«به همان مقیاسی که از جنبه روش شناختی توضیح داده میشود که با تقدم رتبهای مسائل سطح کلان به خرد روبرو هستیم، اساسیترین و حیاتیترین ارزیابی به این سند، نگاه به آن از دریچه تحلیلهای سطح توسعه است. ما میگوییم تا سطوحی حداقلی از بسترهای سطح توسعه وجود نداشته باشد، ابزارهای کلان یا کار نمیکنند، یا اینکه خلاف فلسفه وجودیشان عمل میکنند. به همین دلیل ما دچار انواع اختلالها میشویم.»
بر اساس سند بودجه، قطعا و بدون تردید در سال آینده، کسری مالی دولت وضع بدتری پیدا خواهد کرد، در اوضاع و احوال معیشت مردم و کیفیت تولید و بنیه تولیدی کشور هم نشانهای از رو به بهبود بودن وجود ندارد؛ اما متاسفانه نشانههایی که حکایت از شدت بخشی به این گرفتاریها است در این سند بیشتر شده است.
یک استاد دانشگاه و رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد، گفت: بدبختی ساختار قدرت در ایران (به شکل تاریخی) این است که نگرشش به منافع خودش هم نگرش کوتاه مدت است.
«آقای سخنگوی دولت حرف مردم را بلد نیست بشنود، اما آیا حرف رئیس نیروی انتظامی را نیز بلد نیست بشنود! چند روز قبل رئیس نیروی انتظامی گفت بسیار متاسفیم، اما دزدی به یک شغل تبدیل شده است. در شرایطی که واقعیتهای جامعه اینگونه است، شما میگویید ما کولاک کردهایم، گل کاشتیم و زیادی هم خوبیم!»
یک کارشناس اقتصادی گفت: ما در جامعه به طرز عریانی شاهد بحران در هویت و بحران در احساس تعلق به جامعه هستیم؛ نوروز به شرط استفاده از ظرفیت دانایی قوه عاقله میتواند یک ظرفیت قابلاعتنا برای مواجه شدن با این چالشها باشد.
یک اقتصاددان، گفت: چقدر باعث تاسف است که هشدارهای دلسوزانه حمل بر چیزهای دیگر شود، ولی آن توصیههای مشکوک اینقدر گرامی داشته شود! اگر علم، فصلالخطاب قرار گرفته و اگر آزادیهای مشروع قانونی، فرصت گفت و گوی صریح و بیپرده با مسئولان کشور را برقرار کند؛ هنوز برای ایران راه نجات وجود دارد.
یک اقتصاددان، گفت: گزارش مرکز آمار ایران گویای این است که دولت در ۱۱ زمینه به تورم شدت بخشیده است، اگر فضا باز و نقدپذیرانه باشد علاوه گزارشهای مطلوب دولت، گزارشهای دیگر هم به این نهاد میرسد. این بودجه و برنامه از بیخ و بن شکل مناسکی پیدا کرده و تنها تظاهر به انتشار گزارش میشود.
فرشاد مومنی مطرح کرد:
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: آنها که میگویند اگر یک ارزن روی زمین افتاده باشد، چقدر عقوبت قیامتی دارد، در روز روشن میتوانند ۱۵۰ میلیارد دلار را تحت عنوان طرحهای عمرانی بی ضابطهی تعریف شده، پودر کنند و خدا میداند این مبالغ را بین چه کسانی توزیع کردهاند.
ما الان به سمت یک شکاف به غایت خطرناک و شکنندگی آور در این زمینه در حال حرکت هستیم و اگر علاقهمند بودند توصیه میکنم دوستان به خصوص کتاب ژان بودریار (فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی قرن بیستم) به نام صورت بندی مدرنیته و پست مدرنیته را نگاه کنند
هشدارهای صریح فرشاد مومنی:
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: کسانی که از مناسبات امروز تولید و صنعت در ایران، نفعهای غیرعادی میبرند سعی میکنند نظام سیاست گذاری اساسی کشور را دچار سرگشتگی، تحیر، گیجی و فریب کنند. در فرایندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع باید کاری کنیم که زور علم، صدای مردم و تولیدکنندهها و منافع ملی از زور رانت، ربا، دلالی و سوداگری بیشتر شود. سازوکارش این است که توزیع قدرت را عادلانه کنید؛ چرا که راه نجات ما از این مسیر میگذرد.
فرشاد مومنی گفت: تورم محصول اراده و سطح درک مسوولان سیاسی کشور است.
در دیدگاه اقتصاددانان دولت رانتی جامعه خود را دچار آشوبناکیهای ساخت دوگانه اقتصادی و اجتماعی میکند و از دل آن چهار بحران گریبان این اقتصادها را میگیرد.
فرشاد مومنی گفت: ما میگوییم این مولدسازی کمر ایران را خواهد شکاند و عدهای میگویند برخی پیدا شدهاند که با کارهای اصولی دولت مخالفت میکنند! از آنها میپرسم یک برنامهای که آن کارهای اصولی را دقیقا به صورت پروژههای مشخص روشن کرده باشد و تضمینهای اینکه آنچه میفروشی به سمت اقدامات مثبت کانالیزه شود نشان دهید، ما جزو هواداران شما میشویم.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: در تمام دنیا گفته میشود طبقه متوسط درآمدی بزرگترین گروه توسعهخواه جامعه است، چون میمانند و نقد و اعتراض میکنند و مطالبهگر کیفیت از حکومت هستند. فرشاد مومنی تاکید کرد: اگر طبقه متوسط نباشد فاجعه پدید میآید. این طبقه حامل بار مطالبه عدالت اجتماعی هم هست و نبود آن برای جامعه خطرناک است. مومنی گفت: مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی گفته ما با تشدید روند فروپاشی طبقه متوسط روبرو هستیم این بدان معناست که اگر حکومت نجنبد ما دیگر روی ثبات و آرامش را نخواهیم دید.
هشدار تند فرشاد مومنی به نهادهای فرادستی:
فرشاد مومنی گفت: در کشور با روندهای واگرایی به غایت شدید و شکننده روبهرو هستیم که مهمترین آن روند نگرانکننده گسترش و تعمیق فقر، نابرابریهای ناموجه و فساد است. اگر دوستان همچنان فکر میکنند بدون هیچگونه تمهیدی در زمینه پیشگیری از فساد و مهار نابرابریها میتوان پول تخصیص داد و نتیجه درو کرد، نشاندهنده شدت خامی، بیاطلاعی و بیکیفیتی این سند است.
فرشاد مومنی، اقتصاددان مطرح کرد:
مومنی اظهار داشت: براساس گزارش سازمان شفافیت بین المللی، در سال ۱۳۸۳، رتبه پاکدامنی ایران ۸۷ بود، این رقم در سال ۱۳۸۷ به ۱۴۱ رسید و ما ۵۳ رتبه سقوط به سمت فاسدترین کشورهای دنیا داشتیم. وقتی این سقوط بر ملا شد، منطقهای رفتاری اینکه چرا آن جهش غیرعادی در فساد رخ داده، با در نظرداشتن تک تک نشانههایی که متفکران بزرگ مطرح کرده اند، قابل درک بود.
فرشاد مومنی میگوید حساسیت زدایی نسبت به وضعیت محرومان و بنگاههای اقتصادی در دستور کار قرار گرفته است. او همچنین میگوید نمیتوان با فقر و فلاکت مردم و چاق کردن رباخواران دین مردم را حفظ کرد.
رییس موسسه مطالعاتی دین و اقتصاد گفت: تصمیم گیرانی در کشور ابتدا شوک وارد میکنند و بعد از افزایش قیمت ابراز شگفتی و ناراحتی میکنند. یا اجازه جولان به بانکهای خصوصی میدهند در حالی که طبق گزارش دستگاههای رسمی طی این دو دهه که از ظهور بانکهای خصوصی در ایران گذشته است، ما در حالی رشد حدود ۳۶ درصدی تولید داشتیم که کشور با ۱۰ هزار و ۲۵۰ درصد رشد نقدینگی مواجه شده است!
در کجای دنیا مؤسسات غیرمجاز را ساماندهی میکنند؟ همه جای دنیا غیرمجازها را تنبیه میکنند. شما تنبیه که نکردید هیچ بلکه تحت عنوان ساماندهی، جایزهای غیرعادی در ابعاد بسیار بزرگ دادید که همین الان هم این رقم حیرتانگیز و تکاندهنده است. پس وقتی ما میگوییم دولت تعهدات حاکمیتی را انجام دهد یک بحث ما این است که دولت با توهم اینکه به قیمتهای کلیدی شوک وارد میکنم و پولدار میشوم، خودش را به افلاس و در معرض ورشکسته شدن انداخته است.
برخی از جریان سازیهای اخیر برای عمده کردن مباحث حاشیهای را یک روند خطرناک میدانم. شیوه غیر متعارف دولت فعلی برای تدوین برنامه هفتم نشان میدهد که گویا برخی در حال فراهم کردن نان برای مافیاها هستند؟! برای اولین بار شاهد هستیم سندی تدوین شده که در آن مشارکت دستگاه ها، مناطق و بخشها از شکل گیری این سند حذف شده است لذا این شیوه برنامه ریزی مشکوک است.