پس از آنکه در جلسه شورای عالی رفاه، طرح مسکن اجتماعی نخستین مرحله از تصویب و اجرایی شدن خود را پشت سر گذاشت، حالا دومین طرح مهم دولت در حوزه مسکن نیز به جزییاتی جدید رسیده است. طرحی که اینبار به جای بازار مسکن به بانکها توجه دارد.
مشاور ارشد وزیر راه و شهرسازی در رابطه با نحوه اجرای طرح مسکن حمایتی جزییاتی جدید ارائه کرده است که نشان از آن دارد دولت در دومین طرح بزرگ مسکن خود اینبار به سراغ عواملی در بازار مسکن میرود که میتواند شرایط خانهدار شدن مردم را تسهیل کند.
طبق اعلام عبده تبریزی، در برنامهریزی جدید صورت گرفته از سوی دولت اقشاری از مردم تحت پوشش مسکن حمایتی قرار میگیرند که توان بازپرداخت بخشی از اقساط بانکی را دارند اما به دلیل سود بسیار زیاد تسهیلات بانکی نمیتوانند تمام مبلغ مورد نظر را بازپرداخت کنند.
دولت در این زمینه و به منظور خانهدار کردن اقشاری از طبقه متوسط باید در قالب طرح مسکن حمایتی تلاش کند تا سود تسهیلات بانکی نسبت به آنچه هست به شکل محسوسی کاهش پیدا کند.
به گفته وی، در حال حاضر نرخ تورم در ایران به کمتر از 17 درصد رسیده و این در حالی است که سود تسهیلات بانکی همچنان در حوزه 28 درصد باقیمانده است.
این مساله نه تنها توان مالی مردم را در بازپرداخت تسهیلات بانکی را به شدت پایین میآورد که حتی با واقعیتهای اقتصادی ایران نیز سازگار نیست. از اینرو در قالب مسکن حمایتی دولت باید برخی از این سود بانکی را از طریق بودجه عمومی پرداخت کند تا مردم توان استفاده از این تسهیلات را برای خانهدار شدن داشته باشند.
این مساله در حالی است که با توجه به کاهش محسوس قدرت تسهیلات بانکی در بازار مسکن در سالهای گذشته عملا بخش عمدهای از تسهیلات دیگر توان حمایت از مردم را در خانهدار ندارند و وزارت راه در طول ماههای گذشته تلاش کرده میزان تسهیلات ارائه شده را افزایش دهد.
این در حالی است که بانک مرکزی بارها در قالب گزارشهایی و تذکرات گوناگون اعلام کرده در حال حاضر بازارهای مالی ایران کشش افزایش قابل توجه تسهیلات مسکن را ندارند و نمیتوانند طرح ابتدایی وزارت راه برای افزایش وام مسکن به 80 میلیون را تحمل کنند.
با توجه به ثابت ماندن تسهیلات مسکن در بسیاری از بانکها و البته مشخصنبودن منابع اعتباری پیشبینی شده برای اجرای مسکن حمایتی هنوز مشخص نیست. مابهالتفاوت سود مطرح شده از سوی عبده تبریزی چگونه پرداخت خواهد شد و آیا میتوان انتظار داشت که مسکن حمایتی در سال 1394 بتواند بخشی از جامعه را صاحب خانه کند یا این طرح نیز مانند بسیاری از برنامههای دیگر به چند سال صبر و شکیبایی نیاز خواهد داشت.