علت شکست مذاکرات صلح اوکراین از زبان اردوغان

«رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه که اکنون برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک به سر می‌برد، در اظهاراتی ضمن اشاره به «نقش مثبت» آنکارا به‌عنوان یک میانجی‌گر در درگیری‌های متعدد، گفت: «دلیل شکست مذاکرات صلح بین مسکو و کی‌یف در سال ۲۰۲۲، مخالفت برخی با صلح بود، زیرا منفعت آنها، در ادامه یافتن جنگ اوکراین به دست می‌آمد.»

به گزارش ایسنا، طبق گزارش خبرگزاری «آناتولی» ترکیه اردوغان روز دوشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی در خانه ترکیه در نیویورک به این مذاکرات بین مسکو و کیف پرداخت و گفت: «ما از آغاز جنگ اوکراین برای برقراری صلح عادلانه تلاش کرده‌ایم و به این کار ادامه می‌دهیم. مذاکرات در استانبول موفقیت نقش فعال ترکیه را ثابت کرده است. با این حال، برخی از لابی‌های مشخص نمی‌خواستند این تلاش‌ها به هدف خود برسد.»

مذاکرات سال ۲۰۲۲ بین کیف و مسکو برای حل اختلافات با پیش‌نویس معاهده صلح به اوج خود رسید. در صورت اجرای این معاهده، اوکراین با تبدیل شدن به یک کشور بی‌طرف با ارتش محدود در ازای تضمین‌های امنیتی بین‌المللی موافقت می‌کرد.

مدت کوتاهی پس از امضای سند توسط سران هیئت‌های مربوطه، رژیم کی‌یف از تصمیم خود عقب نشینی و پیروزی نظامی بر مسکو را تنها گزینه خود در این جنگ اعلام کرد.

به گفته «دیوید آراخامیا»، نماینده پارلمان اوکراین که پیش نویس معاهده را از طرف کی‌یف امضا کرد، این تغییر سیاست به دلیل سفر «بوریس جانسون»، نخست وزیر وقت انگلیس، یک سیاستمدار تندرو روس ستیز، به کی‌یف بود که به اوکراینی‌ها گفت به جنگ ادامه دهند.

ادعای آراخامیا با اظهارات اخیر «ویکتوریا نولاند» معاون امور سیاسی سابق «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا همسو است.

نولاند در مصاحبه‌ای با «میخائیل زیگار»، روزنامه‌نگار روس در هفته‌های گذشته ضمن اشاره به نقش جانسون در شکست مذاکرات صلح اوکراین گفت: «در مراحل پایانی مذاکرات، اوکراینی‌ها از متحدان خود مشورت خواستند و برای ما (آمریکا)، بریتانیایی‌ها و دیگران روشن شد که شرط اصلی پوتین (رئیس‌جمهور روسیه) در ضمیمه این سند دفن شده است.»

او تأیید کرد که مسکو و کی‌یف یک ماه پس از شروع جنگ مشتاقانه به دنبال راه‌حل دیپلماتیک بودند و گفت: «روسیه در آن زمان علاقه داشت حداقل ببیند چه چیزی می‌تواند در ازای صلح به دست‌آورد و اوکراین نیز به توقف جنگ و خروج نیرو‌های روسیه از اراضی خود علاقه داشت.»

او مدعی شد که مقامات ایالات متحده در جریان مذاکرات در استانبول فقط در صورت نیاز در روند مذاکرات «دخالت» می‌کردند.

از طرفی مسکو معتقد است که جانسون به اوکراین دستور داده است که سازش نکند، زیرا غرب علاقه‌مند است بدون توجه به هزینه‌ای که مردم اوکراین برای آن پرداخته‌اند، حداکثر خسارت را به روسیه وارد کند.

جانسون مدعی شده است که او صرفاً به کی‌یف توصیه کرده است که به کرملین اعتماد نکند و این سخنان او به منزله یک دستورالعمل نبوده است.

جانسون که در سپتامبر ۲۰۲۲ به دنبال موجی از رسوایی‌های داخلی سمت خود را ترک کرد، همچنان مدافع سرسخت ارسال تسلیحات و کمک‌های بیشتر به کی‌یف است.

اردوغان برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به آمریکا سفر کرده است. «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس جمهور اوکراین قرار است در حاشیه این رویداد "طرح پیروزی" خود را تبلیغ کند. او قرار است ابتدا پیشنهاد خود را به «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا ارائه کند.

خواست زلنسکی برای تبلیغ "طرح پیروزی" خود درحالی است «دیمیتری پولیانسکی» معاون سفیر روسیه در سازمان ملل تاکید کرد که روسیه با «طرح صلح» مدنظر ولودیمیر زلنسکی درباره بحران اوکراین آشنا نیست و برای بحث در مورد آن هم دعوت نشده است.

این دیپلمات روس گفت: «درک آنچه در ذهن دیوانه‌ها می‌گذرد، برای ما سخت است؛ بنابراین ما نمی‌دانیم که زلنسکی در اینجا چه برنامه‌ای دارد و ابهام زیادی پیرامون حضور او در اینجا وجود دارد که چه چیزی قرار است پیشنهاد دهد یا ندهد.»

گفته می‌شود که برنامه رئیس‌جمهور اوکراین شامل «امنیت اوکراین، روابطش با اتحادیه اروپا و ناتو، تداوم کمک‌های نظامی و اقتصادی و بازسازی اوکراین پس از جنگ» می‌شود.

روزنامه «تایمز» در گزارشی با اشاره به این نکات نوشت: «آمریکایی‌ها می‌گویند برخی از خطوط کلی این طرح را مشاهده کرده‌اند و آن را عملی می‌دانند. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این طرح کلی درباره چگونگی پایان جنگ اوکراین و آنچه از متحدانش می‌خواهد، است یا اینکه یک نقشه‌راه دقیق برای رسیدن به اهدافش می‌باشد.»