هم‌میهن نوشت: «ابراهیم رئیسی از خراسان جنوبی کاندیدای انتخابات مجلس خبرگان شد»؛ تیتری که نام خراسان جنوبی را در روز‌های اخیر در فضای سیاسی کشور مطرح کرد. خراسان جنوبی در سال ۱۳۸۳ از خراسان رضوی جدا شد و به یک استان مستقل تبدیل شد. نخستین انتخابات مستقل در این استان در سال ۱۳۸۴ برگزار شد و محمود احمدی‌نژاد ۷۵درصد آرای این استان را کسب کرد. در سال ۱۳۸۸ نیز براساس آمار موجود، آرای احمدی‌نژاد از دیگر نامزد‌ها پیشی گرفت. در سال ۱۳۹۲ درصد آرای روحانی در این استان پیشی گرفت؛ هرچند که به ۵۰درصد نرسید. در سال ۱۳۹۶ نیز ابراهیم رئیسی بالاترین درصد آرا را از استان خراسان جنوبی کسب کرد. در انتخابات ۱۴۰۰ نیز ابراهیم رئیسی در این استان ۶۱درصد آرا را به خود اختصاص داد. این اعداد و ارقام به‌خوبی دلیل کاندیداتوری ابراهیم رئیسی از این استان را مشخص می‌کند. استانی اصولگرا که گرایش حداکثری خود را به طیف راست به وضوح نشان داده است.
نخستین انتخابات مستقل مجلس در استان خراسان جنوبی، انتخابات مجلس هشتم بود که ۸۵درصد مردم در آن مشارکت کردند. استان خراسان ۴ حوزه انتخابیه دارد و در مجموع ۴ نماینده از آن راهی مجلس می‌شوند. بررسی گرایش سیاسی نمایندگان این استان نشان میدهد که بیشتر نماینده‌های این استان را نیز در ادوار مختلف مجلس، اعضای طیف اصولگرا تشکیل می‌دهند. احتمالاً از دلایلی که در این استان همچون دیگر استان‌های توسعه‌نیافته میزان مشارکت مردم در انتخابات‌های ادوار را توجیه می‌کند، امید به پیگیری مطالبات‌شان از مجلس به‌عنوان یکی از معدود نهاد‌های ارتباطی با مدیران اجرایی و تصمیم‌گیران باشد. استانی مرزی که از شاخص‌های توسعه‌یافتگی عقب‌تر است.
یک پژوهش تحقیقی آماری که توسط اسماعیل علمدار و همکاران در نشریه پژوهشی جغرافیای انسانی انجام شده، الگوی فضایی مشارکت مردم خراسان جنوبی در انتخابات دهم و یازدهم ریاست‌جمهوری مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش به این نتیجه رسیده است که بیشتر استان‌هایی که همواره در مطالعات جغرافیای سیاسی ایران از آن‌ها به‌عنوان سرزمین‌های توسعه‌نیافته، منزوی و واگرا نام برده می‌شود، در انتخابات‌های اخیر مشارکت مشهودی داشته‌اند. مشارکت در این نوع انتخابات در ایران و به تبع آن در استان خراسان جنوبی، درصد بالایی دارد. این مسئله نشانگر اعتماد مردم به سیستم حاکمیت و امید به بهتر شدن اوضاع کشور در ابعاد مختلف است. هرچند که بررسی درصد مشارکت مردم این استان در انتخابات ۴ دوره مجلس حاکی از آن است که امید به مشارکت در این استان نیز در حال رنگ باختن است. اهالی خراسان‌جنوبی که در انتخابات مجلس هشتم مشارکت ۸۵ درصدی را رقم زدند، در انتخابات مجلس نهم با یک کاهش ۱۱ درصدی حضور ۷۴ درصدی داشتند. این عدد در انتخابات مجلس دهم به ۷۲درصد و در انتخابات مجلس یازدهم به ۶۶درصد رسید. ارقامی که معلوم نیست به‌رغم بالا بودن میانگین مشارکت نسبت به سطح کشور، در انتخابات مجلس دوازدهم نیز سیر نزولی را حفظ خواهد کرد یا خیر.
فعالان سیاسی در خراسان جنوبی معتقدند، اصلاح‌طلبی در این استان تبعاتی به همراه خواهد داشت، آن تبعات سایه سنگین اصولگرایان بر سر اصلاح‌طلبان است و به آن‌ها اجازه مشارکت فعال در رده‌های بالای مدیریتی را نمی‌دهد. همین مسئله باعث شده است که اصلاح‌طلبان مهاجرت را بر ماندن در این استان ترجیح دهند تا اثر چندانی از اصلاح‌طلبان نبینیم. ادعایی که یک فعال سیاسی درباره آن به هم‌میهن گفته است، اصلاح‌طلب‌ها چندان تمایلی ندارند که در این استان شناخته شوند چراکه این موضوع می‌تواند به قیمت از دست دادن جایگاه مدیریتی و سیاسی آن‌ها تمام شود.
دور افتادن از فضای سیاسی و توسعه و قناعت و کم‌توقع بودن مردم این استان در برابر مشکلات، عوامل دیگری است که می‌توان از آن به‌عنوان یکی دیگر از دلایل مشارکت بالای مردم این استان در انتخابات ادوار مختلف نام برد. نفوذ قاچاق مرزی در این استان، ایجاد شغل‌های کاذب به واسطه این قاچاق، بیکاری جوانان و مسئله مهاجران غیرقانونی که یکی از راه‌های ورودی آن‌ها به کشور از مرز‌های این استان است، از جمله چالش‌های مهم در این استان است که هنوز تاثیر چشم‌گیری بر میزان مشارکت آن‌ها در انتخابات نداشته است. اما مسئله معیشت و بحران اقتصادی موضوعی است که ممکن است انتخابات در این استان را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
بررسی هم‌میهن از احزاب اصولگرا و اصلاح‌طلب، همگی بر این موضوع دلالت دارد که در انتخابات آتی شاهد کاهش مشارکت خواهیم بود، هرچند که از نظر اصلاح‌طلبان این مشارکت بسیار کمتر از گذشته است، اما از دیدگاه اصولگرایان کاهش مشارکت اندک است و معنادار نخواهد بود. حال با نزدیک شدن به انتخابات مجلس باید دید مردم خراسان جنوبی همان الگوی مشارکت حداکثری را تکرار خواهند کرد یا در این استان نیز با ریزش مشارکت روبه‌رو خواهیم شد.
حسین موهبتی فعال سیاسی اصلاح‌طلب در استان خراسان جنوبی: اصلاح‌طلبان در استان دلسرد هستند
حسین موهبتی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در استان خراسان جنوبی در گفتگو با هم‌میهن درباره پیش‌بینی مشارکت مردم این استان در انتخابات، دلایل حضور اندک فعالان اصلاح‌طلب در استان و دلایل اصولگرا بودن فضای سیاسی این استان توضیحاتی داده است که در ادامه می‌خوانید.
فضای سیاسی و انتخاباتی استان خراسان جنوبی، در ماه‌های منتهی به برگزاری انتخابات مجلس به‌ویژه در بین احزاب اصلاح‌طلب چگونه است؟
فضای انتخاباتی برای جریان اصلاح‌طلب بسیار سنگین است. از فعالان اصلاح‌طلب به ندرت ثبت‌نام کردند و فرد مشهوری نیز در بین افراد ثبت‌نام‌شده دیده نمی‌شود. یک نماینده اصلاح‌طلب در دوره‌های قبلی داشتیم که او نیز از تهران ثبت‌نام کرد. از بین نماینده‌های میانه‌روتر یک نفر ثبت‌نام کرده بود که صلاحیت او عدم احراز دریافت کرد. صلاحیت دیگر نماینده‌ها نیز که یا اصولگرا هستند و یا از جبهه پایداری، تایید شده است. فکر می‌کنم مردم را به سختی بتوان پای صندوق‌های رای آورد. در مجموع افرادی که وزنه انتخاباتی داشته باشند در طیف اصلاح‌طلب، راضی به ثبت‌نام در انتخابات نشدند. فضای خراسان جنوبی، یک فضای اصولگرایی است و ۶۵ تا ۷۰درصد مردم در سال ۱۴۰۰ به آقای رئیسی رای دادند. ایشان برای مجلس خبرگان نیز از استان خراسان جنوبی کاندیدا شدند، اما فضا حتی برای ایشان نیز سنگین است. با توجه به سوالاتی که از فعالان سیاسی می‌پرسیم، به نظر نمی‌رسد ۵۰درصد آراء دوره گذشته را نیز بتوانند در استان خراسان جنوبی در شرایط فعلی داشته باشند.
گفته می‌شود از چهره‌های اصلاح‌طلبی که ثبت‌نام کردند در این استان ردصلاحیت‌ها زیاد بوده، آیا این موضوع صحت دارد؟
اگر اصلاح‌طلبی ثبت‌نام کرده، به احتمال زیاد تایید نشده است هرچند که اصلاح‌طلبان چندانی هم ثبت‌نام نکرده‌اند.
چرا در استان خراسان جنوبی طیف اصولگرا طرفداران بیشتری دارند؟
فضای خراسان جنوبی از گذشته اینگونه تدوین شده و به مرور زمان به افراد اصلاح‌طلب جایگاهی در استان داده نشده است. برای مثال در استان یزد و کرمان می‌بینید که استاندار غیربومی به ندرت در این استان انتخاب می‌شود درحالی‌که در خراسان جنوبی، متاسفانه در دوره‌هایی که جریان اصلاحات حاکم بودند هم اجازه ندادند در استان خودشان فعالیت کنند و افراد غیربومی را به مناصب بالای مدیریتی نشاندند تا یک فرد بومی اصلاح‌طلب. همین موضوع باعث مهاجرت اصلاح‌طلب‌ها از این استان شده و فضا را هم برای دوستان اصولگرا بازتر کرده است. این اتفاق از ابتدای زمانی که خراسان جنوبی استان مستقلی شده، رخ داده است. ما از سال ۱۳۸۴ به دنبال استاندار بومی بودیم و آقای بابادی را به استان ما فرستادند، پس از آن، آقای مرتضوی که الان وزیر تعاون است استاندار خراسان جنوبی شد، پس از آن معاون استاندار خراسان رضوی، استاندار ما شد و بعد از ایشان نیز افرادی از خراسان شمالی استاندار شدند. در مجموع افراد بومی اصلاح‌طلب فرصت نکردند که جایگاه مدیریتی سیاسی داشته باشند و همین مسئله فعالان سیاسی را دلسرد کرد. فضای کاری اصلاح‌طلبان در خراسان جنوبی به‌گونه‌ای است که حتی ۲۰ نفر را هم نمی‌توانیم برای شورای مرکزی حزب جمع کنیم. چراکه با انتظاراتی که در حوزه فعالیت داشتند و برآورده نشد، سرخورده شدند. از طرفی خراسان جنوبی استان کوچکی است و خیلی‌ها نیز حاضر نیستند که به‌عنوان یک اصلاح‌طلب چندان شناخته شوند چراکه احتمال می‌دهند مشکلاتی برایشان ایجاد شود و این موضوع نیز یکی دیگر از دلایلی است که از این استان مهاجرت کردند.
درباره گرایش سیاسی شهر‌های مختلف استان توضیح می‌دهید؟
در شهرستان طبس گرایش اصلاح‌طلبی از همه شهر‌ها بیشتر است. نماینده طبس در مجلس ششم مرحوم شکیبی بود که به‌عنوان یک اصلاح‌طلب فضای بازی را برای مردم این شهر ایجاد کرد و همین مسئله باعث شد که خیلی از مردم به اصلاح‌طلبی روی بیاورند. از طرفی طبس با یزد نیز وابستگی‌هایی دارد و اصلاح‌طلبی یزد و حضور آقای خاتمی در این موضوع بی‌تاثیر نبودند.
پیش‌بینی شما از مشارکت مردم این استان در انتخابات پیش رو چیست؟
از الان نمی‌شود به صورت دقیق پیش‌بینی کرد، اما پیش‌بینی مشارکت ۴۰ تا ۵۰درصد است و نسبت به دوره قبل کاهش قابل‌ملاحظه‌ای خواهیم داشت. یکی از مهمترین دلایل، مشکلات معیشتی است و اگر شرایط بهتر شود، احتمال افزایش میزان مشارکت هست.
مردم خراسان جنوبی بیشتر بر مبنای حضور قبیله‌ها و یا تبلیغات افراد مستقل رای می‌دهند یا احزاب نیز تاثیرگذار هستند؟
همه این‌ها تاثیرگذار است. از قدیم حزب مؤتلفه در استان خراسان جنوبی ریشه‌دار بوده است و الان نیز فعالیت دارد. به همین دلیل مردم این استان به شاخص‌ها نگاه می‌کنند. برای مثال امام‌جمعه شهر بیرجند بسیار مورد اعتماد مردم است و مردم به حرف ایشان نگاه می‌کنند و شاید ۳۰ تا ۴۰درصد مردم رای خود را اینگونه بدهند. در روستا‌ها نیز فضای قومی و قبیله‌ای بی‌تاثیر نیست. چراکه درصدی از مردم این استان اهل سنت هستند و نگاه آن‌ها نیز اگر نماینده‌ای داشته باشند، قبیله‌ای است. اما تاکنون کمتر کاندیدا شدند و چندان در میدان رقابت نبودند.
محمد قریب دبیر حزب مؤتلفه اسلامی در استان خراسان جنوبی تشریح کرد: وحدت اصولگرایان منهای جبهه پایداری
محمد قریب، دبیر حزب مؤتلفه اسلامی در استان خراسان جنوبی در گفتگو با هم‌میهن، درباره فعالیت احزاب اصولگرا در این استان در ماه‌های باقی‌مانده به برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم، پیش‌بینی مشارکت و تایید صلاحیت‌ها توضیحاتی داده است که در ادامه می‌خوانید.
تایید صلاحیت کاندیدا‌های نهایی برای شرکت در انتخابات مجلس دوازدهم طی روز‌های اخیر اعلام شده، با توجه به این موضوع و نزدیکی به زمان برگزاری انتخابات، آیا فضای سیاسی استان خراسان جنوبی انتخاباتی شده و احزاب، فعالیت‌های انتخاباتی خود را شروع کرده‌اند؟
تمام احزاب و گروه‌های کشوری و استانی درصدد رقم زدن مشارکت حداکثری در انتخابات سال جاری هستند. یکی از استان‌هایی که همیشه در مشارکت مردمی پیشتاز بوده، استان خراسان جنوبی است و در چند انتخابات گذشته نشان داده که مردم در ادوار مختلف حضور حداکثری داشته‌اند. مردم امسال نیز همچون دیگر سال‌ها آماده می‌شوند تا مشارکت بالایی را رقم بزنند. اگرچه طیف‌ها و جریان‌های سیاسی نیز فعالیت‌های خود را از مدت‌ها قبل آغاز کردند و در حال رایزنی با نامزد‌های تاییدصلاحیت‌شده هستند و جلسات متعددی به این منظور در سطح استان در حال برگزاری است، اخیراً هیئت اجرایی انتخابات اعلام کرده از ابتدای پیش‌ثبت‌نام، ۴۵۰ نفر از استان خراسان جنوبی ثبت‌نام اولیه را انجام دادند و از این تعداد در مرحله دوم ۲۴۵ نفر ثبت‌نام نهایی کردند و از این تعداد ۱۶۰ داوطلب در چهار حوزه انتخابیه استان تاییدصلاحیت شدند. در واقع ۶۵درصد داوطلبین تایید صلاحیت شدند و رایزنی‌های خود را در طیف‌های مختلف سیاسی شروع کرده‌اند. مردم نیز منتظر همین موضوع بودند و در حال حاضر آنچه از جو سیاسی استان مشاهده می‌شود، آن‌ها نیز آماده می‌شوند که حضور پررنگی در انتخابات داشته باشند. امیدواریم صحنه مشارکت افزایش یابد. آنچه که انتظار می‌رود در واقعیت هنوز به سطح مورد انتظار مسئولین و جامعه نرسیده‌ایم، اما گروه‌های سیاسی استان نیز تلاش می‌کنند تا این آگاهی و اطلاع‌رسانی را به مردم داشته باشند تا باز هم جزو پیشگامان مشارکت در انتخابات باشیم.
کدام احزاب فعالیت بیشتری در استان خراسان جنوبی دارند و آیا قرار است لیست واحدی از سوی احزاب اصولگرا ارائه شود یا هر حزب به فراخور اهداف و برنامه‌های خود، لیست‌های جداگانه ارائه میدهد؟ ارتباط احزاب استان با تهران چگونه است؟
جلسات متعددی بین جریان‌های اصولگرای استان برگزار و مشورت‌های زیادی انجام شده است. بر همین اساس و با توجه به دیدگاه سران احزاب اصولگرا به یک همگرایی خوبی در سطح شهرستان‌ها خواهیم رسید. البته جدای از جریان‌های اصولگرایی حاضر، دو طیف شورای ائتلاف و شورای وحدت به دنبال ارائه لیست واحد هستند اگرچه که ممکن است این وحدت در سطح کشور وجود نداشته باشد. مجموعه احزابی که در شورای وحدت نیرو‌های انقلاب هستند بر این نظرند که به وحدت برسیم. شورای ائتلاف نیز در همین راستا تلاش می‌کند و بر همین باور است، اما آنچه که دیدگاه گروه‌ها در سطح استان است با کشور متفاوت است چراکه به نظر می‌رسد در سطح کشور دیدگاه‌ها هنوز به هم نزدیک نشده است. به دنبال همگرایی و وحدت هستیم در عین حال که احزاب نیز کار خود را به صورت جداگانه انجام می‌دهند. ما در حزب مؤتلفه ضمن همگرایی با کل جریان اصولگرایی، براساس شاخص‌هایی که تعریف شده، به دنبال انتخاب نامزد اصلح هستیم و امیدواریم بتوانیم با آن همگرایی ادغام کنیم و به نتیجه مثبت برسیم. برخی جریان‌ها همچون پایداری انتظار می‌رود که به این لیست واحد ملحق نشوند، اما همه تلاش ما این است که مشارکت حداکثری در انتخابات داشته باشیم و به نامزدی با شاخص‌های اثرگذار برسیم و نماینده‌ای انقلابی معرفی کنیم.
پیش‌بینی شما از مشارکت مردم خراسان جنوبی در انتخابات با توجه به شرایط معیشتی و اقتصادی که با آن روبه‌رو هستیم چیست؟ آیا این مشکلات در میزان مشارکت مردم این استان تاثیرگذار خواهد بود؟
مشکلات معیشتی بی‌تاثیر نخواهد بود، اما در همه انتخابات به‌ویژه در دهه اخیر، مردم استان نشان داده‌اند که سرنوشت اساسی کشور را به مسائلی همچون مسائل معیشتی گره نمی‌زنند. امیدواریم مشارکت مردم همچون دوره‌های گذشته که بین ۷۰ تا ۸۰درصد بوده در همین محدوده رقم بخورد.
در استان خراسان جنوبی گرایش مردم بیشتر به طیف اصولگرایان است. این گرایش به کدام گروه اصولگرایان بیشتر است و اعتقادات مذهبی چه تاثیری بر گرایش مردم به جریان‌های سیاسی و قومی دارند؟
این نکته بسیار مهمی است که مشارکت مردم این استان در انتخابات را رقم می‌زند. هرچند بحث گروه‌های سیاسی و طرفداران آن‌ها نیز مطرح است، اما ارزش‌های حاکم در استان و سابقه‌ای که از گذشته در این استان بوده، نشأت‌گرفته از دین است و مردم استان احساس تکلیف می‌کنند.
نقش اقوام و قبیله‌ها در مشارکت مردم در انتخابات چیست؟
اقوام و مذاهب مختلف در مشارکت مردم تاثیرگذار هستند. در استانی هستیم که جمعی از برادران اهل سنت در کنار اهل تشیع حضور دارند. برخی طوایف و قبیله‌ها نیز در مناطق مرزی و شهرستان‌ها هستند که با همین نگاه مشارکت دارند. اینکه از طیف‌های مختلف به‌عنوان نامزد در انتخابات حضور پیدا می‌کنند، شور انتخاباتی را بیشتر می‌کند.
عملکرد نماینده‌ها و وعده‌های انتخاباتی که می‌دهند در مشارکت مردم چقدر تاثیرگذار است؟
تفکیک قوا مشخص است و وظایف قوا در قانون اساسی و قوانین کشوری تبیین شده است. آنچه که تکلیف و وظیفه یک نماینده مجلس است، با نماینده دولت متفاوت است. اما متاسفانه اینگونه جا افتاده که هر نماینده‌ای که رایزنی بیشتری در بحث جذب بودجه استانی داشته باشد، از محبوبیت بیشتری برخوردار است و این موضوع نشان داده برای مشارکت جذابیت ایجاد می‌کند، نه در سطح استان ما که در تمام کشور این موضوع صادق است. در هر صورت عملکرد نمایندگان ما در استان نیز بی‌تاثیر نیست. مردم تحت تاثیر همین پیگیری‌ها و امورات جاری خود هستند. نوع نگرش و برخورد نماینده‌ها با مشکلات مردم نیز تاثیرگذار است. البته ما چهار حوزه انتخابیه بیشتر نداریم و تاکنون نشان داده شده در اکثر دوره‌ها در انتخاب نماینده مردم تفاوت ایجاد شده است. یکی از علت‌ها قول‌ها و وعده‌هایی است که می‌دهند و قابل تحقق نیست و این مسئله به مشارکت مردم آسیب می‌زند و از طرفی انتظاراتی برای مردم ایجاد می‌شود که در حد وظایف نماینده نیست و آن‌ها هم نمی‌توانند آن را برآورده کنند. اکثریت طیف نمایندگان در استان از جریان اصولگرا انتخاب می‌شوند و همین موضوع نشان میدهد عملکرد نمایندگان دوره‌های گذشته در انتخاب مردم تاثیرگذار بوده است.
نظر افضلی فعال سیاسی اصولگرا: نقش احزاب در خراسان جنوبی چندان زیاد نیست
نظر افضلی، فعال سیاسی اصولگرا و نماینده اسبق نهبندان در مجلس در گفتگو با هم‌میهن توضیحاتی درباره فضای انتخاباتی استان خراسان جنوبی در ماه‌های منتهی به برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم ارائه کرد که در ادامه می‌خوانید.
فضای انتخاباتی بین مردم چگونه است؟ آیا بحث انتخابات برای آن‌ها پررنگ است؟
کاندیدا‌ها فعالیت‌های انتخاباتی خود را تقریباً شروع کرده‌اند و به صورت غیررسمی اقداماتی دارند؛ به خانه‌ها سر می‌زنند، در نشست‌های دوستانه شرکت می‌کنند، با بزرگان دیدار دارند و در این فضا تقریباً مردم سوال‌هایی دارند که باید به چه کسی رای دهیم و کدام گزینه اصلح است.
در واقع مردم تمایل به حضور در انتخابات دارند؟
بله، استان ما یکی از بیشترین مشارکتها در انتخابات را دارد. بافت قبیله‌ای موجود در آن باعث شده تا کاندیدای مورد نظر هر قبیله تلاش کند تا اقوام و طایفه خود را به مشارکت در انتخابات ترغیب کند.
تاثیر فعالیت احزاب در مشارکت مردم این استان چگونه است؟
در این استان احزاب آنچنان نقش و تاثیری ندارند. شورای ائتلاف، شورای وحدت و احزاب اصلاح‌طلب داریم، اما بیشتر محلی-مردمی است و به کاندیدا‌ها و تلاش اجرایی و تبلیغاتی آن‌ها بستگی دارد.
در خراسان جنوبی نماینده‌ها در ادوار مختلفی که انتخابات در این استان برگزار می‌شود بیشتر از جریان اصولگرا بودند. این موضوع آیا دلیل خاصی دارد؟
مردم این استان بیشتر مذهبی و سنتی هستند و بیشتر به همین طیف‌ها رای می‌دهند. اصلاح‌طلب‌ها نیز جایگاه دارند، اما بیشتر طیف معتدل مورد توجه هستند و تندرو‌ها چندان مورد پذیرش قرار نمی‌گیرند.
پیش‌بینی شما از مشارکت مردم استان خراسان جنوبی در انتخابات مجلس دوازدهم چیست؟
اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، مشارکت خوب است. البته که اکنون مردم مقداری درباره تورم و مشکلات معیشتی دلخور هستند، اما در مجموع مشارکت خوب است.
با توجه به اینکه خراسان جنوبی رکوردار میزان مشارکت در انتخابات مجلس دور قبل بوده، اما پیش‌بینی برخی از کارشناسان سیاسی این است که در این دوره این اتفاق تکرار نمی‌شود. نظر شما دراین خصوص چیست؟
نه، معتقدم که مشارکت چندان کاهشی نخواهد داشت. آن کاهش اندک نیز به دلیل تورم و مشکلات معیشتی است، نه مسائل سیاسی.
شنیده‌ها حاکی است ردصلاحیت‌ها در استان خراسان جنوبی نیز زیاد بوده است. آیا این موضوع درست است؟
پیش‌بینی‌هایی از قبل شده بود و همان حدس‌هایی که درباره تاییدصلاحیت‌ها شده بود نیز به حقیقت پیوست. از نمایندگان فعلی ما یک نفر ردصلاحیت شده و ردصلاحیت آنچنانی صورت نگرفته است.
با توجه به اینکه بیشتر آرای این استان به سبد اصولگرا‌ها می‌رود، آیا فعالیت حزب‌های اصولگرا چشمگیرتر شده است؟
بله، شورای وحدت، شورای ائتلاف و دیگر طیف‌های متفاوت در حال فعالیت هستند. کار اصلاح‌طلب‌ها در استان ما مشکل‌تر است چراکه بافت این استان سنتی است.
در استان‌های مختلف معمولاً در مرکز استان‌ها، فضای سیاسی شکل حزبی‌تری به خود می‌گیرد؛ در مرکز این استان نیز فضا متفاوت است و مشارکت و درصد آرا از الگوی دیگر مراکز استان‌ها پیروی می‌کند؟
در اینجا تقریباً شهرستان‌ها و مرکز استان شبیه هم هستند و وضعیت مشارکت در مرکز استان با دیگر شهر‌ها چندان تفاوتی ندارد.
بهترین روش برای معکوس کردن سفیدی موها 
چند فضای شهری دلانگیز تهران برای تفریح در روز‌های بارانی 
ایدههایی ناب برای زیباسازی رادیاتور در دکوراسیون خانه 
۱۰ فیلم برتر فلورنس پیو / بازیگر جذاب فیلم اوپنهایمر + بیوگرافی و حواشی زندگی 
ایدههایی زیبا برای داشتن باغچهای خانگی برای هر بودجه و اندازهای 
زیباترین گیاهان اپارتمانی برای آویزان کردن از سقف 
