد نه یک کرم. عفونت قارچی کرم حلقوی از بیماریهای مشترک میان انسان و حیوان است. این قارچ پوستی ابتدا به شکل تکههای قرمز رنگ روی ناحیه عفونی بروز؛ سپس به نقاط دیگر بدن سرایت میکند. این عفونت قارچی پوست کف سر، پا، کشاله ران، ناحیه رویش ریش و دیگر نقاط بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. قارچهای عامل این عفونت انواع مختلفی دارند و میتوانند به مدتی طولانی به شکل هاگ در خاک زندگی کنند. انسان و حیوان با تماس مستقیم با خاک به این قارچ مبتلا میشوند.
این قارچ همچنین میتواند از راه تماس با انسان یا حیوان آلوده هم سرایت پیدا کند. این عفونت قارچی بیشتر در میان کودکان و افرادی که حیوان خانگی دارند، شایع است. وقتی پوست مرطوب باشد و یا آسیب یا خراشی جزئی داشته باشد، بیشتر در معرض ابتلا به این قارچ پوست قرار میگیرید. استفاده از حمامها و استخرهای عمومی هم از راههای دیگر انتقال این عفونت قارچی است. علاوهبر این استفادهی مشترک از وسایلی مثل برسهای مو یا لباسهای شسته نشده خطر ابتلا به عفونت قارچی کرم حلقوی را افزایش میدهد. شایعترین علائم ابتلا به این نوع قارچ پوستی عبارتاند از:
ــ تکههای قرمز رنگ، خارشدار، پوسته پوسته شده یا برجسته
ــ تاول زدن یا ترشح داشتن تکهها
ــ ممکن است لبه تکهها قرمزتر باشد یا تکهها شبیه به حلقه باشند
ــ برجسته بودن لبه تکهها.
ــ تکههای قرمز رنگ، خارشدار، پوسته پوسته شده یا برجسته
ــ تاول زدن یا ترشح داشتن تکهها
ــ ممکن است لبه تکهها قرمزتر باشد یا تکهها شبیه به حلقه باشند
ــ برجسته بودن لبه تکهها.
۹. قارچهای پوستی عفونت مخمری
یکی دیگر از عفونتهای قارچی پوست علاوهبر درماتوفیت به دلیل عفونت «مخمر» رخ میدهند. این عفونت شامل سه مورد زیر است:
ــ برفک: قارچ کاندیدا آلبیکنس معمولاً در بدن به طور طبیعی زندگی میکند و بهندرت باعث مشکل میشود؛ اما در شرایط خاصی مانند بیماری، کنترل ضعیف دیابت، بارداری یا استفاده از آنتیبیوتیکها این قارچ تکثیر میشود و میتواند باعث علائم برفک شود. برفک اغلب به شکل لکههای کوچک سفید است که وقتی آنها را پاک میکنیم، جای آن لکه قرمز باقی میماند.
ــ اینترتیگو: این عفونت نیز با قارچ کاندیدا آلبیکنس که در حالت عادی بیخطر است، به وجود میآید. اینترتیگو در نواحی از پوست بروز میکند که در آن پوست دو قسمت از بدن روی هم قرار میگیرند و یا در محیطهای گرم و مرطوب مانند زیر بغل، کشالههای ران و سینههای سنگین یا جاهایی که پوست به خاطر چربی تا خورده و روی هم میافتد، ایجاد میشود. این عفونت باعث خارش، درد، خال زدن، پوسته پوسته شدن و ایجاد یک دَلُمه زرد مایل به سفید روی ناحیه عفونی میشود.
ــ پتریازیس ورسیکالر: این عفونت باعث ایجاد لکههای تیره در پوستهای روشن یا برنزه نشده و لکههای روشن در پوستهای برنزه یا تیره میشود. نام دیگر این عارضه تینهآ ورسیکالر است (ورسیکالر به معنی «به رنگهای مختلف» است).
ــ برفک: قارچ کاندیدا آلبیکنس معمولاً در بدن به طور طبیعی زندگی میکند و بهندرت باعث مشکل میشود؛ اما در شرایط خاصی مانند بیماری، کنترل ضعیف دیابت، بارداری یا استفاده از آنتیبیوتیکها این قارچ تکثیر میشود و میتواند باعث علائم برفک شود. برفک اغلب به شکل لکههای کوچک سفید است که وقتی آنها را پاک میکنیم، جای آن لکه قرمز باقی میماند.
ــ اینترتیگو: این عفونت نیز با قارچ کاندیدا آلبیکنس که در حالت عادی بیخطر است، به وجود میآید. اینترتیگو در نواحی از پوست بروز میکند که در آن پوست دو قسمت از بدن روی هم قرار میگیرند و یا در محیطهای گرم و مرطوب مانند زیر بغل، کشالههای ران و سینههای سنگین یا جاهایی که پوست به خاطر چربی تا خورده و روی هم میافتد، ایجاد میشود. این عفونت باعث خارش، درد، خال زدن، پوسته پوسته شدن و ایجاد یک دَلُمه زرد مایل به سفید روی ناحیه عفونی میشود.
ــ پتریازیس ورسیکالر: این عفونت باعث ایجاد لکههای تیره در پوستهای روشن یا برنزه نشده و لکههای روشن در پوستهای برنزه یا تیره میشود. نام دیگر این عارضه تینهآ ورسیکالر است (ورسیکالر به معنی «به رنگهای مختلف» است).
علت ابتلا به قارچ پوستی چیست؟
پوستهای مرطوب مستعد عفونتها و بیماری قارچ هستند، به این معنا که اگر پوستتان را بعد از تعریق یا حمام بهدرستی خشک نکنید یا اگر لباسهای تنگی بپوشید که به عرق اجازه تبخیر شدن ندهند، احتمال مبتلا شدنتان به عفونتهای قارچی بالا میرود. آسیب دیدن سطح پوست مانند بریدگی یا خراشیدگی نیز میتواند به رشد قارچها کمک کند. مهمترین دلایل ابتلا به قارچ پوستی را میتوان به شرح زیر برشمرد:
۱. استفاده از آنتی بیوتیکها: آنتی بیوتیکها در درمان عفونتهای مختلف باکتریایی مورد استفاده قرار میگیرند. این داروها میتوانند تعدادی از باکتریهای مفید بدن را کاهش بدهند. هنگامی که تعداد آنها کاهش یابد، قارچها فرصتی برای رشد پیدا میکنند.
۲. استفاده از کورتیکواستروئیدها: کورتیکواستروئیدها به منظور کاهش التهاب و تعدادی از اختلالات پوستی مورد استفاده قرار میگیرند. گاه این داروها پاسخ ایمنی بدن را کاهش میدهند و شرایط مساعدی را برای رشد قارچها ایجاد میکنند.
۳. بیماریها: بیماریهایی مانند دیابت و برخی از انواع سرطان باعث میشوند که شخص در معرض عفونتهای قارچی قرار بگیرد.
۴. نقص در سیستم ایمنی بدن: به علت شیمی درمانی و یا بروز سندرم اکتسابی نقص ایمنی و مواردی دیگر سیستم ایمنی بدن ممکن است دچار ضعف شود و این عوارض فرصتی برای رشد قارچها پدید میآورند.
۵. عوامل محیطی: قارچها برای رشد و تکثیر خود به حرارت و رطوبت نیاز دارند. عفونت قارچی در انسان معمولا در نواحی مرطوب بدن رخ میدهد. کفش و لباس به عرق نشسته و مشاغلی که با گرما و رطوبت سر و کار دارند، احتمال رشد عفونتهای قارچی را افزایش میدهند.
۶. وراثت: برخی از افراد دارای زمینه ژنتیکی نسبت به عفونتهای قارچی هستند. تشخیص بیماری قارچی پوست براساس ظاهر پوست، مو و ناخن صورت میگیرد و نمونهبرداری از تکههای پوست، مو، ناخن و یا ترشحات دهانی و واژنی برای کشت یا آزمایش میکروسکوپی لازم است.
۱. استفاده از آنتی بیوتیکها: آنتی بیوتیکها در درمان عفونتهای مختلف باکتریایی مورد استفاده قرار میگیرند. این داروها میتوانند تعدادی از باکتریهای مفید بدن را کاهش بدهند. هنگامی که تعداد آنها کاهش یابد، قارچها فرصتی برای رشد پیدا میکنند.
۲. استفاده از کورتیکواستروئیدها: کورتیکواستروئیدها به منظور کاهش التهاب و تعدادی از اختلالات پوستی مورد استفاده قرار میگیرند. گاه این داروها پاسخ ایمنی بدن را کاهش میدهند و شرایط مساعدی را برای رشد قارچها ایجاد میکنند.
۳. بیماریها: بیماریهایی مانند دیابت و برخی از انواع سرطان باعث میشوند که شخص در معرض عفونتهای قارچی قرار بگیرد.
۴. نقص در سیستم ایمنی بدن: به علت شیمی درمانی و یا بروز سندرم اکتسابی نقص ایمنی و مواردی دیگر سیستم ایمنی بدن ممکن است دچار ضعف شود و این عوارض فرصتی برای رشد قارچها پدید میآورند.
۵. عوامل محیطی: قارچها برای رشد و تکثیر خود به حرارت و رطوبت نیاز دارند. عفونت قارچی در انسان معمولا در نواحی مرطوب بدن رخ میدهد. کفش و لباس به عرق نشسته و مشاغلی که با گرما و رطوبت سر و کار دارند، احتمال رشد عفونتهای قارچی را افزایش میدهند.
۶. وراثت: برخی از افراد دارای زمینه ژنتیکی نسبت به عفونتهای قارچی هستند. تشخیص بیماری قارچی پوست براساس ظاهر پوست، مو و ناخن صورت میگیرد و نمونهبرداری از تکههای پوست، مو، ناخن و یا ترشحات دهانی و واژنی برای کشت یا آزمایش میکروسکوپی لازم است.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
بسیاری از انواع عفونتهای قارچی پوست در نهایت در پاسخ به درمانهای قارچی بدون نسخه (OTC) بهبود مییابند. با این حال اگر با حالتهای زیر مواجه شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
ــ دچار عفونت قارچی پوستی باشید که پس از درمان OTC بهبود نیابد، بدتر شود یا برگردد.
ــ متوجه لکههای ریزش مو همراه با خارش یا پوسته پوسته شدن شوید.
ــ سیستم ایمنی ضعیفی دارید و به عفونت قارچی مشکوک هستید.
ــ مبتلا به دیابت هستید و نشانههای ابتلا به قارچ پوستی را در خود ببینید.
ــ دچار عفونت قارچی پوستی باشید که پس از درمان OTC بهبود نیابد، بدتر شود یا برگردد.
ــ متوجه لکههای ریزش مو همراه با خارش یا پوسته پوسته شدن شوید.
ــ سیستم ایمنی ضعیفی دارید و به عفونت قارچی مشکوک هستید.
ــ مبتلا به دیابت هستید و نشانههای ابتلا به قارچ پوستی را در خود ببینید.
تشخیص و درمان پزشکی عفونتهای قارچی پوست
اگر نزد پزشک خود بروید، در مورد علائم از شما میپرسد و شما را معاینه میکند؛ همچنین ممکن است سابقه پزشکی شما را بررسی کند. معمولاً پزشک عفونت قارچی پوست را با معاینه و نگاه کردن ضایعه تشخیص میدهد؛ اما ممکن است بخشی از پوست، ناخن و موی شما برداشته شود و برای آزمایش بیشتر و تعیین نوع قارچ به آزمایشگاه فرستاده شود. پزشک پس از تشخیص نوع عفونت قارچی پوست به طور معمول از داروهای ضد قارچ برای درمان عفونت استفاده میکند که معمولا این نوع داروها به اشکال زیر تجویز میشوند:
۱. کرم یا پماد: از این داروها برای درمان عفونتهای قارچی پوست، ناخنها و پوست سر استفاده میشود. این داروها عبارتاند از کلوتریمازول، اکونازول، کتوکونازول، میکونازول، تربینافین و آمورولفین که با برندهای مختلف عرضه میشوند.
۲. شامپو: گاه از شامپوهای حاوی کتوکونازول برای درمان برخی عفونتهای قارچی پوست سر و برخی عفونتهای پوست استفاده میشود.
۳. شیاف: شیافها قرصهایی هستند که برای قرار گرفتن در واژن طراحی شدهاند. برخی از داروهای ضدقارچ مورد استفاده برای درمان برفک واژن خصوصاً کلوتریمازول، اکونازول و فنتیکونازول به صورت شیاف عرضه میشوند.
۴. داروهای خوراکی: میکونازول به صورت ژل خوراکی و نیستاتین نیز به صورت مایع (برای اعمال در دهان) در بازار وجود دارند. از این داروها برای درمان برفک (عفونت کاندیدال) دهان و گلو استفاده میشود. تربینافین، ایتراکونازول، فلوکونازول، پوساکونازول و وریکونازول به صورت قرص موجود است و در بدن جذب میشوند. از این داروها برای درمان انواع عفونتهای قارچی استفاده میشود.
۵. داروهای تزریقی: این نوع داروها زمانی استفاده میشوند که یک عفونت قارچی جدی در بدن وجود داشته باشد. آمفوتریسین، فلوسیتوزین، ایتراکونازول، وریکونازول، آنیدولافانگین، کاسپوفانگین و میکافانگین داروهایی هستند که گاه به صورت تزریقی استفاده میشوند.
۶. لیزر: یکی از گزینههای معمولی که برای درمان این قارچها استفاده میشود، درمان لیزری است. حرارت ایجاد شده با لیزر تمامی قارچها را میکشد و همه سلولهای قارچها در ناحیه عفونی را نابود میکند که باعث جلوگیری از بروز هرگونه عفونت در آینده خواهد شد.
۱. کرم یا پماد: از این داروها برای درمان عفونتهای قارچی پوست، ناخنها و پوست سر استفاده میشود. این داروها عبارتاند از کلوتریمازول، اکونازول، کتوکونازول، میکونازول، تربینافین و آمورولفین که با برندهای مختلف عرضه میشوند.
۲. شامپو: گاه از شامپوهای حاوی کتوکونازول برای درمان برخی عفونتهای قارچی پوست سر و برخی عفونتهای پوست استفاده میشود.
۳. شیاف: شیافها قرصهایی هستند که برای قرار گرفتن در واژن طراحی شدهاند. برخی از داروهای ضدقارچ مورد استفاده برای درمان برفک واژن خصوصاً کلوتریمازول، اکونازول و فنتیکونازول به صورت شیاف عرضه میشوند.
۴. داروهای خوراکی: میکونازول به صورت ژل خوراکی و نیستاتین نیز به صورت مایع (برای اعمال در دهان) در بازار وجود دارند. از این داروها برای درمان برفک (عفونت کاندیدال) دهان و گلو استفاده میشود. تربینافین، ایتراکونازول، فلوکونازول، پوساکونازول و وریکونازول به صورت قرص موجود است و در بدن جذب میشوند. از این داروها برای درمان انواع عفونتهای قارچی استفاده میشود.
۵. داروهای تزریقی: این نوع داروها زمانی استفاده میشوند که یک عفونت قارچی جدی در بدن وجود داشته باشد. آمفوتریسین، فلوسیتوزین، ایتراکونازول، وریکونازول، آنیدولافانگین، کاسپوفانگین و میکافانگین داروهایی هستند که گاه به صورت تزریقی استفاده میشوند.
۶. لیزر: یکی از گزینههای معمولی که برای درمان این قارچها استفاده میشود، درمان لیزری است. حرارت ایجاد شده با لیزر تمامی قارچها را میکشد و همه سلولهای قارچها در ناحیه عفونی را نابود میکند که باعث جلوگیری از بروز هرگونه عفونت در آینده خواهد شد.
درمانهای خانگی عفونتهای قارچی پوست
علاوهبر درمانهای پزشکی و استفاده از داروهای مختلف میتوان بهسادگی از روشهای خانگی برای درمان انواع مختلف عفونتهای قارچی پوست نیز استفاده کرد که در بسیاری از موارد میتوانید با همین روشهای ساده خانگی موفق به درمان قارچهای پوستی شوید. معمولترین درمانهای خانگی قارچ پوستی عبارتاند از:
۱. سرکه سیب: سرکه سیب خاصیتهای میکروب کشی و ضد ویروسی بسیاری دارد. سرکه سیب را روی یک تکه پنبه بریزید و بهآرامی روی محل قارچ بمالید. این کار را ۳ تا ۴ بار در روز انجام بدهید.
۲. سیر: ۲ حبه سیر را خرد کنید و به چند قطره روغن زیتون برای تهیه خمیر خوب اضافه کنید تا رطوبت خوبی ایجاد کنید و روی سطح آلوده خود قرار بدهید؛ سپس ۳۰ دقیقه صبر کنید. مناطق تحت تاثیر خود را با آب بشویید و بهآرامی پوست خود را خشک کنید. این درمان را دو بار در روز به کار ببرید تا عفونت را درمان کنید.
۳. زردچوبه: زردچوبه دارای خواص ضد التهابی است و به دلیل مقادیر بالای کورکومین دارای خواص ضد میکروبی و ضد قارچی است، به همین دلیل میتوان گفت یکی از بهترین گیاهان دارویی برای رفع قارچ پوستی محسوب میشود. دو قاشق غذاخوری پودر زردچوبه را با نصف فنجان روغن نارگیل مخلوط کنید تا خمیری به دست بیاید، این خمیر را روی قارچ پوستی بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند؛ سپس با آب ولرم بشویید.
۴. شیرین بیان: شیرین بیان به دلیل خواص ضد میکروبی که دارد، یکی از بهترین گیاهان دارویی برای درمان قارچهای پوستی شناخته میشود. هشت قاشق چایخوری پودر شیرین بیان را با یک فنجان آب مخلوط کنید و به جوش بیاید، وقتی که جوشید، از روی حرارت بردارید و بگذارید ۱۰ دقیقه بماند تا دم بکشد. صبر کنید تا سرد شود و روزی دو بار این محلول را روی قارچ پوستی بمالید و بگذارید ۱۰ دقیقه بماند؛ سپس با آب بشویید.
۵. ماست: ماست ساده حاوی باکتریهای مفیدی است که بهراحتی قارچها را از بین میبرد و به درمان طبیعی قارچ پوستی کمک میکند. روزی دو بار مقداری ماست را با یک پد پنبه روی قارچ پوستی بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند؛ سپس با آب گرم بشویید و خوب خشک کنید.
۶. برگ زیتون: برگ زیتون خواص ضد عفونی کننده و ضد قارچ دارد. علاوهبر این سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و در بهبود قارچ پوستی بسیار مؤثر است. تعدادی برگ زیتون را رنده کنید تا به شکل خمیر دربیاید. این خمیر را ۳۰ دقیقه روی قارچ پوستی بگذارید؛ سپس با آب گرم محل را شستوشو بدهید و پاک کنید. این درمان را یک تا دو بار در روز تکرار کنید.
۷. چای: چند چای کیسهای را به مدت ۱۰ دقیقه در آب گرم بگذارید و آنها را از آب بیرون بیاورید و به مدت ۳۰ دقیقه در یخچال بگذارید؛ سپس چای کیسهای را روی ناحیهی قارچ پوستی بگذارید. این درمان را سه مرتبه در طول روز تکرار کنید.
۸. روغن نارگیل: یکی از مناسبترین روغنهایی که برای رفع سلولهای قارچی بسیار مناسب است، روغن نارگیل است؛ زیرا اسیدهای چرب موجود در روغن نارگیل میتواند سلولهای قارچی را از بین ببرد. روغن نارگیل را در منطقه آلوده خود بمالید، طوری که به طور طبیعی خشک شود. این روال را ۲-۳ بار در روز تکرار کنید تا عفونت شما ناپدید شود.
۲. سیر: ۲ حبه سیر را خرد کنید و به چند قطره روغن زیتون برای تهیه خمیر خوب اضافه کنید تا رطوبت خوبی ایجاد کنید و روی سطح آلوده خود قرار بدهید؛ سپس ۳۰ دقیقه صبر کنید. مناطق تحت تاثیر خود را با آب بشویید و بهآرامی پوست خود را خشک کنید. این درمان را دو بار در روز به کار ببرید تا عفونت را درمان کنید.
۳. زردچوبه: زردچوبه دارای خواص ضد التهابی است و به دلیل مقادیر بالای کورکومین دارای خواص ضد میکروبی و ضد قارچی است، به همین دلیل میتوان گفت یکی از بهترین گیاهان دارویی برای رفع قارچ پوستی محسوب میشود. دو قاشق غذاخوری پودر زردچوبه را با نصف فنجان روغن نارگیل مخلوط کنید تا خمیری به دست بیاید، این خمیر را روی قارچ پوستی بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند؛ سپس با آب ولرم بشویید.
۴. شیرین بیان: شیرین بیان به دلیل خواص ضد میکروبی که دارد، یکی از بهترین گیاهان دارویی برای درمان قارچهای پوستی شناخته میشود. هشت قاشق چایخوری پودر شیرین بیان را با یک فنجان آب مخلوط کنید و به جوش بیاید، وقتی که جوشید، از روی حرارت بردارید و بگذارید ۱۰ دقیقه بماند تا دم بکشد. صبر کنید تا سرد شود و روزی دو بار این محلول را روی قارچ پوستی بمالید و بگذارید ۱۰ دقیقه بماند؛ سپس با آب بشویید.
۵. ماست: ماست ساده حاوی باکتریهای مفیدی است که بهراحتی قارچها را از بین میبرد و به درمان طبیعی قارچ پوستی کمک میکند. روزی دو بار مقداری ماست را با یک پد پنبه روی قارچ پوستی بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند؛ سپس با آب گرم بشویید و خوب خشک کنید.
۶. برگ زیتون: برگ زیتون خواص ضد عفونی کننده و ضد قارچ دارد. علاوهبر این سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و در بهبود قارچ پوستی بسیار مؤثر است. تعدادی برگ زیتون را رنده کنید تا به شکل خمیر دربیاید. این خمیر را ۳۰ دقیقه روی قارچ پوستی بگذارید؛ سپس با آب گرم محل را شستوشو بدهید و پاک کنید. این درمان را یک تا دو بار در روز تکرار کنید.
۷. چای: چند چای کیسهای را به مدت ۱۰ دقیقه در آب گرم بگذارید و آنها را از آب بیرون بیاورید و به مدت ۳۰ دقیقه در یخچال بگذارید؛ سپس چای کیسهای را روی ناحیهی قارچ پوستی بگذارید. این درمان را سه مرتبه در طول روز تکرار کنید.
۸. روغن نارگیل: یکی از مناسبترین روغنهایی که برای رفع سلولهای قارچی بسیار مناسب است، روغن نارگیل است؛ زیرا اسیدهای چرب موجود در روغن نارگیل میتواند سلولهای قارچی را از بین ببرد. روغن نارگیل را در منطقه آلوده خود بمالید، طوری که به طور طبیعی خشک شود. این روال را ۲-۳ بار در روز تکرار کنید تا عفونت شما ناپدید شود.
راههای پیشگیری از ابتلا به عفونتهای قارچی پوست
اقداماتی وجود دارد که خطر ابتلا به عفونت قارچی پوست را کاهش میدهد و از گسترش عفونت جلوگیری میکند. این اقدامات عبارتاند از:
۱. پس از حمام یا دوش گرفتن پوست خود را به خوبی خشک کنید.
۲. جوراب، لباس و ملافههای خود را به طور مرتب بشویید تا هرگونه قارچی برطرف شود.
۳. در مکانهای عمومی مانند حمام، سونا و استخر از دمپایی یا کفشهای پلاستیکی استفاده کنید.
۴. لباسهای گشاد و پنبهای بپوشید. لباسهای تنگ و چسبان بهویژه در مورد لباسهای زیر مانع خشک شدن رطوبت بدن شما میشود.
۵. حوله، برس و شانه خود را به اشتراک نگذارید؛ زیرا عفونت میتواند از طریق آنها منتقل شود.
۶. کفش خود را هر دو یا سه روز جایگزین کنید تا رطوبت کفش قبلی کاملاً خشک شود.
۷. اگر مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را تحت کنترل درآورید.
۸. اگر کسی در خانواده شما به عفونت قارچی پوست سر مبتلا شد، بالش، کلاه، شانه یا قیچی او را در مواد سفیدکننده و ضد عفونی کننده غوطهور کنید.
۱. پس از حمام یا دوش گرفتن پوست خود را به خوبی خشک کنید.
۲. جوراب، لباس و ملافههای خود را به طور مرتب بشویید تا هرگونه قارچی برطرف شود.
۳. در مکانهای عمومی مانند حمام، سونا و استخر از دمپایی یا کفشهای پلاستیکی استفاده کنید.
۴. لباسهای گشاد و پنبهای بپوشید. لباسهای تنگ و چسبان بهویژه در مورد لباسهای زیر مانع خشک شدن رطوبت بدن شما میشود.
۵. حوله، برس و شانه خود را به اشتراک نگذارید؛ زیرا عفونت میتواند از طریق آنها منتقل شود.
۶. کفش خود را هر دو یا سه روز جایگزین کنید تا رطوبت کفش قبلی کاملاً خشک شود.
۷. اگر مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را تحت کنترل درآورید.
۸. اگر کسی در خانواده شما به عفونت قارچی پوست سر مبتلا شد، بالش، کلاه، شانه یا قیچی او را در مواد سفیدکننده و ضد عفونی کننده غوطهور کنید.
