تغییر رویکرد دیپلماسی در آمریکا و ایران، زمینههای لازم را برای
تنشزدایی بین دو کشور فراهم کرد؛ اقدامی که از سوی مردم دو کشور مورد
استقبال قرار گرفت و باعث شد جناحهای حامی اوباما و روحانی جایگاه مردمی
خود را در کشور محکمتر کنند. عباسعلی منصوری آرانی، عضو کمیسیون امنیت
ملی، ضمن حمایت از عملکرد تیم دیپلمات ایران در نیویورک به «بهار» میگوید:
«دولتهای روحانی و اوباما توانستند محبوبیت خود را افزایش دهند که این
محبوبیت در دومین نوبت به سود جناحهای حامی خود تمام میشود و در ازای آن
باعث انزوای جناح تندروی داخلی میشود، بنابراین بدیهی است که مخالفان از
عملکرد دولت استقبال نکنند.»
جلسه آقای ظریف با کمیسیون امنیت ملی برگزار شد و با وجود آنکه
حمایتهای خوبی از طرف کمیسیون و آقای وزیر بابت این جلسه شکل گرفت باز هم
شاهد حواشی خاصی حول این جلسه هستیم.
این جلسه باید محرمانه میماند و جزییات آن به هیچ عنوان نباید در جایی
مطرح میشد ولی متاسفانه شاهد هستیم که بعضی از نمایندگان و رسانهها به
جزییات این جلسه درست و غلط پرداختند که کار اصلا خوبی نبود و بهتر بود به
محرمانه بودن این جلسه احترام گذاشته میشد. آقای ظریف در این جلسه با توجه
به وجهه محرمانه جلسه با صداقت به بیان جزییات پرداختند بنابراین لازم
بود اصل صداقت و امانت رعایت میشد.
گفته میشود در این جلسه مباحثی همچون هولوکاست، مذاکره ظریف – کری
و گفتوگوی تلفنی اوباما – روحانی مهمترین چالشهای جلسه بوده است.
بهتر است در این زمینه بحثی نشود، همین که چنین مباحثی به رسانهها رسیده،
مشخص است که برخی نمایندگان مرتکب خیانت در امانت شده و از صداقت وزیر
سوءاستفاده کردهاند. با این حال میتوانم بگویم که علاوه بر این مباحث،
صحبتهای دیگری نیز مورد نقد و بررسی قرار گرفت که از گفتن آنها معذورم.
آقای ظریف ضمن حمایت از نقد سازنده و دلسوزانه نسبت به بعضی نقدها که بدون استناد و صرف مخالفت صورت گرفته بود، گلایهمند بودند؟
در این جلسه نمایندگان در قالب دو گروه نقدها و نظرات خود را به آقای ظریف
انتقال دادند. آقای بروجردی به عنوان رییس جلسه از ما خواستند این جلسه با
توجه به بحثهای مطرحشده محرمانه بماند و در این زمینه به کسی توضیحی
ندهیم. در همین راستا قرار است علاوه بر بررسی اتفاقات رخداده حول
نقلقولهایی که از آقای ظریف شده، درباره حواشی خود جلسه نیز بحثهایی
داشته باشیم تا از تکرار چنین حوادثی جلوگیری شود.
صحبتهای آقای ظریف چگونه بود؟ آیا آقای ظریف توانست به تمام سوءتفاهمها پاسخ دهند و آنها را رفع کنند؟
حتما اینچنین بود. سخنان ظریف نه تنها قانعکننده بلکه تکمیلکننده بود.
آقای ظریف وزیری است که مایه افتخار ماست و کشور باید به ایشان افتخار کند.
ایشان قابلیت و توانایی بسیاری بالایی دارند. ایشان سخنرانی بسیاری خوبی
در اجلاس سازمان ملل داشتند و مذاکرات و مصاحبههای خوبی انجام دادند.
با این وجود چرا همچنان تندروها نسبت به عملکرد وزارت امور خارجه معترض هستند و مخالف اقداماتی همچون مذاکره ایران با آمریکا هستند؟
گروههای سیاسی مخالف دولت در همه جای دنیا از جمله ایران و آمریکا
نمیخواهند محبوبیت خود را در مقابل دولت به عنوان نهاد مخالفانشان از دست
بدهند. پارلمان ایران و آمریکا در دو سال آینده انتخابات مجلس دارند؛ هر دو
گروه میخواهند مجلس بعدی را در دست بگیرند و قدرت خود را از دست ندهند،
بنابراین سعی میکنند جلوی هرگونه اقدام مبتکرانه نهاد مخالف خود که باعث
محبوبیت نزد مردم میشود را بگیرند تا مبادا جایگاه مردمی خود را بیش از
پیش به باد دهند.
بنابراین شما اعتقاد دارید که عملکرد دیپلماسی دولت در نیویورک باعث محبوبیت آنان شده است.
بله. تغییر رویکرد در عرصه دیپلماسی چه ایران و چه آمریکا با استقبال مردمی
دو کشور روبهرو شد. در آمریکا 75درصد مردم موافق برقراری رابطه با ایران
شدند و از عملکرد اوباما در اجلاس نیویورک استقبال کردند، در طرف مقابل
نیز مردم ایران استقبال خوبی از عملکرد دولت روحانی در قبال سیاستهای
خارجه از جمله مذاکره با آمریکا داشتند. این استقبالهای مردمی یعنی انزوا و
افول جایگاه تندروهای داخلی آمریکا و ایران که در نتیجه موفقیت پررنگتری
را برای دولت آمریکا و ایران رقم میزند. بنابراین بدیهی است که تندروهای
دو کشور برای از دست ندادن قدرت ممانعت کنند و به مخالفت خود ادامه بدهند.
نظر شما درباره حمایت مقام معظم رهبری از دیپلماسی دولت چیست؟ ایشان فرمودند بعضی کارها در این سفر نابجا بوده.
این حمایت به معنای این بود که رهبری مخالفتی با تنشزدایی در عرصه سیاسی
ندارند و از زاویه دیگر به منزله خلع سلاح تندروها بود تا از رفتار خود دست
بردارند. البته همانطوری که رهبری فرمودند، بعضی از کارها در نیویورک
نابجا بود که این اتفاق نیز تا حدی یک امر بدیهی و قابل توجیه است؛ زیرا
دید دولت در حوزه کشور و جمهوریاسلامی است و دید رهبری در حوزه جهان اسلام
است، بنابراین ممکن است یک اختلافاتی در این نوع دیدها باشد که از نظر
دولت شاید کاری درست باشد ولی رهبری نظر دیگری داشته باشند؛ بالاخره ممکن
است اشتباهاتی در این سفر رخ داده باشد، البته تیم دولت عملکرد خوبی داشت.
گفته میشود تحریفهایی در زمینه نقلقولها از اجلاس نیویورک و
عملکرد دولت صورت گرفته که باعث شده سوءتفاهمهایی در کشور به وجود آید.
طی اتفاقات نیویورک تحلیلهای متفاوتی در زمینه عملکرد دولت مطرح میشد که
نادرست یا صحیح بودند و مجلس برای رفع چنین سوءتفاهمهایی از آقای ظریف
دعوت کردند تا توضیحاتی واقعی و مستند از نیویورک به نمایندگان بدهند. با
این توضیحات آنان که دچار اشتباه یا ابهام شده بودند توجیه شدند و آنانی که
منافعی در این تحریفها دارند و به دنبال اهداف سیاسی خود هستند با این
توضیحات نیز قانع نشدند و نخواهند شد.
و دیگر هیچ...