صبر؛ کارت بازی پوتین با ترامپ

نشریه آمریکایی تایم نوشت: ولادیمیر پوتین از آمدن ترامپ ذوق نکرد و به سخنگوی خود اجازه داد تا روز چهارشنبه به نتیجه رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا واکنش نشان دهد و اعلام کرد که کرملین برنامه‌ای برای تبریک پیروزی دونالد ترامپ ندارد و اگر ایالات متحده خواهان توافق صلحی است که ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود وعده داده بود، روس‌ها نشان دادند که بهای آن برای اوکراین بالا خواهد بود.

به گزارش جماران، نینا خروشچوا؛ یکی از مقامات سیاست روسیه و روابط خارجی در مدرسه جدید می‌گوید: «پیام روسیه این است که اگر یک معامله می‌خواهید، باید برای آن روی زانو‌های خود خیزش کنید؛ چراکه پوتین احساس می‌کند که باید با ترامپ از موضع قدرت شروع کند.»

این موضوع، رییس جمهوری روسیه را در میان رهبران اروپایی به یک فرد خاص تبدیل کرد. روز چهارشنبه، بسیاری از رهبران اروپا بیانیه‌هایی تملق آمیز و قول همکاری با دولت ترامپ، صادر کردند. اما کرملین با ترش رویی خاطر نشان کرد که ایالات متحده و روسیه «هم به طور مستقیم و هم غیرمستقیم» در حال جنگ هستند، در حالی که شرایط پوتین برای پایان دادن به این جنگ، بدون تغییر باقی مانده و واشنگتن این موضوع را به خوبی می‌داند. در واقع، در چند سال گذشته، روسیه یک سری شروط را برای پایان دادن به جنگ در اوکراین مطرح کرده است که اکثر آنها توسط دولت بایدن، رد شد.

به عنوان مثال، در دسامبر ۲۰۲۱، درست چند ماه قبل از حمله روسیه به اوکراین، بایدن با پوتین پیشنهاد داد تا در مورد یک توافقنامه گسترده در مورد امور بین‌الملل، از امنیت هسته‌ای و سایبری گرفته تا آینده اروپا و اتحاد ناتو، گفتگو کند. پاسخ پوتین، بی اعتنایی به این پیشنهاد بود.

همانطور که نماینده ارشد روسیه در آن زمان (۲۰۲۱) گفت: ایالات متحده باید وسایل خود را جمع کند و به جایی که در سال ۱۹۹۷ بود بازگردد. کرملین مدعی بود که ایالات متحده باید با بیرون کشیدن نیرو‌های نظامی خود از شرق اروپا و عقب نشینی به مواضعی که قبل از به قدرت رسیدن پوتین داشت، شرایط متعادل ایجاد کند.

ایالات متحده این تصور را بی‌درنگ رد کرد. کاخ سفید به جای نشست سران، وعده تحریم‌هایی را داد که اقتصاد روسیه را فلج می‌کند. از آن زمان تا امروز، سخنان گاه به گاه پوتین با آمریکایی‌ها بسته به اینکه جنگ در اوکراین در آن زمان چگونه پیش می‌رود، از نظر لحن و ماهیت بسیار متفاوت است. در طول یک نقطه عطف برای روس‌ها، در پاییز ۲۰۲۲، زمانی که آنها با سومین شکست در یک سری از شکست‌ها در میدان جنگ روبرو شدند، ادبیات پوتین به طور قابل توجهی نرم شد. او حتی از اوکراینی‌ها به‌عنوان «شریک» خود یاد کرد و تاکید کرد که روسیه همیشه آماده مذاکره برای پایان دادن به جنگ است.

این ادبیات، با تبدیل وضعیت جنگ به نفع روسیه در سال گذشته از بین رفت. پوتین در اولتیماتومی که در ماه ژوئیه صادر کرد، خواستار خروج اوکراین از چهار منطقه‌ای شد که روسیه بخشی از آنها را اشغال کرده است. وی همچنین از غرب خواست تا تمامی تحریم‌ها علیه روسیه را لغو کنند.

ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود برای ریاست جمهوری، تمایل خود را برای در نظر گرفتن این درخواست نشان داد و گفت که تحریم‌ها باید «عاقلانه» و به منظور محافظت از قدرت دلار در اقتصاد جهانی مورد استفاده قرار گیرند. وقتی از او پرسیده شد که آیا در سال‌های اخیر با پوتین در تماس بوده است یا خیر، ترامپ از پاسخ دادن خودداری کرد. او گفت، اما صحبت کردن با روس‌ها توسط رییس‌جمهوری ایالات متحده امری هوشمندانه خواهد بود.

آنچه پوتین امیدوار است از چنین مذاکراتی به دست بیاورد مبهم نیست. بر اساس اظهارات وی در سال‌های اخیر، او می‌خواهد اوکراین را از نظر نظامی خنثی کند، همه راه‌ها را برای پیوستن اوکراین به ناتو قطع و کنترل دائمی بر مناطق جنوبی و شرقی آن را به دست آورد. با این حال، تا امروز نه ترامپ و نه مشاوران نزدیک او تمایلی برای اجابت این خواسته‌ها اعلام نکرده‌اند.

در طرق دیگر، اوکراین از این ایده روسیه خودداری کرد. رییس جمهوری اوکراین؛ ولادیمیر زلنسکی آن را «بیش از حد رادیکال» خواند، حتی اگر از آنچه پوتین خواسته است زیادی باشد. افراد در حلقه ترامپ شرایط بسیار سخت‌تری را برای روسیه بیان کرده‌اند. مایک پمپئو که به عنوان وزیر امور خارجه و مدیر سیا در دوران ترامپ خدمت می‌کرد، از دولت بعدی خواسته است که تحریم‌ها را تشدید کند، تمام محدودیت‌های استفاده از تسلیحات آمریکایی در اوکراین را لغو کند و یک برنامه وام تسلیحاتی به اوکراین به ارزش ۵۰۰ میلیارد دلار ایجاد کند.

پمپئو در دیداری که در سپتامبر از کیف داشت، به نشریه تایم گفت: «امیدوارم که ما استراتژی خود را درست انجام دهیم. پمپئو افزود: اگرچه کنگره بیش از ۱۷۴ میلیارد دلار کمک به اوکراین را از آغاز تهاجم تائید کرد، اما بایدن آن را با پرداخت خیلی آهسته، خیلی کم، خیلی دیر، خیلی محدود، هدر داد.

از سوی دیگر، با توجه به طیف وسیعی از دیدگاه‌ها در مدار اطرافیان ترامپ و عدم وجود استراتژی مشخص برای پایان دادن به جنگ در اوکراین، روس‌ها احتمالا منتظر هستند تا ببینند دولت آمریکا در این موضوع به کجا می‌رسد. آنها عجله‌ای برای معامله زودهنگام ندارند. در سراسر خط مقدم، به‌ویژه در شرق منطقه دونباس، نیرو‌های روسی در سال جاری با استفاده از توپخانه و بمب‌های هوایی برای نابود کردن شهر‌ها قبل از غلبه بر آنها، دستاورد‌هایی آهسته، اما پیوسته به دست آورده‌اند.

ایالات متحده تخمین می‌زند که روسیه بیش از ۶۰۰ هزار سرباز را به صورت کشته و زخمی از دست داده است. اما پوتین توانایی قابل توجهی در جذب این خسارات و استخدام سربازان جدید بدون ایجاد واکنش جدی در میان جمعیت روسیه از خود نشان داده است.

طبق اعلام یک منبع آگاه به تایم، یک مقام ارشد سابق آمریکایی که تماس‌های بلندپایه‌ای در واشنگتن و مسکو دارد، می‌گوید: «هیچ فشاری بر ترامپ برای مذاکره وجود ندارد». او می‌گوید اگر ترامپ تصمیم بگیرد که می‌خواهد با پوتین معامله کند، روس‌ها علاقه‌مند هستند. من مطمئن هستم که آنها احساسات زیادی در مورد گزینه‌ها دارند. اما تا زمانی که ایالات متحده تصمیم نگیرد چه چیزی می‌خواهد ارائه دهد، پاسخی نمی‌دهند. به عبارت دیگر، این به ترامپ بستگی دارد که اولین حرکت را انجام دهد.