آیا موشک های اتمی پاکستان به اسراییل می رسند؟

در حالی که دکترین هسته ای پاکستان بر بازدارندگی مقابل هند متمرکز است، واقعیت های فنی نشان می دهد که حداقل چهار موشک بالستیک این کشور از نظر تئوری قادر به هدف قرار دادن سرزمین های اشغالی هستند.

به گزارش عصر ایران؛ فاصله جغرافیایی میان پاکستان و رژیم صهیونیستی، هرچند از دو منطقه مختلف آسیا حکایت دارد اما با توجه به توسعه موشک های بالستیک پاکستان، دیگر یک عامل بازدارنده مطلق محسوب نمی شود. پاکستان، به عنوان یک قدرت هسته ای، زرادخانه موشکی قابل توجهی دارد که برخی از آن ها توانایی فنی هدف قرار دادن رژیم صهیونیستی را دارا هستند.

تحلیل برد و قابلیت دسترسی

فاصله هوایی تقریبی از نقاط پرتاب احتمالی در پاکستان تا اهداف کلیدی در سرزمین های اشغالی (مانند تل آویو یا تاسیسات هسته ای دیمونا) حدود 2000 تا 2500 کیلومتر است. این فاصله، دقیقا در محدوده برد موشک های بالستیک میان برد پاکستان قرار می گیرد. موشک هایی که در ادامه معرفی شده اند، دارای برد کافی برای پوشش این مسافت هستند.

موشک شاهین 3  

شاهین 3، نماد اوج توانمندی موشکی بالستیک پاکستان و دوربردترین موشک این کشور است.

برد: 2750 کیلومتر. این برد به طور قطع اجازه می دهد که موشک، سرزمین های اشغالی و تقریبا تمام خاورمیانه را هدف قرار دهد.

نوع سوخت: سوخت جامد. استفاده از سوخت جامد مزیت های راهبردی مهمی دارد: موشک می تواند از پیش سوخت گیری شده و روی سکوهای متحرک مستقر شود، که این امر زمان آماده سازی برای پرتاب را به شدت کاهش داده و آن را در برابر حملات غافلگیرانه کمتر آسیب پذیر می سازد.

ویژگی ها: این موشک برای حمل کلاهک هسته ای طراحی شده است و به دلیل برد فوق العاده، برای بازدارندگی در عمق قلمرو دشمن اصلی پاکستان یعنی هند و فراتر از آن توسعه یافته است.

موشک شاهین 2

شاهین 2، پیش از معرفی شاهین 3، موثرترین ابزار بازدارندگی دوربرد پاکستان به شمار می رفت.

برد: 2000 تا 2500 کیلومتر. این برد، آن را دقیقا در مرز قابلیت رسیدن به سرزمین های اشغالی قرار می دهد؛ دستیابی موفقیت آمیز به هدف نیازمند پرتاب از نقاطی در غرب پاکستان خواهد بود.

نوع سوخت: سوخت جامد. مشابه شاهین 3، سوخت جامد تضمین کننده سرعت واکنش و پنهان کاری عملیاتی است.

ویژگی ها: این موشک می تواند کلاهک های سنگین هسته ای یا متعارف را حمل کند. شاهین 2 یک موشک دو مرحله ای است و آزمایش های موفق آن، توانایی پاکستان را برای پوشش اهداف دوردست تر ثابت کرده است.

موشک ابابیل 

ابابیل نشان دهنده یک جهش کیفی در فناوری موشکی پاکستان است، زیرا اولین موشک این کشور با قابلیت حمل کلاهک های چندگانه است.

برد: 2200 کیلومتر. این برد، آن را در محدوده هدف قرار دادن سرزمین های اشغالی قرار می دهد.

نوع سوخت: سوخت جامد.

ویژگی ها: مهم ترین ویژگی ابابیل، قابلیت MIRV (Multiple Independently Targetable Re-entry Vehicle) است. این به معنای آن است که موشک می تواند چندین کلاهک جنگی (هسته ای یا متعارف) را حمل کند که هر کدام به طور مستقل هدف گیری می شوند. این قابلیت به طور چشمگیری توانایی شکست دادن سامانه های دفاع موشکی (مانند سامانه پیکان رژیم صهیونیستی) را افزایش می دهد.

موشک غوری 2 

موشک غوری 2، که ریشه در فناوری موشک های «ندونگ» کره شمالی دارد، یکی از ارکان زرادخانه هسته ای اولیه پاکستان بود.

برد: 1800 تا 2300 کیلومتر. با توجه به این محدوده، این موشک ها در حداکثر برد خود می توانند به هدف هایی در سرزمین های اشغالی دسترسی پیدا کنند.

نوع سوخت: سوخت مایع. فرآیند سوخت گیری زمان بر بوده و موشک در حین آماده سازی آسیب پذیرتر است، به همین دلیل موشک های سوخت جامد از نظر راهبردی ارجحیت دارند.

ویژگی ها: غوری 2 می تواند کلاهک های نسبتا سنگینی را حمل کند و با وجود قدیمی تر بودن فناوری، همچنان بخشی از توان بازدارندگی هسته ای پاکستان باقی مانده است.

دکترین هسته ای پاکستان: بازدارندگی حداقلی قابل اعتماد

سیاست نظامی و راهبردی پاکستان تحت تاثیر دکترین بازدارندگی حداقلی قابل اعتماد (Credible Minimum Deterrence) قرار دارد. این دکترین به دو اصل اساسی محدود می شود:

حداقلی

زرادخانه هسته ای باید کوچک ترین اندازه ممکن را داشته باشد. هدف این نیست که قابلیت پیروزی در یک جنگ هسته ای را داشته باشد، بلکه صرفا کافی باشد تا تضمین کند که حتی پس از دریافت یک حمله اولیه هسته ای توسط دشمن، بقایای کافی از نیروهای هسته ای باقی بماند تا دشمن را با یک حمله دوم ویرانگر هدف قرار دهد.

قابل اعتماد

تهدید به تلافی باید واقعی، فنی و عملی باشد. یعنی دشمن باید قویا باور داشته باشد که:

قابلیت بقا: نیروهای هسته ای طوری مستقر شده اند که در صورت حمله اول، بخش قابل توجهی از آنها جان سالم به در برده و قابلیت شلیک داشته باشند (به عنوان نمونه، از طریق استقرار روی سکوهای متحرک).

قابلیت نفوذ: سیستم های پرتاب (موشک ها) قابلیت نفوذ به دفاع موشکی حریف و رسیدن به هدف را دارند (مانند استفاده از فناوری MIRV در موشک ابابیل).

اهمیت بازدارندگی حداقلی قابل اعتماد: این دکترین به پاکستان این امکان را می دهد که با صرف منابع محدود، یک چتر امنیتی هسته ای موثر ایجاد کرده و از بقای راهبردی خود در برابر تجاوز دفاع کند.

ملاحظات ژئوپلیتیک

با وجود توانایی فنی برای هدف قرار دادن سرزمین های اشغالی، باید توجه داشت که دکترین نظامی و موشکی پاکستان عمدتا برای بازدارندگی در برابر هند، رقیب سنتی اش در منطقه جنوب آسیا، توسعه یافته است.

مقامات ارشد پاکستان تاکید دارند که تسلیحات هسته ای و موشکی این کشور صرفا برای دفاع از خود و در جهت تامین امنیت ملی در برابر تهدیدات بومی است و شایعات استفاده از توان هسته ای علیه رژیم صهیونیستی را رد کرده اند.

احتمال استفاده

احتمال واقعی استفاده پاکستان از موشک های هسته ای علیه رژیم صهیونیستی، با وجود توانایی فنی، در شرایط عادی بسیار پایین و در حد یک رویداد غیرمحتمل است. دلایل این امر عبارتند از:

بحران هسته ای: پرتاب یک موشک بالستیک هسته ای به سمت سرزمین های اشغالی، به احتمال بسیار زیاد، منجر به یک جنگ هسته ای تمام عیار منطقه ای یا حتی جهانی خواهد شد که پاکستان خود بزرگترین بازنده آن خواهد بود.

فشار بین المللی: چنین اقدامی با محکومیت فوری و شدید جامعه جهانی و احتمالا تحریم های ویرانگر از سوی قدرت های بزرگ رو به رو خواهد شد.

فاصله و موانع: اگرچه برد موشک ها کافی است، اما نبود مرز مشترک و فاصله جغرافیایی، نیاز به برنامه ریزی پیچیده عملیاتی و استقرار موشک در مناطقی دارد که بتواند برد حداکثری را تامین کند.

سخن پایانی

موشک های بالستیک پاکستان مانند شاهین 3 و شاهین 2، بر اساس داده های رسمی و تخمینی، قابلیت فنی رسیدن به سرزمین های اشغالی را دارند. اما دکترین هسته ای پاکستان بر بازدارندگی در برابر هند متمرکز است و استفاده مستقیم از این توانایی علیه رژیم صهیونیستی، یک سناریوی بعید و پرمخاطره با پیامدهای فاجعه بار جهانی محسوب می شود و در تضاد با منافع راهبردی پاکستان قرار دارد.