گراند هتل قزوین از اولین نمونه‌های هتل به شیوه مدرن و اروپایی است که در سال‌های پایانی دوره قاجاری ساخته شد. این بنا در حوالی سال‌های ۱۲۹۹ تا ۱۳۰۰ توسط ارباب برزوی شاپور پارسی از تجار زرتشتی معروف قزوین که بعد‌ها به "مهر شاهی" تغییر نام داد، بنا شد.
گراند هتل از جانب خیابان دارای دوطبقه و از سمت حیاط سه طبقه است. فضای تقسیم توسط پلکان چوبی به حیاط و طبقه زیرین هتل منتهی می‌شود و اتاق‌های هتل در طبقه اول قرار گرفته‌اند که راه ارتباطی این طبقه از طریق دو پلکان چوبی است. در این طبقه هجده اتاق وجود دارد که از غرب و شرق با ایوان به خیابان و حیاط مشرف می‌شوند. پنج سال پس از ساخت گراند هتل و همزمان با روی کار آمدن سلسله پهلوی، ارباب برزو تصمیم گرفت در راستای توسعه گراند هتل "برق" را وارد قزوین کند، و در کوچه‌ای روبروی این بنا اولین کارخانه برق قزوین را بنا نهاد.
در سال ۱۳۱۰ سالن سینمایی در گراند هتل به نام تابستانه ایجاد شد که در سال ۱۳۱۹ دچار حریق گشت و دوباره مرمت گردید و تا سال ۱۳۵۶ فعال بود که با آتش‌سوزی مجدد از بین رفت و دیگر بازسازی نشد. در محل این بنا وقایع بزرگی نظیر دیدار و مذاکره رضاخان میرپنج با ادموند آیرونساید ژنرال انگلیسی و طراحی کودتای ۱۲۹۹ در ایران، رخ داده است.
مالکیت گراند هتل پس از ارباب برزو به فرزندان وی واگذار می‌شود تا اینکه پس از ثبت بنا با شماره ۱۲۸۹۹ در فهرست آثار ملی کشور در تاریخ ۱۳۸۴/۵/۱۹ سازمان میراث فرهنگی استان قزوین این مجموعه را خریداری می‌کند.
این بنا امروز قدیمی‌ترین گراند هتل باقی‌مانده در کل ایران است که به دلیل عدم توجه مسئولین و عدم مرمت آن در وضعیت بحرانی به سر برده و خطر نابودی به طور جدی آن‌را تهدید می‌کند.
عکاس: مهدی معتمد/ایسنا
