ماموریت ویژه زنگنه پس از چهارشنبه سیاه نفت

قیمت نفت برنت روز گذشته در شرایطی با ريزش بي‌سابقه 4دلار کف 4 ساله خود را شکست و به 84 دلار در هر بشکه رسید که این میزان کاهش قیمت نفت آمریکا را به 82 دلار رساند. قیمت نفت آمریکا در حال حاضر رکورد 2 ساله خود را شکسته است.

در این بین در داخل كشور روز گذشته، سخنگوی دولت، با اعلام خبر ماموریت رئیس‌جمهور به وزیر نفت برای پیگیری برگزاری نشست اضطراری در اوپک، اعلام کرد دولت وزارت نفت را موظف کرده از همه پتانسیل‌های خود برای جلوگیری از ریزش بیشتر قیمت نفت استفاده کند. این در شرایطی است که بهای نفت در مدت اخیر با شدت بسیاری که بیشتر شبیه سقوط آزاد است افت کرده است. قیمت نفت برنت در سه ماه اخیر از رقم حدودا 114 دلار به رقم 84 دلار در روز گذشته رسیده است.

تداوم قیمت‌های کاهشی در حالی رخ می‌دهد که کشورهای عضو اوپک نه تنها به این کاهش قیمت حساسیت نشان نداده‌اند بلکه با کاستن پیاپی بهای نفت خود بر این افت قیمت افزوده‌اند. بر اساس آخرین به روز رسانی سایت اوپک، روز سه شنبه بهای سبد نفتی این سازمان نیز با کاهش 80 سنتی در هر بشکه 14/85 دلار معامله شد.

عواملی همچون افزایش ارزش دلار، افزایش عرضه نفت‌های غیراوپکی، عدول اوپک از سقف تولید مشخص شده، قیمت‌های تهاجمی برای نفت در سازمان اوپک، کاهش واردات نفت توسط آمریکا و کاهش تقاضا بر اساس پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی و مواردی از این دست مهم‌ترین‌ دلایل ریزش بهای نفت در این دوره محسوب می‌شوند.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت در حاشیه جلسه روز گذشته هیات دولت درباره اقدام احتمالی ایران در جهت مقابله با کاهش قیمت نفت گفت: در این جلسه، مهندس زنگنه درخصوص اقدامات وزارت نفت درباره این قضیه توضیحاتی داد و آقای روحانی نیز دستور دادند که برای جلوگیری از کاهش بهای نفت از همه پتانسیل‌ها استفاده شود.

به گفته وی بخشی از این اقدامات سیاسی و بخشی نیز اقتصادی است که در صورت به نتیجه رسیدن اعلام خواهد شد. وی در ادامه در‌باره احتمال کمبود بودجه با توجه به قیمت کنونی نفت گفت: براساس آخرین گزارشی که درباره متوسط قیمت فروش نفت به من رسیده است، قیمت متوسط 104 دلار بوده است؛ از آنجا که طی چند ماه بعد تاثیر کاهش قیمت نفت بر درآمدهای ما روشن می‌شود در صورت استمرار این بند، ما نتایج آن را در آینده خواهیم دید و در این صورت مجبور به کاهش هزینه‌ها خواهیم بود.

به‌رغم کاهش بهای نفت اوپک در مدت اخیر، اما همچنان انتظارات از کاهش هرچه بیشتر این نوع نفت در آسیا ادامه دارد. به گزارش بلومبرگ، روز گذشته پالایشگاه‌های هند اعلام کردند نفت اوپک برای اینکه توان رقابت با نفت آفریقا و آمریکای لاتین در بازار این کشور را داشته باشد همچنان باید کاهش یابد.

این گفته مقامات هندی در حالی است که بیشتر کشورهای عضو سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت (اوپک) طی دو هفته گذشته نفت خود را با بیشترین تخفیف ظرف 6 سال گذشته به مشتریان خود عرضه کردند. در پی افزایش تولید نفت خام آمریکا به بیشترین مقدار خود طی 30 سال گذشته و کاهش تقاضای داخلی آن، کشورهای غرب آفریقا و آمریکای لاتین مشتریان جدیدی در آسیا برای نفت خود یافته‌اند.

 بنا به این گزارش، کره جنوبی، ژاپن و هند طی چند ماه اخیر واردات خود را از دو منطقه نامبرده افزایش داده‌اند. در همین حین بنا بر آماری، واردات چین از عربستان در 8 ماه اول سال، 16 درصد از واردات این کشور را تشکیل می‌دهد؛ در حالی که واردات چین از این کشور سال گذشته در همین بازه زمانی، بیش از 19 درصد بوده است.

 یکی از مقامات نفتی چین درخصوص کاهش واردات نفت این کشور از عربستان گفت: کاهش قیمت نفت عربستان روی واردات چین از این کشور تاثیر گذار نبوده است، چرا‌که بیشتر پالایشگاه‌های چین برای واردات نفت قراردادهای بلند مدت می‌بندند.

 به گزارش «دنیای اقتصاد»، عربستان طی دو هفته اخیر با تخفیف کم سابقه‌ای نفت خود را یک دلار ارزان‌تر از عمان و دبی در آسیا فروخته است که این اختلاف قیمت از سال 2008 تا کنون بی‌سابقه بوده است. بنابر‌این اگر عربستان بخواهد سهم خود را در بازار چین افزایش دهد، باید در مدت زمان بیشتری، قیمت نفت را در سطح پایین نگه دارد که این می‌تواند نگرانی را در‌باره تداوم کاهش بهای نفت، افزایش دهد.

به گزارش «دنیای اقتصاد» وضعیت دو روز گذشته بازار نفت بیشتر از هر چیز متاثر از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی بوده است. این سازمان روز سه‌شنبه پیش‌بینی رشد تقاضای نفت در سال 2014 را 650 هزار بشکه در روز کاهش داد که کمترین میزان رشد تقاضای نفت از سال 2009 تا‌کنون بوده است و تقاضای سال جاری به روزانه 4/92 میلیون بشکه رسید.

 براساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، پیش‌بینی میزان رشد تقاضای نفت در سال 2015 نیز 300 هزار بشکه نسبت به پیش‌بینی قبلی این سازمان کاهش خواهد داشت و تقاضای نفت در این سال به 5/93 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. کاهش چشم‌انداز تقاضای نفت در سال جاری و سال آینده به کاهش هر چه بیشتری بهای آن انجامید.

بر این اساس میزان تقاضای نفت اوپک در سال 2015، به 8/28 میلیون بشکه در روز می‌رسد. این در حالی است که اوپک ماه گذشته به‌طور میانگین، روزانه 47/30 میلیون بشکه نفت تولید کرده که به این معنا است که اگر اوپک قصد داشته باشد از کاهش بیشتر بهای نفت جلوگیری کند باید نزدیک به 2 میلیون بشکه از تولید روزانه خود بکاهد.

این گزارش در ادامه اعلام کرد که 98 درصد شیل اویل‌ها مادامی که بهای نفت بالای 80 دلار باشد، به تولید خود ادامه می‌دهند. بر همین اساس احتمال کاهش تولید نفت شیل به دلیل کاهش بهای نفت در حال حاضر منتفی است و این یکی دیگر از دلایل افت بهای نفت در 2 روز گذشته است.

پیش از این بسیاری از کارشناسان بیان می‌کردند که برای اولین بار قیمت نفت به دلیل هزینه بالای تولید شیل اویل‌ها، دارای کف قیمتی شده است. به این معنا که چون هزینه تولید شیل اویل‌ها حدود 80 دلار به ازای هر بشکه است؛ بنابر‌این با کاهش بهای نفت تا حدودی قیمت تولید نفت شیل کاهش یافته است و با کاهش عرضه نفت دوباره قیمت‌ها افزایش می‌یابد؛ اما در حال حاضر از آنجا که در چند سال اخیر حجم تولید شیل اویل‌ها افزایش چشمگیری داشته است و با توجه به پیشرفت تکنولوژی، استخراج این نوع نفت، هزینه توجیه‌پذیری تولید آن کاهش داشته است؛ به‌طوری که با وجود رسیدن قیمت به مرز 80 دلار هنوز در تولید این نفت خللی ایجاد نشده است.

در این بین انتشار آمارهای ضعیف اقتصادی از گوشه و کنار دنیا بر بهای کاهشی نفت تاثیرگذار بوده است. به‌عنوان مثال، روز گذشته آمار ضعیف اقتصادی اروپا به خصوص آلمان به‌عنوان مهم‌ترین‌ کشور از لحاظ اقتصادی این منطقه به کاهش بهای نفت منجر شد.

تمام عوامل بالا موجب انتظار از تداوم روند کاهشی بهای نفت شده است؛ به‌طوری که متقاضیان نفت در انتظار کاهش بهای آن مقدار خرید خود را کاهش داده‌اند که این به ادامه قیمت کاهشی نفت دامن زده است