پامنار

از یکی دو سه سال گذشته که تصاویری از خانه‌ای ویرانه در محله تاریخی پامنار در انتهای پیچ کوچه آقاموسی در فضای مجازی منتشر شد و همان به مرور به رسانه‌ها راه پیدا کرد، نامش را خانه «شکوه السلطنه» گذاشتند، همسر عقدی ناصرالدین شاه و مادر مظفرالدین شاه که می‌گفتند در اواخر عمر در آن خانه زندگی می‌کرده است. این در حالی بود که به گفتۀ پژوهشگران تاریخ تهران، در ضلع شمالی خیابان پامنار قرار دارد، بنابراین نسبت دادن خانه قرار گرفته در ضلع شرقی محله تاریخی پامنار ، آن هم در جنوب باغ شعاع‌السلطنه سابق اشتباه است. نقشه‌های ثبت شده مربوط به یکی دو قرن قبلِ تهران، نام این خانه را «امین لشکر» ثبت کرده‌اند و مهمترین شاهد آن برای این ادعا در نقشه تهران مربوط به سال ۱۲۷۱ شمسی است. به گفته بهنام ابوترابیان، تهران‌شناس، در نقشه‌های قدیمی نام مشخصی برای این خانه ثبت نشده است، اما احتمالا کوچه امین‌لشکر با احتمال ۵۰ تا ۶۰ درصد در همین منطقه است، یا حتی خانه امروزی فقط بخشی از آن عمارت است. این تهران‌شناس گفته در نقشه کرشیش که سال ۱۲۷۵ قمری تهیه شده، نام عنایت‌الله خان وزیر لشکر در نزدیکی این خانه ثبت شده است. همچنین بهروز مرباغی، معمار و مرمتگرِ چند بنای تاریخی در کوچه آقاموسی در محله پامنار گفته بعد از چندین سال پیگیری‌هایی که از سوی شهرداری منطقه ۱۲ تهران انجام می‌شد و هیچ کدام تاکنون به نتیجه نرسیده بودند، با بازدید شهردار جدید منطقه، به نظر می‌رسد این بار اتفاقات بهتری در زمین‌های بایر و خانه‌های نیمه مخروبهِ سرپا مانده در این منطقه از پامنار در حال رخ دادن است و مسولان از دوماه گذشته تاکنون جدی‌تر به این بافت تاریخی و خانه‌هایش نظارت دارند.

بافت فرسوده پامنار در منطقه ۱۲ شهر تهران متعلق به دوره قاجار بوده و قرار بود در طرح کاربری شهرداری تهران تبدیل به منطقه گردشگری و بازارچه شود، اما سال هاست به علت عدم تعیین تکلیف و اجرای طرح احیا شهرداری در بافت فرسوده این منطقه، علاوه بر تشویش بصری، زمینه ناپایداری هم در این مناطق فراهم کرده است. در این میان خانه‌های قدیمی و تاریخی هم به چشم می‌خورد که فراموش شده اند و تبدیل به پاتوقی برای معتادین شده است.