غرب اگر می خواهد مذاکرات به نتیجه برسد، نباید لبه تیز چاقو را به ایران نشان دهد

فرارو- ایران ناگزیر است که مذاکره در شرایط تحریم را بپذیرد. یعنی راه مسالمت آمیزی غیر از ادامه مذاکرات باقی نمانده است. من فرصت مسکو را فرصت خیلی مناسبی می دانستم که بتوانند از فضای این مذاکرات استفاده کنند و مقداری جلوی دامن زدن به این مشکل را بگیرند.

دکتر صادق ربانی قائم مقام سابق سازمان انرژی اتمی ایران با بیان مطلب بالا در گفتگو با فرارو دیدگاه خود درباره تحولات صورت گرفته در مذاکرات هسته ای و مسائل جانبی آن را چنین بیان داشت.

•    از آنجا که موضوعات مورد اختلاف میان آقای جلیلی و خانم اشتون موارد خیلی گسترده ای را شامل می شد، من مطلع نیستم که از آن موارد چه بخش هایی را به بخش کارشناسی ارجاع دادند.

•    نماینده ایران در این نشست را نمی شناسم. این افراد احتمالا جدید آمده اند و افرادی هستند که عندالزوم از آنها کمک گرفته می شود. یعنی بعید می دانم به عنوان کسانی باشند که به طور دائم در سازمان انرژی اتمی حضور داشته باشند و فقط در این مورد خاص از آنها کمک گرفته می شود.

•    چون اطلاعات زیادی از این نشست نداریم هرگونه اظهارنظری می تواند همراه با لغزش باشد و بهتر است تا اطلاعات بیشتر نگرفتیم اظهارنظر نکنیم.

•    مذاکرات ظاهرا مسیر متفاوتی را طی می کند. یعنی این مسائل و فعالیت ها (طرح انسداد تنگه هرمز، مانور نظامی سپاه، تقویت نیروی هوایی آمریکا در منطقه) در برابر مذاکرات مسایل جانبی محسوب می شود.

•    به نظر من هنگامی که مذاکرات آقای جلیلی و خانم اشتون در مسکو بی نتیجه ماند پیش بینی می شد که فشارهای غرب برای تحریم نفتی ایران بیشتر شود و این مانورها هم عکس العمل مستقیم همان فشارها است. یعنی طرح انسداد تنگه هرمز در مجلس که البته هنوز تصویب نشده است می تواند مقداری فضای سیاسی را علیه طرف مقابل تقویت کند.

•    شاید بالا و پایین رفتن قیمت نفت بتواند غرب را به مدارای بیشتری تشویق کند. یعنی مطرح کردن طرح انسداد تنگه هرمز روی قیمت نفت تاثیر می گذارد و غرب برای منافع خود هرکاری را می کند و ممکن است اگر احساس کند که طرح این موضوع بر افزایش قیمت نفت به صورت کنترل نشده ای دامن خواهد زد، فشار خود در مذاکرات را تا حدودی کمتر کند.

•    ایران ناگزیر است که مذاکره در شرایط تحریم را بپذیرد. یعنی راه مسالمت آمیزی غیر از ادامه مذاکرات باقی نمانده است. من فرصت مسکو را فرصت خیلی مناسبی می دانستم که بتوانند از فضای این مذاکرات استفاده کنند و مقداری جلوی دامن زدن به این مشکل را بگیرند.

•    به نظر من این فرصت را به صورت ناشیانه ای از دست دادیم. یعنی با یک بهانه هایی مسئله را دشوار کردند. غرب نیز اگر بخواهد مذاکرات به نتیجه برسد نباید لبه تیز چاقو را به ایران نشان دهد. اگر غرب حسن نیت داشت می توانست مسئله تحریم ها را به تعویق بیندازد تا ببیند مذاکرات چه خواهد شد.

•    از این طرف هم به نظر من رویکرد ناشیانه ای که اتخاذ شد گسترده تر کردن موضوعات مورد بحث است. شما اگر بخواهید پشت میز مذاکرات بنشینید و با موفقیت از پشت میز بلند شوید باید موضوعات مورد بحث خیلی محدود باشد.

•    ما با طرح مسئله هسته ای وارد این مذاکرات می شویم و حال اگر بخواهیم درباره موضوعات مختلف دیگر همچون خلع سلاح، بحرین، سوریه و ... صحبت کنیم، نمی توانیم به صورت موفقیت آمیزی از پشت میز مذاکرات بلند شویم.

•    بنابراین پیوند زدن موضوع هسته ای ایران به سایر موضوعات لزومی ندارد و اگر ایران می خواهد در این مذاکرات موفق باشد باید موضوعات را محدود کند.