كلاه گشاد بر سر دولت قبل

«راه اصلاحات اقتصادی از مسیر اصلاحات سیاسی می‌گذرد». این را همواره از سوی اقتصاددانان شنیده‌ایم اما هیچ‌گاه تا این اندازه این سخن مورد توجه قرار نگرفته بود. حالا وزیر امور خارجه پای صحبت‌های فعالان اقتصادی می‌نشیند و معاون اول رئیس‌جمهور هم که فردی سیاسی است، از چهره‌های اقتصادی انتخاب شده است.

به گزارش شرق، محمدجواد ظریف دیروز با حضور در بیست‎ودومین جلسه هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با اشاره به اینکه رویکرد برجام در واقع رفع موانع کشور بوده است، گفت: ایجاد این موانع در مسیر تجارت و توسعه ایران چندین سال طول کشید و در واقع موانعی که در سال‌های دهه ۸۰ ایجاد شد، یکباره نبوده است. ظریف با اشاره به اینکه حتی اگر به خاطر داشته باشید، وقتی اتحادیه اروپا قصد داشت تحریم نفتی را اعمال کند، شش ماه به خودش فرصت داد، گفت: ما به اشتباه تصور کردیم این شش ماه فرصت را به ما داده است؛ درحالی‌که به خودش این فرصت را داد تا بتواند از مسیرهای دیگر این نفت را خریداری کند.

وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه به‌همین‌دلیل دیدیم که با شروع تحریم‌ها قیمت نفت هم کاهش یافت، افزود: حتی ایالات متحده وقتی تحریم‌های نفتی ایران را اعمال کرد، سایر کشورها را موظف کرد هر شش ماه ۲۰ درصد از خرید نفت را کم کنند و وزارت انرژی آمریکا را موظف کرد این اقدام را رصد کند. ظریف با تأکید بر اینکه آنها با برنامه‌ریزی تحریم‌ها را اعمال کردند، اظهار کرد: اگر به تعاملات بانکی نگاه کنیم، از سال ۸۹ و ۹۰ ایران ۶۷۰ کارگزاری داشت که این روند به صورت تدریجی کاهش یافته و به ۵۰ کارگزاری رسیده است؛ بنابراین زمان می‌برد تا دوباره به حالت ابتدایی بازگردد.

وزیر امور خارجه با اعلام اینکه بنابراین تحریم‌ها به صورت تدریجی برای کشور اتفاق افتاد و کشور را از امکاناتی محروم کرد، گفت: اما در این مدت دنیا متوقف نبود و به حرکت خود ادامه داد. به‌خصوص اینکه بیشترین تحولات در حوزه بانکی رخ داد؛ به دلیل مشکلات اقتصادی که در سال‌های پیش کشورهای آمریکا و اروپا با آن روبه‌رو بودند اما در این شرایط ما بیرون از این بازی بودیم و خیلی هم نگران نبودیم.

وی افزود: ما ناگهان با همه این مشکلات روبه‌رو شدیم ضمن آنکه قبل از تحریم‌ها هم این‌گونه نبود که کشور ما با مشکلی روبه‌رو نباشد. در واقع تحریم یوترن (U-TURN) به دهه‌های ۸۰ و ۹۰ میلادی مربوط می‌شود؛ همچنین تحریم داماتو مربوط به دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی است. وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه وظیفه ما به عنوان کارگزاران و شما به عنوان کارآفرینان این است که مراقب باشید تا برجام تحت‌تأثیر تبلیغات قرار نگیرد، گفت: در حوزه نفت و حمل‌ونقل توانستیم به دلیل تلاش وسیع برادران و خواهران نشان دهیم که برجام می‌تواند حرکت کند اما در حوزه بانکی همان‌طور که می‌دانید، بانک‌ها محافظه‌کار هستند و به تدریج پیش می‌روند.

وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه برجام جزئی از واقعیت دنیاست، گفت: برجام یک توافق بود و ما توانستیم با شش کشور عمده دنیا که می‌خواستند علیه ایران کار خود را پیش ببرند، توافق کنیم. در برجام، آمریکا بیش از ما شرایط را پذیرفته است و سیاست‌های زیادی را کنار گذاشت. وی با اشاره به تأثیر اسنپ‌بک در توافق برجام گفت: اسنپ‌بک به معنی ضعف برجام نیست بلکه به معنای ادامه آن است و این نشان می‌دهد که ما هیچ کدام به هم اعتماد نداریم.

برنامه هسته‌ای در اختیار ماست و هر موقع که بخواهیم می‌توانیم بازگردیم ولی آنها برای ادامه تحریم‌ها باید یک روند طولانی را طی کنند. بنابراین اسنپ‌بک زمینه‌ای نیست که هرکس خواست توافق را بر هم بزند بلکه ضمانتی برای برجام است. وی با بیان اینکه آورده ما در برجام، برنامه هسته‌ای و آورده آنها، تحریم‌ها بود، گفت: ما برای آنکه برنامه هسته‌ای را برگردانیم، نیاز به اجازه آنها نداریم و زمانی که ایران به جمع‌بندی برسد که ضمانتی برای این توافق وجود ندارد، دوباره می‌تواند برگردد. ظریف با تأکید بر اینکه ما می‌خواهیم در خدمت توسعه باشیم اما ابزار کامل در اختیار نداریم، گفت: ما قائم‌مقام وزیر امور خارجه را مسئول اقتصادی قرار دادیم و به سفارتخانه‌ها هم گفتیم که براساس کار اقتصادی به شما نمره می‌دهیم و به آنها دستور دادیم که درِ سفارتخانه‌ها باید به‌روی بخش خصوصی باز باشد.

ارائه ۳ پیشنهاد برای گسترش روابط تجاری
مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران، نیز با اشاره به دستاوردهای برجام برای اقتصاد کشور گفت: اگر برجام اتفاق نمی‌افتاد، در عرصه اقتصاد شاهد بروز بحران‌های متعددی بودیم.
نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران هم در این نشست با ارائه سه پیشنهاد برای گسترش روابط تجاری با سایر کشورها، گفت: برای تحقق این پیشنهادات نیاز به کمک وزارت امور خارجه داریم. پدرام سلطانی افزود: پیشنهاد اول ما این است كه با توجه به ظرفیت‌های هر کشور و کمک وزارت خارجه هرساله فقط روی یک یا دو حوزه برای گسترش تجارت کار شود.

او با بیان اینکه اتاق بازرگانی تهران آمادگی اتصال حوزه‌های تخصصی با سفارتخانه‌های کشورهای مختلف را دارد، گفت: این کار باید با سه دیدگاه انتقال تجارت، تلاش برای توسعه صادرات و جذب سرمایه‌گذاری خارجی انجام شود. سلطانی با بیان اینکه پیشنهاد دوم ما اخذ کمک از وزارت خارجه برای الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی است، بیان کرد: به نظر می‌رسد وزارت صنعت برای اینکه این موضوع محقق شود، نیازمند کمک شماست. وی بیان کرد: پیشنهاد سوم ما این است که با توجه به ظرفیت‌هایی که وزارت امور خارجه دارد، برای تقویت مذاکرات تجارت آزاد و تجارت ترجیحی از آن استفاده شود و امیدواریم حضور شما فتح بابی برای گسترده‌شدن دستگاه‌های دیپلماسی با بخش خصوصی باشد.

مهدی جهانگیری، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تهران هم گفت: از وزارت خارجه انتظار داریم در حوزه جذب سرمایه‌گذاری خارجی با کمک سایر دستگاه‌ها و سفارتخانه‌ها به مدد کشور و بخش خصوصی بیاید.