شرایط واگذاری فرزندخوانده به «دختران مجرد»

مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور با بیان آنکه دختران مجرد بالای 30 سال می‌توانند متقاضی دریافت فرزندخواندگی از مراکز سازمان بهزیستی باشند گفت: بر اساس قانون این دختران در رتبه دوم اولویت اخذ فرزندخواندگی قرار دارند به طوریکه زوجین بدون فرزند در رتبه اول اولویت، دختران مجرد بالای 30 سال در رتبه دوم و زوجین دارای فرزند نیز در رتبه سوم اولویت قرار می‌گیرند.
 
محمد نفریه در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص دختران مجرد بالای 30 سال که می‌توانند از مراکز بهزیستی فرزندانی را به سرپرستی قبول کنند گفت: قانون پیشین فرزندخواندگی مصوب سال 1353 بود که اوایل دهه هشتاد تیمی متشکل از سازمان بهزیستی، قوه قضاییه و سایر دستگاه‌های ذیربط نسبت به تدوین لایحه اصلاحی آن اقدام کردند.
 
وی ادامه داد: در سال 83 این قانون اصلاح و لایحه اصلاحی آن تقدیم مجلس شد اما بعد از گذشت حدودا یک دهه در سال 92 قانون «حمایت از کودکان بی‌سرپرست و بد سرپرست» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
 
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: هر چند قانون مصوب سال 53 در زمان خودش قانون خوبی بود اما در طی زمان دیگر پاسخگوی نیازهای روز نبود به همین دلیل قانون جدید در 36 ماده و 17 تبصره به مجلس تقدیم شد و پس از تصویب برای اجرایی شدن به دستگاه‌ها ابلاغ شد.
 
نفریه ادامه داد: از جمله تغییرات این قانون آن بود که پیش از آن تنها زنان و مردانی که نمی‌توانستند صاحب فرزند شوند توانایی اخذ سرپرستی کودکان حاضر در مراکز بهزیستی را داشتند اما بر اساس ماده پنج قانون جدید کسانی که پنج سال از تاریخ ازدواج آنها گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند مشروط به آنکه حداقل یکی از زوجین بیش از 30 سال داشته باشد، زوجینی که دارای فرزند بوده مشروط به آنکه حداقل یکی از آنها بیش از 30 سال سن داشته باشد و همچنین دختران و زنان بدون همسر در صورتیکه حداقل 30 سال سن داشته باشند. می‌توانند سرپرستی کودکان و نوجوانان حاضر در مراکز بهزیستی را بر عهده بگیرند.
 
وی در ادامه خاطرنشان کرد: دختران و زنان مجرد بالای 30 سال تنها حق سرپرستی دختران را می‌توانند اخذ کنند.
 
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: قانون اصلاحی مصوب سال 92 دو آئین نامه داشت که آئین نامه‌های آن در اصل با وجود آنکه این قانون در سال 92 به تصویب رسید، سال گذشته به تصویب رسیدند و ابلاغ شدند.
 
نفریه افزود: به این ترتیب هم اکنون با توجه به آنکه کمتر از یک سال از تصویب آئین‌نامه‌های اجرایی این قانون می‌گذرد نمی‌توان آمار دقیقی از خروجی این قانون اصلاحی ارائه داد. به همین ترتیب آخر سال جاری می‌توانیم آمار تعداد دختران مجرد بالای 30 سالی که توانستند کودکان و نوجوانانی را به فرزندی قبول کنند اعلام کنیم.
 
وی تصریح کرد: اگرچه در بسیاری از استان‌ها از جمله استان‌های بزرگ همچون تهران، خراسان رضوی، اصفهان، استان فارس کودکانی را به دختران مجرد بالای 30 سال واگذار کرده‌ایم اما آمار نهایی را پایان سال جاری می‌توان اعلام کرد.
 
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: هر قانون جدیدالتصویبی تا بخواهد اجرایی شود و احکام آن در جامعه ساری شوند زمان می‌برد. برای مثال سال گذشته در راستای اجرای هر چه بهتر این قانون شش همایش منطقه‌ای و یک همایش سراسری با قضات سراسر کشور برگزار کردیم تا تغییرات این قانون به طور مشخص روشن و اجرایی شود.
 
نفریه ادامه داد: در حال حاضر بیشتر استان‌هایی که در آنها دختران بالای 30 سالی وجود داشتند که متقاضی فرزندخواندگی بودند به ویژه استان‌های بزرگ مراحل واگذاری کودکان به آنها آغاز شده و تعدادی از این کودکان نیز به آنها تحویل داده شده است. اگرچه بر طبق اولویت هنوز هم قانون اولویت را برای متقاضیانی قرار داده که زوجینی هستند که صاحب فرزند نشده‌اند، هر چند دختران مجرد بالای 30 سال اولویت بیشتری نسبت به زوجین دارای فرزند برای اخذ سرپرستی دارند.
 
وی همچنین خاطرنشان کرد: البته اولویت‌بندی‌ها مشمول شروطی می‌شود. برای مثال کسانی که خودشان کودک را پیدا کرده باشند همواره در اولویت اول سرپرستی قرار دارند. اما در شرایط یکسان اولویت‌های مذکور مطرح است.
 
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور در ادامه تاکید کرد: دختران مجرد بالای 30 سال همانند سایرین متقاضیان اخذ فرزندخواندگی تمام شرایط عامی که برای دیگر سرپرستان مطرح است برای آنها نیز در نظر گرفته می‌شود. از جمله تقید به انجام واجبات و ترک محرمات، عدم محکومیت جزائی موثر، تمکن مالی، سلامتی جسمی و روحی، عدم حجر، عدم اعتیاد به مواد مخدر، روانگردان‌ها و الکل، عدم ابتلا به بیماری‌های واگیر یا صعب العلاج، صلاحیت اخلاقی، اعتقاد به یکی از ادیان مطروح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ... از شرایط عمومی و اصلی اخذ فرزندخواندگی است.
 
نفریه در ادامه با بیان آنکه برخی از شرایط عمومی این قانون همچون تمکن مالی ممکن است با ابهاماتی روبرو باشد، تصریح کرد: تعیین تمکن مالی به دستورالعمل‌های اجرایی این قانون مرتبط می‌شود این در حالیست که موارد دیگری همچون سلامت روانی، صلاحیت اخلاقی و ... هم ممکن است ابهاماتی داشته باشند.
 
وی ادامه داد: اما در خصوص تمکن مالی منظور آن است که فرد متقاضی فرزندخواندگی دارای شغل و درآمدی ثابت بوده، بیمه داشته باشد و بتواند از پس هزینه‌های خود و کودک بر آید.
 
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: افرادی که فرزندی را به سرپرستی می‌پذیرند باید تمام هزینه‌های فرزندخوانده را متقبل شوند. اگرچه در تبصره‌هایی چنانچه خانواده صلاحیت و شایستگی داشته باشند اما تمکن مالی نداشته باشند کودک به آنها واگذار خواهد شد و حتی می‌توان به آنها کمک مالی هم کرد.
 
نفریه در خصوص ازدواج دختران مجرد بالای 30 سال پس از اخذ فرزندخوانده گفت: در صورت ازدواج دختران بالای 30 سال باید همسر آنها نیز به ما معرفی شود و وی نیز روند صلاحیتش بررسی می‌شود تا در صورت تایید و داشتن صلاحیت فرزند مجددا به هر دوی آنها واگذار شود.