در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۳۲ مطلب
سفر محمد بنسلمان به واشنگتن با ضیافت رسمی کاخ سفید، نماد بازگشت او از انزوای پس از قتل خاشقجی است؛ بازگشتی که با حمایت آشکار ترامپ و پیوندهای تجاری خانوادگی او تقویت شده است. ریاض و واشنگتن در پی گسترش همکاریهای اقتصادی، دفاعی و سرمایهگذاریاند، از فروش اف۳۵ تا پروژههای مشترک فناوری و انرژی. با وجود نزدیکی بایدن و ترامپ به عربستان، شرط ریاض برای عادیسازی با اسرائیل همچنان تشکیل دولت مستقل فلسطین است؛ محوری که مسیر توافقها را پیچیده میکند.
محمد بنسلمان در آستانهٔ سفری حساس به واشنگتن است؛ سفری که با استقبال ویژهٔ ترامپ همراه میشود اما زیر سایهٔ اختلافات عمیق دربارهٔ امنیت منطقه، تراشههای هوش مصنوعی، انرژی هستهای و آیندهٔ غزه قرار دارد. ریاض بهدنبال تضمینهای دفاعی، خرید اف-۳۵ و رفع محدودیتهای فناوری است.
این مقاله به بررسی نقش عربستان در موازنه قدرت خاورمیانه و پیامدهای دیدار ترامپ و محمد بنسلمان برای اسرائیل میپردازد. نزدیکی ریاض و واشنگتن برای تقویت امنیت و جایگاه عربستان مفید است، اما هرچه این پیوند عمیقتر شود، انگیزه ریاض برای عادیسازی رسمی با اسرائیل کاهش مییابد، زیرا هزینه سیاسی آن در جهان اسلام بالاست. بستههای امتیازی آمریکا به عربستان، از تسلیحات پیشرفته تا همکاری هستهای، میتواند برتری راهبردی اسرائیل را به چالش بکشد و رقابت نظامی و هستهای جدیدی را در منطقه رقم بزند.
این نشست در قالب C5+1 با وعده سرمایهگذاریهای بزرگ و تمرکز بر مواد معدنی حیاتی برای کاهش وابستگی به چین نشانه چرخش روابط آمریکا و آسیای مرکزی بهسوی همکاری اقتصادی بود. با این حال، پیوستن قزاقستان به توافقات ابراهیم بُعد سیاسی و بحثبرانگیزی به آن افزود. مقاله تأکید میکند که واشنگتن باید از بازگشت به الگوی نظامیسازی پرهیز کرده و استقلال راهبردی و چندهمپیمانی دولتهای منطقه را محترم بشمارد، زیرا آسیای مرکزی امروز فعالانه مسیر خود را تعیین میکند.
دونالد ترامپ در پی متقاعد کردن عربستان برای شناسایی اسرائیل است، اما محمد بنسلمان اولویت را به پیمان دفاعی، جنگندههای اف-۳۵ و همکاری هستهای با آمریکا داده است. ریاض عادیسازی را مشروط به تشکیل دولت فلسطین میداند و با وجود فشار واشنگتن و تمایل ترامپ، احتمال توافق در آینده نزدیک اندک است. ولیعهد که پس از قتل خاشقجی وجههاش را بازیافته، با سفر آتی به آمریکا تلاش می کند فصل جدیدی در روابط دو کشور بگشاید و جایگاه بینالمللی خود را تثبیت کند.
این روزها در مورد توافق ابراهیم زیاد می شنویم اما این توافق چیست؟ چه هدفی را دنبال می کند؟ و چه کشورهایی عضو آن شده اند؟ در این ویدیو ببینید
ترامپ بهخوبی میداند جمهوری اسلامیِ کنونی، مبتنی بر پشتوانه اجتماعی و حساسیتهای هویتیاش، هرگز زیر بار توافقهایی که به تقویت اسرائیل و تضعیف منافع ملی ایران بینجامد، نمیرود؛ بنابراین منطقی است که پیش کشیدن توافق ابراهیم را بهمثابه نشانهای از یک تلاش برای ادامه پروژه براندازیای تلقی کنیم.
توافق ابراهیم یکی از ابتکارات دیپلماتیک آمریکاست که با هدف عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی و مسلمان ایجاد شده است اما تاکنون فقط چهار کشور بدان پیوسته اند.
بنیامین نتانیاهو ایده «اسرائیل بزرگ» را نهفقط پروژهای سیاسی بلکه مأموریتی دینی میداند که ریشه در اندیشههای ژابوتینسکی دارد. او با گسترش شهرکسازی و رد راهحل دو دولتی، بر سلطه کامل اسرائیل بر فلسطین تأکید کرده و سیاستهایی چون کوچاندن یا بیهویتسازی فلسطینیان را دنبال میکند. نتانیاهو برخلاف اشغال مستقیم، تحقق این هدف را در ایجاد ائتلاف منطقهای تحت رهبری اسرائیل میبیند؛ الگویی شبیه شوروی یا اتحادیه اروپا که برتری تلآویو را تثبیت کند.
اسرائیل با چرخشی راهبردی از سیاست حفظ وضع موجود به تجدیدنظرطلبی، تلاش دارد از طریق بیثباتسازی منطقه و پیروزی نظامی، نظم جدیدی بر خاورمیانه تحمیل کند. این رویکرد، که پس از حملات ۷ اکتبر شدت گرفت، چشمانداز عادیسازی روابط با کشورهای عربی را تضعیف کرده و شکاف میان اسرائیل و متحدان منطقهایاش را افزایش داده است. دولت ترامپ نیز در مهار این مسیر ناکام مانده و در واقع، به آن دامن زده است.
