در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۸۶۶ مطلب
با وجود نسلکشی و گرسنگیِ سازمانیافته، زندگی در غزه هنوز جریان دارد. در تصویری نمادین، یک فلسطینی در حال بازی با شیری است که از دو سال جنگ ویرانگر و نسلکشی رژیم صهیونیستی در نوار غزه جان سالم به در برده است؛ تصویری از بقا، مقاومت و امید در دل ویرانی.
آتشبس غزه بدون مهار سیاستهای شهرکسازی اسرائیل، صلحی پایدار بههمراه نخواهد داشت. افزایش بیوقفه شهرکسازیها، طرح توسعه منطقه E1 و خشونت فزاینده در کرانه باختری، امید به تشکیل دولت فلسطینی را نابود کرده است. در حالیکه دولت ترامپ با مواضع منفعل و لغو تحریمها تلویحاً چراغ سبز به تلآویو نشان میدهد، خطر انفجار در کرانه باختری جدیتر میشود و آینده صلح خاورمیانه در هالهای از ابهام فرو رفته است.
این یادداشت تصویری انتقادی از سیاست خارجی دونالد ترامپ ارائه میدهد که آن را آمیخته با شخصیگرایی، فساد مالی و بیثباتی راهبردی میداند. از غزه و خاورمیانه تا آمریکای لاتین و شرق آسیا، تصمیمهای ترامپ بر پایهی منافع شخصی و روابط فردی شکل گرفته است. او با بیاعتنایی به دموکراسی، آمریکا را از مدافع آزادی به حامی دیکتاتورها بدل کرده و در قبال چین و روسیه نیز شکست خورده است. نتیجه، تضعیف اعتبار جهانی و فروپاشی انسجام سیاست خارجی ایالات متحده است.
استفان والت در این یادداشت، «اتحاد ویژهٔ آمریکا و اسرائیل» را عامل اصلی بنبست صلح در خاورمیانه میداند. او تأکید میکند که طرح صلح ترامپ تکرار الگوی یکجانبه و بینتیجهٔ گذشته است، زیرا واشنگتن هرگز حاضر به اعمال فشار واقعی بر تلآویو نیست. به باور والت، حمایت بیقید و شرط آمریکا هزینههای سنگین مالی، اخلاقی و سیاسی دارد، اعتبار جهانی واشنگتن را تضعیف و حتی اسرائیل را به سوی افراطگرایی، انزوا و فروپاشی درونی سوق داده است.
طرح صلح ترامپ با آتشبس غزه و وعدهٔ بازسازی، با استقبال اولیه روبهرو شد اما با ابهامات فراوان همراه است: تشکیل نیروی بینالمللی ثباتبخش، خلع سلاح حماس و ایجاد نهادهای فلسطینی هنوز نامشخص ماندهاند. کشورهای عربی بدون مجوز شورای امنیت مشارکت نمیکنند و اسرائیل نیز برنامهٔ روشنی برای عقبنشینی ندارد. در حالیکه ترامپ بر بازسازی و گسترش پیمان ابراهیم تمرکز دارد، کارشناسان هشدار میدهند که بیتوجهی به تشکیل دولت فلسطینی و فقدان راهبرد پایدار، صلح را شکننده میسازد.
«در جهان رُز، دیوارها قابل اعتماد نیستند. آسمان و هوا مشکوک هستند و آب خطرناک است و صدا نشانه ای از زندگی نیست بلکه می تواند هشداری برای پایان آن باشد! کودکان در نوار غزه دچار ترومای وحشت هستند. آنها از سادهترین چیزها می ترسند.»
گفتوگوهای آتشبس میان اسرائیل و حماس که اوایل هفته بنبست شده بودند، با مداخله استیو ویتکاف و جرد کوشنر و همکاری قطر سر گرفته شد و به توافقی انجامید. بر اساس آن، آزادسازی گروگانها، تبادل زندانیان، عقبنشینی نیروهای اسرائیل و افزایش کمکهای انسانی شده است. ترامپ پایان جنگ را اعلام کرد و به اسرائیل سفر کند. آمریکا نیرویی ناظر فرستاده و مرحلهٔ دومِ پیچیده شامل خلع سلاح حماس، تشکیل دولت تکنوکرات و بازسازی غزه است؛ خطر فروپاشی توافق بالا است.
حتی اگر اسرائیلی ها بخواهند بگویند که حماس را شکست داده اند، ضربات روحی و میدانی گسترده ای که مقاومت فلسطین به اسرائیل زد، تا همیشه به عنوان یک دستاورد بزرگ در ذهن مردم فلسطین باقی خواهد ماند. از این منظر، اسرائیل در غزه با یک شکست اخلاقی و راهبردی قابلتوجه رو به رو شد.
توافق آتشبس میان اسرائیل و حماس به ابتکار ترامپ، هرچند نقطهای روشن در بحران غزه است، اما بیش از آنکه نوید صلحی پایدار باشد، وقفهای شکننده برای تنفس طرفین بهشمار میآید. این توافق که عمدتاً منافع اسرائیل را تأمین میکند، اجرای دشوار و پرریسکی دارد و احتمال بازگشت به جنگ همچنان جدی است. فشار سیاسی ترامپ عامل کلیدی حفظ آن است، اما آیندهاش وابسته به معادلات پیچیده داخلی اسرائیل و تحولات میدانی غزه خواهد بود.
خانوادههای فلسطینی که در پی دو سال جنگ اسرائیل علیه حماس آواره شده بودند، پس از اعلام آتشبس میان ارتش اسرائیل و حماس، بازگشت به خانههای ویرانشده خود در نوار غزه را آغاز کردهاند.
